Ο κυπριακής καταγωγής Χριστόδουλος Σώζος ανέκαθεν θεωρούσε την Ελλάδα ως μητέρα – πατρίδα και δεν δίστασε να δώσει τη ζωή του στο Μπιζάνι, στη μάχη για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων το 1912.
Με το ξέσπασμα των Βαλκανικών Πολέμων, ο Σώζος είχε ήδη διαγράψει λαμπρή πορεία ως δικηγόρος και βουλευτής. Όντας εν ενεργεία δήμαρχος, επέλεξε να ταξιδέψει στην Ελλάδα κρυφά από την οικογένεια του και να καταταγεί στον ελληνικό στρατό ως εθελοντής.
«Πραγματικοί ηγέται δεν είναι εκείνοι που μονάχα υποκινούν τον λαόν αλλά εκείνοι που προκινδυνεύουν μαζί του», είχε πει σε ένα γιατρό φίλο του, όταν προσπάθησε να τον αποτρέψει.
Η επαφή με τον Ελευθέριο Βενιζέλο και η κατάταξη στο στρατό
Όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος πληροφορήθηκε για την άφιξή του στην Ελλάδα, θέλησε να έρθει σε επαφή μαζί του. Έτσι κι έγινε. Τον δέχτηκε στο γραφείο του και του πρότεινε τιμητική θέση στο επιτελείο του στην Αθήνα. Με αυτόν τον τρόπο, δεν θα διακινδύνευε τη ζωή του στο μέτωπο.
Ο Σώζος ωστόσο αρνήθηκε. Δεν δέχτηκε να ακούσει λέξη. Απαίτησε να σταλεί ως απλός στρατιώτης στην πρώτη γραμμή του μετώπου.
Κατετάγη στο Α’ Σύνταγμα πεζικού του Διαδόχου.
Η μάχη στο Μπιζάνι
Κατά τη διάρκεια της μάχης του Μπιζανίου για την απελευθέρωση της πρωτεύουσας της Ηπείρου, πολέμησε γενναία. Στις 6 Δεκεμβρίου του 1912, ο Χριστόδουλος Σώζος σκοτώθηκε, ενώ πυροβολούσε όρθιος, στο ύψωμα «Προφήτης Ηλίας».
Η εφημερίδα της Λεμεσού «Σάλπιγξ» είχε δημοσιεύσει την επιστολή του Σίμου Μενάνδου, συμμαθητή του Σώζου, στην οποία ως αυτόπτης μάρτυρας, περιέγραφε τη στιγμή του θανάτου του.
«Ο Σώζος έπεσεν εμπρός μου. Εκ των 70 στρατιωτών της ενωμοτίας μου ελάχιστοι έμειναν άτρωτοι. Άλλοι εφονεύθησαν και άλλοι ετραυματίσθησαν. Οι νεκροί ετάφησαν αμέσως. Ο Σώζος επολέμησεν γενναιότατα, όταν είδε πλησιάσαντας εις τα χαρακώματά των τους Τουρκαλβανούς, ανεσηκώνετο και επυροβόλει όρθιος, τότε δε τον επήραν σφαίραι ταχυβόλου», έγραφε χαρακτηριστικά το απόσπασμα.
Μετά το πέρας του πολέμου, η πόλη των Ιωαννίνων έδωσε το όνομά του σε δρόμο της και έστησε την προτομή του, αναγνωρίζοντας τη θυσία, τη μεγαλοσύνη και τον ηρωισμό του.
Ο Χριστόδουλος Σώζος είναι ο μόνος δήμαρχος του ελληνισμού, ο οποίος έπεσε σε μάχη όντας απλός στρατιώτης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
