«Η καλύτερη ηθοποιός του βωβού κινηματογράφου του 20ου αιώνα», «η ομορφότερη γυναίκα που έζησε ποτέ», είναι μερικοί από τους τιμητικούς τίτλους που έχουν δοθεί σε μια από τις πιο γοητευτικές παρουσίες της μεγάλης οθόνης. Με αισθησιασμό σημάδεψε την τέχνη της, με μυστήριο καθόρισε τη ζωή της.
Ήταν ένας αινιγματικός χαρακτήρας που δεν έδινε συνεντεύξεις, ούτε αυτόγραφα. Ακόμη και στη βράβευσή της το 1954 με Όσκαρ για τις «αξέχαστες ερμηνείες της», δεν παρευρέθηκε να παραλάβει το βραβείο. Η μοναχική της προσωπικότητα δημιούργησε το μύθο μιας ξεχωριστής περσόνας.
Κριτικοί και σκηνοθέτες συμφωνούν στο ότι διέθετε το τέλειο ένστικτο να κάνει πάντα τη σωστή κίνηση όποτε έπρεπε μπροστά στην κάμερα.
Έτσι διάλεξε και τη σωστή στιγμή για να αποσυρθεί από τον υποκριτική.
Κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ πολλοί καλλιτέχνες του Χόλιγουντ περιόδευαν στη χώρα για τις ανάγκες της πολεμικής προπαγάνδας, η μυστηριώδης πρωταγωνίστρια παρέμεινε σιωπηλή. Ωστόσο με τον τρόπο της, κατάφερε να εμποδίσει του ναζί να κατασκευάσουν την ατομική βόμβα.
Γύρω από το μυστήριο της χολιγουντιανής πρωταγωνίστριας κρύβεται η προσωπικότητα της Γκρέτα Γκάρμπο.
Η σουηδή ηθοποιός προερχόταν από μια φτωχή οικογένεια. Στα πρώτα της χρόνια δούλεψε στο πολυκατάστημα PUB στη Στοκχόλμη, όπου χρησιμοποιήθηκε ως μοντέλο για να προωθήσει την γυναικεία σειρά ρούχων. Ο ρόλος της στα διαφημιστικά σποτάκια της προσέφερε τη γνωριμία της με τον σκηνοθέτη Έρικ Πέτσλερ και τον παρθενικό της ρόλο στη βωβή κωμωδία του 1922 «Peter the Tramp».
Με το ταλέντο και την ερμηνεία της μπόρεσε να εξασφαλίσει υποτροφία για να σπουδάσει στην κορυφαία δραματική σχολή της Σουηδίας, το Βασιλικό Δραματικό Θέατρο. Η γνωριμία της με τον σκηνοθέτη Μάουριτς Στίλερ, έμελλε να της αλλάξει την καριέρα.
Ο κορυφαίος σκηνοθέτης βωβού κινηματογράφου της εποχής έγινε ο πνευματικός της δάσκαλος:
μετονόμασε τη Γκρέτα Λοβίζα Γκούσταφσον, σε Γκρέτα Γκάρμπο, της έμαθε τις κινηματογραφικές τεχνικές της υποκριτικής και την έκανε πρωταγωνίστρια στη ταινία του «Ο θρύλος του Γκέστα Μπέρλινγκ».
Ο Λούις Μπάγερ παραγωγός της Metro-Goldwyn-Mayer (MGM) γοητεύτηκε τόσο από την ερμηνεία της Γκάρμπο που θέλησε να συνεργαστεί μαζί της στις παραγωγές του.
«Αυτός ο σκηνοθέτης (εννοεί τον Στίλερ) είναι καταπληκτικός, αλλά σε αυτό που πρέπει να στοχεύσουμε είναι αυτό το κορίτσι. Θέλω να την πάρω μαζί μου. Είναι το νούμερο ένα!», δήλωνε ενθουσιασμένος ο παραγωγός.
Μια άλλη εκδοχή ωστόσο για την συνεργασία τους ορίζει πως στην αρχή ο Μάγερ ήταν διστακτικός ενώ απρόθυμα υπέγραψε συμβόλαιο με την Γκάρμπο μόνο για ένα χρόνο.
Τελικά μαζί γύρισαν 24 ταινίες, οι σημαντικότερες από τις οποίες είναι: «The Torrent, «Flesh and the Devil», «The Temptres», τρεις ταινίες της ίδιας χρονιάς (1926), οι οποίες απέφεραν το 13% των κερδών της εταιρείας. Απέσπασε τα πιο ακριβοπληρωμένα συμβόλαια της εποχής, ενώ απέκτησε το δικαίωμα να βάζει ειδικούς όρους στις ταινίες που πρωταγωνιστούσε, ορισμένες φορές μάλιστα ο όροι της ήταν ιδιότροποι, αλλά πάντα γίνονταν αποδεκτοί.
Όταν ακούστηκε πρώτη φορά η φωνή της Γκρέτα Γκάρμπο στον κινηματογράφο
H βαθιά και βραχνή φωνή της Γκρέτα Γκάρμπο ακούστηκε το 1930.
Η κινηματογραφική προσαρμογή του θεατρικού έργου του Ευγένιου Ο’Νιλ «Άνα Κρίστι» ήταν η πρώτη ομιλούσα ταινία της ηθοποιού.
Η ταινία διαφημίστηκε με το σλόγκαν «η Γκάρμπο μιλά».
Η εταιρεία φοβόταν ότι η σουηδική της προφορά θα προκαλέσει αμηχανία στο κοινό. Παρόλα αυτά ο κόσμος ανταποκρίθηκε και η ταινία είχε τα υψηλότερα έσοδα της χρονιάς.
Ο πρωταγωνιστικός της ρόλος στην ταινία «Μάτα Χάρι», όπου υποδύεται μια γερμανίδα κατάσκοπο στον Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο, αποτέλεσε έναν από τους σημαντικότερους ρόλους της. Όταν κυκλοφόρησε η ταινία η αστυνομία προσπαθούσε να συγκρατήσει τον όχλο έξω από τους κινηματογράφους και να βάλει τάξη στις ουρές.
Το 1931 η Γκάρμπο γνώρισε την Μερσέντες ντε Ακόστα. Υπήρξαν στενές φίλες μέχρι το 1960 όπου η φιλία τους τελείωσε πικρά καθώς η Ακόστα στην αυτοβιογραφία της ισχυρίστηκε ότι είχαν δεσμό και δημοσίευσε μία γυμνόστηθη φωτογραφία της Γκάρμπο από ένα ταξίδι που είχαν κάνει μαζί στη Σιέρα Νεβάδα.
Ακολούθησαν πολλοί ακόμη πρωταγωνιστικοί ρόλοι μέχρι να αποφασίσει να αποσυρθεί. Η λάμψη της είχε αρχίσει να φθίνει την περίοδο που η Αμερική αντιμετώπιζε τη Μεγάλη Ύφεση και η Ευρώπη προετοιμαζόταν για πόλεμο. Η Γκάρμπο έπληττε και δεν μπόρεσε ποτέ να συμβιβαστεί και να απολαύσει τη ζωή της σταρ. Όταν ρωτήθηκε για τους λόγους που αποσύρθηκε από τον χώρο του θεάματος δήλωσε:
«Ήμουν κουρασμένη από το Χόλυγουντ. Δεν μου άρεσε η δουλειά μου. Υπήρχαν πολλές μέρες που αναγκαζόμουν να πάω στου στούντιο. Αλήθεια ήθελα να ζήσω μια άλλη ζωή».
Κατά κανόνα παρέμενε σιωπηλή απέναντι στα μέσα ενημέρωσης, δημιουργώντας ένα μυστήριο γύρω από την προσωπικότητά της. Ο Τύπος τη χαρακτήριζε » Η Σφίγγα της Σουηδίας», με αναφορές στην αινιγματική της ζωή. Ακόμα και κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έγινε στόχος κριτικής γιατί δεν συμμετείχε στην εκστρατεία των καλλιτεχνών, ενώ οι περισσότεροι ηθοποιοί περιόδευαν στη χώρα για τις ανάγκες της πολεμικής προπαγάνδας.
Πώς η Γκρέτα Γκάρμπο εμπόδισε τους Ναζί να κατασκευάσουν την ατομική βόμβα;
Ωστόσο αν και αθόρυβη, υπήρξε δραστήρια και συνεργάστηκε με τους Συμμάχους. Σύμφωνα με το βιβλίο του Ουίλλιαμ Στίβενσον, «Ένας άνθρωπος με το όνομα Ατρόμητος», η Γκάρμπο διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο να εμποδίσει τους Ναζί να κατασκευάσουν την ατομική βόμβα, βοηθώντας στην απαγωγή του γνωστού δανού ατομικού επιστήμονα Νιλς Μπορ.
Η Γκρέτα υπήρξε μία από τους ηθοποιούς που ο επικεφαλής της συμμαχικής κατασκοπείας σερ Ουίλλιαμ Στέφενσον στρατολόγησε για τις Μυστικές Υπηρεσίες στο Β Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η Γκάρμπο αποτέλεσε τον διαμεσολαβητή με τον καθηγητή Μπορ, χάρη στις γνωριμίες που είχε σε Δανία και Νορβηγία. Έτσι οι Σύμμαχοι κατάφεραν να φτάσουν ως στον επιστήμονα Μπορ, η θέση του οποίου ήταν καθοριστική στην κατασκευή της ατομικής βόμβας και να οργανώσουν την απόδραση του στις ΗΠΑ.
Η μοναξιά τη συντρόφευσε μέχρι τα γεράματα και τον θάνατο της στις 15 Απριλίου 1990. Υποστηρίχθηκε ότι απομονώθηκε λόγω του παθιασμένου έρωτα της για τη Μίμι Πόλακ, την παντρεμένη συνάδελφό της. Όταν το 2005 στην πατρίδα της στήθηκε μια έκθεση για τη Γκρέτα Γκάρμπο παρουσιάστηκαν ερωτικές επιστολές που είχαν ανταλλάξει.
«Το γράμμα σου άναψε τον πόθο μου. Χωρίς εσένα, πόσο βαριέμαι. Δεν μπορούμε να αρνηθούμε τη φύση μας, έτσι όπως μας έπλασε ο Θεός. Είμαστε φτιαγμένες να είμαστε μαζί”. Κι όταν η Μίμι γέννησε το γιο της η Γκάρμπο της είπε: “Είμαι υπερήφανη που έγινα πατέρας».
