Τον Ιούλιο του 1928, το γνωστό περιοδικό National Geogrpahic βρέθηκε στην Κύπρο. Τραβώντας μία σειρά από φωτογραφίες, δημοσίευσε ένα αφιέρωμα με τον τίτλο «Unspoilt Cyprus» (Απείραχτη Κύπρος). Οι φωτογραφίες κινούνταν σε τρεις θεματικές ενότητες: τοπία, επαγγέλματα και πρόσωπα. Σε όλες είναι ευδιάκριτα τα κυπριακά χαρακτηριστικά.
Η «Μηχανή του Χρόνου» διάλεξε δέκα από τις ιστορικές λήψεις που αποτυπώνουν την ιστορία της Κύπρου στις αρχές του 20ου αιώνα.
Δύο Κύπριες γυναίκες, αποθανατίζονται την ώρα που φτιάχνουν καλάθια.
Η εργασία αυτή ήταν μία από τις πιο συνηθισμένες στο νησί. Όπως φαίνεται από τις δύο φωτογραφίες η διαδικασία ήθελε αρκετή τέχνη και δεν ήταν καθόλου πρόχειρη. Η τέχνη αυτή αναπτύχθηκε κυρίως στα Λειβάδια, στο Λιοπέτρι, στην Λακατάμεια και στον Αστρομερίτη.
Πλεγμένες λωρίδες από καλάμια ή φύλλα από φοινικιές χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή μαλακών καλαθιών για τη μεταφορά προϊόντων καθώς και για οικιακούς σκοπούς. Αρχικά έπρεπε να μαζευτούν και να καθαριστούν τα κλαδιά εκείνα που μπορούν να υφανθούν. Τα κλαδιά τοποθετούνται κάτω και το πλέξιμο ξεκινάει.
Τα καλάθια, ετοιμάζονται να μαζέψουν τα πορτοκάλια της Αμμοχώστου.
Ακολούθως, όπως δείχνει η τελευταία φωτογραφία, οι λεγόμενες «κοφίνες» παίρνουν τον δρόμο τους, από την Αμμόχωστο προς τα Λειβάδια.
Κι αφού οι κοφίνες έχουν γεμίσει με πορτοκάλια, παίρνουν τον δρόμο προς την κατανάλωση. Οι εργάτες της εικόνας μεταφέρουν μέσα στα χειροποίητα καλάθια τα πορτοκάλια που μάζεψαν, τα οποίο ετοιμάζονται να κατευθυνθούν στις αγορές, ίσως προς Ελλάδα.
Η εκκλησία της Αγίας Άννας των Μαρωνιτών αποτελεί την πιο πλούσια στολισμένη μεσαιωνική εκκλησία των Μαρωνιτών στην Κύπρο.
Χτισμένη γύρω στον 13ο αιώνα, θεωρείται πως αρχικά αποτελούσε Λατινική Καθολική Εκκλησία η οποία μάλλον ανήκε στο τάγμα των Δομινικανών.
Αργότερα, γύρω στον 14ο αιώνα δόθηκε στους Μαρωνίτες. Καταστράφηκε κατά πολύ όταν οι Τούρκοι βομβάρδισαν την πόλη το 1571 και ενώ για αρκετό καιρό μετετράπη σε στάβλο ζώων. Αυτή η μικρή εκκλησία αποτελεί ένα θαυμάσιο κτήριο της μεσαιωνικής αρχιτεκτονικής στο νησί. Στα αριστερά της φωτογραφίας διαφαίνεται ο πρώην Καθεδρικός Ναός του Αγίου Νικολάου που σήμερα είναι Τζαμί της Αγίας Σοφίας. Στα δεξιά εικονίζεται ένα σεισμόπληκτο κτήριο το οποίο οι ιστορικοί ονομάζουν Εκκλησία των Αγίων Πέτρου και Παύλου.
Ο αργαλειός και το ανεμίδι αποτελούσαν δύο από τα πιο βασικά εργαλεία των γυναικών, οι οποίες έραβαν και τα ρούχα.
Το «Τραγούδι του παντελονιού», που αναφέρει ο αρχικός τίτλος της φωτογραφίας ίσως αναφέρεται στο παραδοσιακό τραγούδι «η βράκα». Πίσω από τη γυναίκα διακρίνονται μαύρα υφάσματα. Η βράκα ήταν κατασκευασμένη από χοντρό δίμιτο βαμβακερό υφαντό της βούφας και έραβαν αρκετά κομμάτια για να είναι μεγάλη και φουντωτή, γι’ αυτό όπως λέγει και το κυπριακό τραγούδι:
Την γέρημην την βράκαν που κάμνει τρίκκι τράκκα. τζ΄ήρτεν ο κάβαλλος μακρής τζι’ εσάριζεν την στράταν. Σαράντα πήχες δίμιτο έκαμαν μου μια βράκα
Η γυναικεία εργασία σε δύο φωτογραφίες από τις έφηβες μέχρι τις ενήλικες. Και στις δύο φωτογραφίες αποτυπώνεται το «παράδοξο» της γυναικείας ομορφιάς και ευγένειας που κρύβει το νησί της Αφροδίτης, με την πολύ σκληρή δουλειά την οποία πρέπει να κάνουν. Στα αριστερά, η Ελένη με τη μητέρα της σπάνε πέτρες για να χρησιμοποιηθούν σε οδικά έργα. Στα δεξιά,νεαρές Κύπριες οι οποίες εργάζονται κάτω από σκληρές συνθήκες κουβαλώντας βαριές πέτρες. Εργασίες οι οποίες προορίζοταν για την αντρική δύναμη.
Το μάζεμα των χαρουπιών αποτελούσε ένα από τα πιο βασικά στοιχεία της κυπριακής παραγωγής. Οι άντρες της φωτογραφίας, είναι εργάτες που μαζεύουν χαρούπια χρησιμοποιώντας την ξύλινη τρίαινα που φαίνεται στη φωτογραφία. Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής εξαγόταν σε Αγγλία, Ισπανία, Γαλλία και Αίγυπτο για ζωοτροφή. Κάποια άλλα μετά από επεξεργασία μετατρέπονταν σε γλυκά και σιρόπι.
Κάπως έτσι έμοιαζε ο δρόμος της Λήδρας το 1928. Γυναίκες και άντρες, ευρωπαϊκά ντυμένοι, στον γνωστό σήμερα εμπορικό δρόμο, κάνουν τις βόλτες τους. Αυτό που έκανε εντύπωση στον φωτογράφο, είναι τα μπαλκόνια των σπιτιών της Λήδρας. Μία πολύ καλή αρχιτεκτονική πινελιά, η οποία προστατεύει τον εμπορικό δρόμο από τον ήλιο κι από τις βροχές.
Φωτογραφίες: RetroCyprus
Διαβάστε επίσης στη Μτχ:
Η Κύπρος γιορτάζει για πρώτη φορά, τη στέψη του βασιλιά Γεωργίου ΣΤ’ και οι κάτοικοι εντυπωσιάζονται από ένα απρόσμενο γεγονός. Πώς γιόρτασαν στη Λεμεσό τον τραυλό Βασιλιά, που ανέβηκε στο θρόνο μετά από ένα σκάνδαλο…