Του Τάσου Κ. Κοντογιαννίδη
Όταν οι παλιοί μιλούσαν για θέατρο, το μυαλό τους πήγαινε στις δύο μεγάλες θεές της τέχνης, Κυβέλη, Κοτοπούλη, που το σήκωναν στους ώμους τους με τις μοναδικές ερμηνείες τους.
Την Κυβέλη την ονόμασαν «Μεγάλη Κυρία» του Θεάτρου, ιέρεια που κατατρόπωσε τον χρόνο και κράτησε αλύγιστη τη δάδα της μεγάλης τέχνης για περίπου επτά δεκαετίες.
Η Κυβέλη γεννήθηκε το 1887, νόθο παιδί, σύμφωνα με τις φήμες, του βασιλιά Γεωργίου του Α!
Τη βρήκαν στην πόρτα του σπιτιού τους στον Άγιο Παντελεήμονα Αχαρνών, ο Αναστάσης και η Μαρία Αδριανού, με κόσμημα στο λαιμό, χαραγμένο πάνω το όνομα Κυβέλη.
Οι θετοί γονείς της ήταν απλοί, φτωχοί, αλλά πλούσιοι σε ανθρωπιά. Ο Αναστάσης ήταν καλός τσαγκάρης και ζωηρός.
Η Μαρία με την ισχυρή αντένα της, έπιανε τις αταξίες του.
Ένα μεσημέρι Κυριακής, η Μαρία αυγόκοψε τη σούπα και ο Αναστάσης δεν έλεγε να γυρίσει. Κατάλαβε πού ήταν…
Πήγε σε γειτονικό σπίτι, άνοιξε την πόρτα και τον βρήκε αγκαλιά με την κουμπάρα!
«Αναστάση, κάνε γρήγορα γιατί θα κόψει το αυγολέμονο…» Αυτό μονάχα είπε. Ούτε μουτρώματα, ούτε θυμός.
Αυτή τη συμπεριφορά κληροδότησε στην Κυβέλη, που όταν κάποτε έπιασε έναν από τους τρεις συζύγους της να ερωτοτροπεί με μιαν άγνωστη, τον ρώτησε « Τι γυρεύει αυτή η γυναίκα από σένα;» εκείνος απάντησε:
«Μου ζήτησε να της βγάλω διαβατήριο…». Και η Κυβέλη με δόση αφέλειας: « Μπα, βγάζεις και διαβατήρια;» Ερώτημα αδυσώπητο με σαρκαστική κριτική.
Η μητέρα της Κυβέλης έβλεπε την σταδιοδρομία της στο θέατρο με δυσφορία, αληθινή συμφορά και οικογενειακό εξευτελισμό.
Λογάριαζε τη θεατρίνα συνώνυμη προς γυναίκα ελευθερίων ηθών.
«Κάνεις λάθος» της έλεγε ο σκηνοθέτης Χρηστομάνος. «Ο Θεός την προίκισε μ’ ένα θησαυρό. Δεν έχεις το δικαίωμα να στραγγαλίσεις ένα ταλέντο…»
Στα δώδεκα της χρόνια γνώρισε την καταξίωση σε αρχαίο δράμα και εισέπραξε την πρώτη διθυραμβική κριτική με ύμνους «για εκείνη που δεν είπε λέξη».
Αργότερα ήρθαν μεγάλες ερμηνείες κι επιτυχίες σε έργα Σαίξπηρ, Τολστόϊ, Τσέχωφ, Ξενόπουλου, Μελά, Χόρν… για να φτάσει στα αριστεία γραμμάτων και το παράσημο του Ταξιάρχη της Ευποιϊας.
Η Κυβέλη που παρακολουθούσε τους νέους ηθοποιούς είπε κάποτε στη Βουγιουκλάκη: «μην ασχολείσαι με την ομορφιά σου. Οι όμορφες είναι πολλές, οι μεγάλοι και σπουδαίοι λίγοι. Κοίταξε τη σωστή ερμηνεία του ρόλου σου, δώσε την ψυχή σου και λησμόνησε την ομορφιά. Η Κοτοπούλη ήταν άσχημη. Όταν όμως έπαιζε ήταν τόσο μεγάλη που όλοι την έβρισκαν ωραία!…»
Η Κυβέλη έκανε τρεις γάμους. Πρώτα παντρεύτηκε τον Μήτσο Μυράτ, κατά προτροπή της μητέρας της και απέκτησαν την Μιράντα και τον Αλέκο. Οι άλλοι δύο έγιναν με ανθρώπους που αγάπησε. Ο δεύτερος σύζυγος ήταν ο επιχειρηματίας Κώστας Θεοδωρίδης. Απέκτησε την Αλίκη… Και όταν ο ψυχικός της δεσμός έσπασε, γνώρισε σε τουρνέ με τον θίασο της στη Χίο, τον νομάρχη Γεώργιο Παπανδρέου, πού όταν την είδε στάθηκε σπάταλος σε θαυμασμό και εκείνη καλόγνωμος αποδέκτης. Άκουγε τις περιπέτειές του και διαμόρφωνε την απόφαση να μη γίνει ένα ακόμα πορτραίτο στο πάνθεον των γυναικείων κατακτήσεων του.
Η φιλία τούς οδήγησε σε γάμο και απέκτησαν τον Γιώργο…
Διαβάστε από τη «ΜτΧ»: Ο παράνομος έρωτας του Γεωργίου Παπανδρέου με την Κυβέλη. Απέκτησαν ένα παιδί και χώρισαν με τηλεγράφημα από την Αμερική…
Κάποτε ο δημοσιογράφος Τιμολέων Σταθόπουλος («Ακρόπολις» και «Έθνος») σφόδρα ερωτευμένος με την Κυβέλη, όταν έμαθε ότι της αρέσουν τα γλυκά, της έστελνε τακτικά τα καλύτερα με άφθονα λουλούδια. Ο Μωραϊτίνης που παρακολουθούσε τον παράξενο έρωτα του τον σατίρισε με τους στίχους: « Ο καημένος ο Τίμ Στάθ, ως είς άλλος Γεροστάθ’, φίλος της καλός εστάθ’, και πολλάκις επειράθ’, αλλ’ αυτή δεν του εστάθ’ !»
