του Michael Lee Lanning
Η μάχη του Κεμπέκ έδωσε στη Βρετανία το μεγαλύτερο μέρος της βόρειας Αμερικής και περιόρισε τις γαλλικές κτήσεις σε λίγα νησιά της Καραϊβικής. Επηρέασε τα κινήματα ανεξαρτησίας στις αμερικανικές αποικίες, τα οποία οδήγησαν τελικά στον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας και στη δημιουργία των Ηνωμένων Πολιτειών.
Στη διάρκεια των πρώτων εκατονταετιών του ευρωπαϊκού αποικισμού της βόρειας Αμερικής, βασικοί άποικοι ήταν οι Βρετανοί, οι Γάλλοι και οι Ισπανοί.
Αρχικά οι αποικίες αναπτύσσονταν με βραδύ ρυθμό και υπήρχε υπεραρκετή γη για όλους. Ωστόσο, από τα μέσα του 18ου αιώνα άρχισαν ορισμένες διεκδικήσεις περιοχών, κυρίως στην κοιλάδα του ποταμού Οχάιο, από διάφορες πλευρές.
Στις 28 Μαϊου 1754, οι διαφορές προκάλεσαν μικρή αψιμαχία μεταξύ Γάλλων και Άγγλων αποίκων στο Γκρέιτ Μέντοουζ στη συμβολή των ποταμών Οχάιο και Αλεγκέινι. Ορισμένες μαρτυρίες αναφέρουν ότι ένας 21χρονος από την Βιρτζίνια ήταν εκείνος που έριξε τον πρώτο πυροβολισμό. Είτε είναι αλήθεια είτε όχι, η αψιμαχία έγινε στο σημείο όπου ο Τζορτζ Ουάσινγκτον απέκτησε τις πρώτες πολεμικές εμπειρίες του.
Τον επόμενο χρόνο, οι μικροσυγκρούσεις μετατράπηκαν σε πλήρεις στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Το 1756, οι εχθροπραξίες μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας επεκτάθηκαν στην Ευρώπη με τον Επταετή Πόλεμο. Στη βόρεια Αμερική η σύγκρουση εξελίχθηκε σε πόλεμο μεταξύ Γάλλων και Ινδιάνων.
Η μάχη του Κεμπέκ
Η διαμάχη μεταξύ Γάλλων και Βρετανών στη βόρεια Αμερική ήταν υποτονική μέχρις ότου ανήλθε στην εξουσία ο Γουίλιαμ Πιτ στο Λονδίνο. Το 1759, ο Πιτ έστειλε πρόσθετα βρετανικά στρατεύματα και πλοία στη βόρεια Αμερική για την προστασία της ακτογραμμής και την παρεμπόδιση αποστολής γαλλικών ενισχύσεων.
Ο Πιτ σχεδίασε τετραπλή επίθεση στον Καναδά μέσω των λιμνών Ίρι, Οντάριο, Τσάπλιν και του ποταμού Σεν Λοράν. Απώτερος στόχος της επιχείρησης ήταν η κατάληψη του Κεμπέκ – της μοναδικής οχυρωμένης πόλης στη βόρεια Αμερική- που βρισκόταν στο βορειοανατολικό άκρο ενός μακρόστενου σημείου, το οποίο περιβαλλόταν από τις τρεις πλευρές από γκρεμούς ύψους 120 μέτρων.
Ο στρατηγός Τζέιμς Γουλφ, ένας 32χρονος βετεράνος από τον στρατό του δούκα του Μάρλμπορο, οδήγησε τον στρατό του επί 450 χιλιόμετρα στο Κεμπέκ.
Διέθετε συνολικά 9.000 άνδρες ενώ η γαλλική φρουρά του Κεμπέκ υπό τον στρατηγό Μαρκήσιο Λουί ντε Μονκάλμ έφθανε τους 14.000 στρατιώτες.
Πολλοί Γάλλοι, ωστόσο, ήταν τοπικοί πολιτοφύλακες χωρίς την εκπαίδευση και την πειθαρχία των τακτικών στρατιωτών του Γουλφ, που είχε επίσης το πλεονέκτημα των έμπειρων ναυτικών οι οποίοι οδηγούσαν τις βάρκες τους μέσα στον ποταμό.
Μεταξύ των πλοιάρχων βρίσκονταν ο Τζέιμς Κουκ, που αργότερα θα γινόταν από τους μεγαλύτερους εξερευνητές του κόσμου.
Στις 27 Ιουνίου 1759, ο Γουλφ έφθασε κοντά στο Κεμπέκ και αποβίβασε αρχικά μια δύναμη στη βόρεια όχθη του ποταμού.
Ο Μονκάλμ ανέμενε ότι αυτή θα ήταν η πιθανότερη οδός για επίθεση και είχε ενισχύσει την άμυνά της. Έπειτα από μερικές ανεπιτυχείς επιθέσεις και την απώλεια περίπου 500 ανδρών, ο Τάουνσεντ αποσύρθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου.
Τις επόμενες ημέρες, ο Γουλφ συνέχισε τις αψιμαχίες, ενώ τα πλοία του βομβάρδιζαν την πόλη. Σε μια από αυτές τις αναγνωριστικές επιθέσεις γύρω από την πόλη παρατήρησε ένα στενό μονοπάτι που οδηγούσε από τον ποταμό στην πεδιάδα Έιμπραχαμ.
Τη νύχτα της 12ης προς 13η Σεπτεμβρίου, αποβίβασε 4.500 στρατιώτες στη βάση του γκρεμού κάτω από την πεδιάδα. Ύστερα τους οδήγησε αθόρυβα μέχρι το μονοπάτι, αφού κατάφερε να εξαπατήσει τις λίγες σκοπιές που βρίσκονταν στην κορυφή, απαντώντας γαλλικά στις ερωτήσεις τους.
Το ξημέρωμα, ο Γουλφ και οι στρατιώτες του συγκεντρώθηκαν στην πεδιάδα μπροστά από το Κεμπέκ.
Ο Μονκάλμ χωρίς να περιμένει την άφιξη ενισχύσεων, βγήκε ανοήτως από την πόλη με 4.500 άνδρες. Οι δύο ισοδύναμοι στρατοί συναντήθηκαν στην πεδιάδα με την τυπική στρατιωτική παράταξη που εφάρμοζαν στην Ευρώπη εκείνη την εποχή.
Η γαλλική γραμμή πλησίασε στα 40 μέτρα τους Βρετανούς, που απάντησαν με βολή των μουσκέτων τους καταφέρνοντας να αναχαιτίσουν και ακολούθως να διαλύσουν τον εχθρικό σχηματισμό.
Σε λιγότερο από 15 λεπτά σκοτώθηκαν 1.400 Γάλλοι στρατιώτες, περιλαμβανομένου τουΜονκάλμ. Οι βρετανικές απώλειες ήταν περίπου μισές από τις γαλλικές, αλλά ο Γουλφ είχε επίσης σκοτωθεί. Πριν αφήσει την τελευταία του πνοή, πρόλαβε να ενημερωθεί για τη νίκη από τους αξιωματικούς του.
Οι διασωθέντες Γάλλοι υποχώρησαν μέσα στα τείχη του Κεμπέκ αλλά οι πολιτοφύλακες λιποτάκτησαν γρήγορα και η πόλη παραδόθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 1759.
Οι όροι της Συνθήκης των Παρισίων έδωσαν στην Αγγλία όλα τα εδάφη που διεκδικούσαν οι Γάλλοι ανατολικά του ποταμού Μισισίπι και βορείως των Μεγάλων Λιμνών. Η Γαλλία παραχώρησε στην Ισπανία περιοχές δυτικά του ίδιου ποταμού. Η βρετανική σημαία κυμάτιζε πλέον σε ολόκληρο τον Καναδά.
Η νίκη στο Κεμπέκ δεν επηρέασε μόνο το μέλλον του Καναδά. Πολλοί Αμερικανοί άποικοι- περιλαμβανομένου και του Τζορτζ Ουάσινγκτον, που συνέβαλε στην βρετανική νίκη – άρχισαν να σκέπτονται ότι δεν ήθελαν να φύγουν μόνο οι Γάλλοι από την Αμερική αλλά και οι Βρετανοί. Οι σπόροι της ανεξαρτησίας φύτρωσαν όταν το Ηνωμένο Βασίλειο άρχισε να επιβάλλει βαρύτατους φόρους στους αποίκους για τα έξοδα πολέμου.
Πηγή: Οι 100 μεγαλύτερες μάχες όλων των εποχών, Michael Lee Lanning, εκδόσεις ΕΝΑΛΙΟΣ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
