Γράφει ο Λίνος Υφαντής, φιλόλογος

karraiskakis (1)Η δυσάρεστη έκπληξη μετά την Α’ Πολιορκία του Μεσολογγίου

Μετά την αποτυχημένη Α΄ Πολιορκία του Μεσολογγίου περιμένει τους Οθωμανούς μια δυσάρεστη έκπληξη. Ιανουάριος 1823. Ο χειμώνας από τα αρχαία χρόνια φουσκώνει τον ποταμό Αχελώο και τον κάνει αδιάβατο.

Ουσιαστικά η περιοχή της Αιτωλίας και της Ακαρνανίας κόβεται στα δύο. Δεν υπήρχαν προφανώς τότε υδροηλεκτρικά φράγματα που καθόριζαν τη ροή του νερού.

Μόνη λύση για τους Οθωμανούς να γυρίσουν στην ασφαλέστερη Ήπειρο ήταν να πάνε κατά μήκους του Αχελώου και να περάσουν από σημείο που η ποσότητα νερού δεν είναι μεγάλη.

Το γεωγραφικό ανάγλυφο οδηγεί ένα τμήμα 4.000 από αυτούς βορειοδυτικά, στον Ορεινό Όγκο του Παναιτωλικού όρους στον Άγιο Βλάση στις 15 Ιανουαρίου 1823.

Σε ένα στενό πέρασμα ο Καραϊσκάκης με μόλις 800 στρατιώτες, δικούς του και από τη γύρω περιοχή, είχε στήσει ενέδρα. Ήθελαν 7 χιλιόμετρα ακόμα κατηφορικού εδάφους να συναντήσουν τον Αχελώο και δεν μπορούσαν να παρακάμψουν το στενό αυτό πέρασμα, την «Κορομηλιά».

Το σημείο της ενέδρας του Γ. Καρα»ισκάκη. Στο δεξί ελατόδασος εγκλωβίστηκαν οι Οθωμανοί
Το σημείο της ενέδρας του Γ. Καραΐσκάκη. Στο ελατόδασος εγκλωβίστηκαν οι Οθωμανοί

Μάταια ο Οθωμανός αρχηγός Χατζή Μπέντος προσπάθησε με 500.000 γρόσια να δελεάσει τον Καραϊσκάκη και να τον αφήσει να περάσει. Ο Καραϊσκάκης αντί αυτού τον προκάλεσε σε μονομαχία. Σύμφωνα με τη λαϊκή ρήση αφού ο Χατζή Μπέντος απέτυχε να σημαδέψει σωστά τον Καραϊσκάκη, ο στρατηγός της Ρούμελης σημάδεψε τον Χατζη Μπέντο και τον έριξε από το άλογο του.

Αίφνης τα πρωτοπαλλίκαρά του άρπαξαν από τον νεκρό Οθωμανό αρχηγό τα λάφυρά του, μεταξύ αυτών και την ασημένια κούπα με ανάγλυφο Οθωμανικής Τέχνης που σώζεται έως σήμερα.

Η ασημένια κούπα του Τούρκου Χατζη-Μπέντο, που άρπαξαν τα πρωτοπαλίκαρα του Καραϊσκάκη
Η ασημένια κούπα του Τούρκου Χατζη-Μπέντο, που άρπαξαν τα πρωτοπαλίκαρα του Καραϊσκάκη

Το σωστό σημάδι του Καραϊσκάκη άναψε για τα καλά τη μάχη. Οι Οθωμανοί, ασύνταχτοι, εγκλωβίστηκαν στη Χαράδρα του Αγίου Βλασίου και όσοι επέζησαν, έσπευσαν προς τον κατηφορικό δρόμο που οδηγεί στον Αχελώο. Πολλοί από αυτούς δεν κατάφεραν να περάσουν το ποτάμι και πνίγηκαν στα παγωμένα νερά και στην ασύμμετρη άνοδο της στάθμης του.

Οι 13 στροφές του Εθνικού Ύμνου και η σημερινή αναβίωση με τη συμμετοχή εκατοντάδων κατοίκων

Το σημείο του Αχελώου όπου πνίγηκαν οι Οθωμανοί. Σήμερα τα νερά είναι σε ελεγχόμενη ροή, λόγω του τεχνικού φράγματος του Καστρακίου
Το σημείο του Αχελώου όπου πνίγηκαν οι Οθωμανοί. Σήμερα τα νερά είναι σε ελεγχόμενη ροή, λόγω του τεχνικού φράγματος του Καστρακίου

Η μάχη του Αγίου Βλασίου και ο πνιγμός στον Αχελώο που ακολούθησε, έδωσε το φιλί της ζωής για δύο χρόνια στην Ελληνική Επανάσταση. Αυτός είναι ο λόγος που ο Διονύσιος Σολωμός αφιέρωσε 13 στροφές του Εθνικού μας ύμνου (104-116) στη συγκεκριμένη αυτή μάχη, περιγράφοντας σε πολλά σημεία τις φρικτές εικόνες του πνιγμού:

Εικόνες από την αναπαράσταση της μάχης
Εικόνες από την αναπαράσταση της μάχης

Η μάχη του Αγίου Βλασίου και ο πνιγμός στον Αχελώο που ακολούθησε, έδωσε το φιλί της ζωής για δύο χρόνια στην Ελληνική Επανάσταση. Αυτός είναι ο λόγος που ο Διονύσιος Σολωμός αφιέρωσε 13 στροφές του Εθνικού μας ύμνου (104-116)στη συγκεκριμένη αυτή μάχη, περιγράφοντας σε πολλά σημεία τις φρικτές εικόνες του πνιγμού:

Κακορίζικοι, πού πάτε του Αχελώου μες στη ροή
και πιδέξια πολεμάτε από την καταδρομή

να αποφύγετε; Το κύμα έγινε όλο φουσκωτό·
εκεί ευρήκατε το μνήμα πριν να ευρείτε αφανισμό.

Βλασφημάει, σκούζει, μουγκρίζει κάθε λάρυγγας εχθρού,
και το ρεύμα γαργαρίζει τες βλασφήμιες του θυμού.

Σφαλερά τετραποδίζουν πλήθος άλογα, και ορθά
τρομασμένα χλιμιντρίζουν και πατούν εις τα κορμιά.

Ποίος στο σύντροφον απλώνει χέρι, ωσάν να βοηθηθεί·
ποίος τη σάρκα του δαγκώνει όσο που να νεκρωθεί.

Κεφαλές απελπισμένες, με τα μάτια πεταχτά,
κατά τ’ άστρα σηκωμένες για την ύστερη φορά.

Σβιέται -αυξαίνοντας η πρώτη του Αχελώου νεροσυρμή-
το χλιμίντρισμα και οι κρότοι και του ανθρώπου οι γογγυσμοί.

Η αναπαράσταση της μάχης γίνεται με ρεαλιστικό τρόπο
Η αναπαράσταση της μάχης

Η μάχη αναφέρεται στην ιστορία του Παπαρηγόπολου και του Σ. Τρικούπη, αλλά σώθηκε και μέσω της προφορικής παράδοσης. Τα λάφυρα του Χατζή Μπέντου τα πήρε ο Ζαχαρής Στουρνάρας .
Μεγάλο κεφάλαιο είναι και η σημερινή αναβίωση. Αυτοσχέδιο θέατρο σε υψόμετρο 1300 μ. από το 2001 με τη συμμετοχή εκατοντάδων κατοίκων, αναβιώνει στον ίδιο τόπο τη μάχη διατηρώντας τη ψηλά στη συλλογική μνήμη.

Όσοι αναγνώστες επιθυμούν να στέλνουν κείμενα μπορούν να μας τα στέλνουν στη διεύθυνση: [email protected] Εφόσον τηρούνται κάποιες προϋποθέσεις, που έχουν να κάνουν με το ύφος της ιστοσελίδας, θα δημοσιεύονται. Η «ΜτΧ» δεν ευθύνεται για τυχόν ανακρίβειες στα κείμενα των αναγνωστών….

 

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here