Το 1940 οι Ναζί συγκέντρωσαν τα τρία εκατομμύρια των Εβραίων της Πολωνίας σε γκέτο, τα οποία φτιάχτηκαν σε διάφορες πόλεις της χώρας, με σκοπό να μεταφερθούν οι κρατούμενοι σταδιακά σε στρατόπεδα εξόντωσης.
Το μεγαλύτερο γκέτο ήταν αυτό της Βαρσοβίας. Οι Ναζί, σε μια κεντρική περιοχή της πολωνικής πρωτεύουσας, φυλάκισαν περίπου 400.000 Εβραίους και πολλοί από αυτούς βρήκαν φρικτό θάνατο, κυρίως από ασιτία. Επικεφαλής των Γερμανών στη Βαρσοβία ήταν ο συνταγματάρχης Γιούργκεν Στρόοπ.
Περίπου τα 2/3 των έγκλειστων στο γκέτο της Βαρσοβίας μεταφέρθηκαν στο διαβόητο στρατόπεδο εξόντωσης της Τρεμπλίνκα. Καθώς οδηγούνταν στον θάνατο όλο και περισσότεροι Εβραίοι, κάποιοι από τους εναπομείναντες αποφάσισαν να αντισταθούν στη ναζιστική θηριωδία.
Η άνιση μάχη και ο ηρωϊσμός των Εβραίων του γκέτο
Στις 19 Απριλίου 1943 μερικές εκατοντάδες Εβραίοι, ανάμεσά τους γυναίκες και παιδιά, εξεγέρθηκαν κατά των Ναζί. Η αντίσταση την οποία προέβαλαν έμεινε στην ιστορία τόσο για το σθένος που επέδειξαν οι έγκλειστοι του γκέτο όσο και για την τεράστια ανισορροπία δυνάμεων, καθώς οι Γερμανοί διέθεταν εκπαιδευμένους στρατιώτες και φυσικά βαρύ οπλισμό.
Μέλη της εβραϊκής αντιστασιακής οργάνωσης ŻOB και άντρες των SS, συγκρούστηκαν κατά μέτωπο στους δρόμους της Βαρσοβίας, σε μια μάχη όπου και οι δύο πλευρές κατέγραψαν πολλές απώλειες.
Άντρες, γυναίκες, ακόμα και μικρά παιδιά, οπλισμένοι με παλιά τουφέκια και αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς τα οποία είχαν μπει «λαθραία» στο γκέτο, πολέμησαν ηρωϊκά τους Ναζί. Κάποια όπλα είχαν κλαπεί από τις δυνάμεις κατοχής, ενώ εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι οι Εβραίοι πολεμούσαν με κάθε μέσο, ακόμα και με «κοκτέιλ μολότοφ».
Ατρόμητες γυναίκες έβγαιναν στα μπαλκόνια και πετούσαν βόμβες μολότοφ στους Ναζί, ενώ μικρά παιδιά κρατώντας παλιά περίστροφα έδιναν τη δική τους μάχη στην κόλαση του γκέτο.
Μονάδες της πολωνικής αντίστασης όπως η πολωνική Εθνοφυλακή και η Κομμουνιστική Λαϊκή Πολιτοφυλακή, στην προσπάθειά τους να βοηθήσουν τους Εβραίους επιτέθηκαν στις γερμανικές δυνάμεις κοντά στα τείχη του γκέτο και κατάφεραν να περάσουν εντός των τειχών μικρό αριθμό όπλων και πυρομαχικών.
Εβραίοι εξεγερμένοι πετούσαν από τους υπόνομους χειροβομβίδες και βόμβες μολότοφ, ενώ κατέστρεψαν δύο τεθωρακισμένα οχήματα των SS.
Το απόγευμα της 19ης Απριλίου, δύο αγόρια σκαρφάλωσαν στην ταράτσα του αρχηγείου της «εβραϊκής αντίστασης» και ύψωσαν τις σημαίες της Πολωνίας και της Εβραϊκής Στρατιωτικής Ένωσης, όπου και παρέμειναν στη θέση τους για τέσσερις μέρες. Ο συνταγματάρχης Στρόοπ ειχε πεί χαρακτηριστικά:
«Το ζητημα των σημαιών ήταν μεγάλης πολιτικής και ηθικής σημασίας. Υπενθύμιζε σε εκατοντάδες χιλιάδες την πολωνική υπόθεση, τους συνάρπαζε και ένωνε τον πληθυσμό του Γενικού Κυβερνείου (Generalgouvernement), αλλά ιδιαίτερα τους Εβραίους και τους Πολωνούς. Οι σημαίες και τα εθνικά χρώματα είναι μέσα διεξαγωγής μάχης ακριβώς σαν ένα ταχυβόλο όπλο, σαν χιλιάδες τέτοια όπλα. Όλοι μας το γνωρίζαμε – ο Χάινριχ Χίμλερ, ο Φρίντριχ Κρίνγκερ και ο Χαν. Ο Ράιχσφύρερ Χίμλερ βρυχόταν στο τηλέφωνο: «Στρόοπ, πρέπει πάση θυσία να κατεβάσεις αυτές τις δυο σημαίες».
Η αντεπίθεση των Ναζί και η συντριβή της αντίστασης
Τον Μάιο του 1943 οι γερμανικές δυνάμεις εξαπέλυσαν λυσσαλέα επίθεση εναντίον των Εβραίων της Βαρσοβίας, έχοντας στο δυναμικό τους περισσότερους από 3.000 άντρες.
Οι Ναζί είχαν ανακαλύψει το αρχηγείο της ŻOB, ενώ έκαιγαν όλα τα σπίτια στην πόλη προχωρώντας ανά τετράγωνο.
Κάποιες ηρωικές γυναίκες, επιτίθονταν κατά την παράδοσή τους με βόμβες και άλλα αυτοσχέδια όπλα, αγωνιζόμενες ως την τελευταία στιγμή.
Κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του «Γκέτο της Βαρσοβίας», περισσότεροι από 13.000 Εβραίοι σκοτώθηκαν, με τις 6.000 από αυτούς να καίγονται ζωντανοί.
Οι περίπου 50.000 εναπομείναντες, μεταφέρθηκαν στα κολαστήρια των Ναζί, κυρίως στο στρατόπεδο εξόντωσης της Τρεμπλίνκα.
Η αναφορά που συνέταξε ο Γιούργκεν Στρόοπ αναφορικά με την εξέλιξη της αντίστασης, έγραφε μεταξύ άλλων:
«180 Εβραίοι, συμμορίτες και υπάνθρωποι, εξοντώθηκαν. Η πρώην εβραϊκή συνοικία της Βαρσοβίας δεν υπάρχει πλέον. Οι δράσεις μεγάλης κλίμακας τερματίστηκαν στις 20:15 με την ανατίναξη της Συναγωγής της Βαρσοβίας… Συνολικός αριθμός Εβραίων που αντιμετωπίστηκαν 56.065, συμπεριλαμβανομένων τόσο Εβραίων που συνελήφθησαν όσο και Εβραίους των οποίων η εξόντωση μπορεί να αποδειχθεί…»
Στην προσφιλή τους τακτική, οι Ναζί δεν ανέφεραν ποτέ τον πραγματικό αριθμό των δικών τους νεκρών, αλλά ούτε και των δοσίλογων συνεργατών τους, οι οποίοι σκοτώθηκαν απο τους εξεγερμένους.
Διαβάστε επίσης: 
Η θρυλική ηθοποιός που βοήθησε τους συμμάχους να νικήσουν τους ναζί στη μάχη για την ατομική βόμβα. Η μυστηριώδης ζωή και τα ερωτικά σκάνδαλα της Γκρέτα Γκάρμπο…
