Τη νύκτα της 12ης προς 13ης Νοεμβρίου, οι δύο αγωνιστές της ΕΟΚΑ Πρόδρομος Ξενοφώντος, 17 ετών και ο Γεώργιος Νικολάου, 26 ετών, άφηναν την τελευταία τους πνοή μετά τα φρικτά βασανιστήρια. Οι γονείς τους βρήκαν και τους δύο νεκρούς. Ο ένας είχε πεθάνει από το σιδερένιο στεφάνι που συνέθλιψε το κρανίο του. Ο άλλος είχε πνιγεί με πετρέλαιο.
Τα βασανιστήρια που υπέστησαν οι αγωνιστές στα χέρια των βρετανών χαρακτηρίστηκαν ως αποτρόπαια. Οι αποικιοκράτες εφάρμοζαν μεσαιωνικούς τρόπους δοκιμασίας και εξευτελισμού, που οδηγούσαν με βεβαιότητα στο θάνατο.
Η σεξουαλική κακοποίηση και ο πνιγμός με το πετρέλαιο
Στις 27 Οκτωβρίου 1956, ο Γεώργιος Νικολάου από τον Κάτω Πύργο είχε συλληφθεί από τους Άγγλους στρατιώτες μαζί με άλλους εννέα συγχωριανούς του. Είχε μυηθεί ένα χρόνο πριν στον αγώνα και ήταν γνωστός με το ψευδώνυμο Δάφνιος. Στο σπίτι του διατηρούσε κρησφύγετο στο οποίο φιλοξενούσε αντάρτες της περιοχής Τυλληρίας. Ο τελευταίος που κατάφερε να τον δει ήταν ο αδελφός του Τάκης Νικολάου. Ο Τάκης είχε μπει μυστικά στο στρατόπεδο των Άγγλων στην Ξερού. Αντίκρισε τον αδελφό του σε τραγική κατάσταση. Ο ίδιος του εκμυστηρεύθηκε πως του είχαν συνθλίψει τα γεννητικά όργανα.
Ο Τάκης Νικολάου, είχε σοκαριστεί με την όψη του αδελφού του. Η κακή του κατάσταση αποδείκνυε τη φρικτή κακοποίηση. Οι Άγγλοι του είχαν προκαλέσει κώφωση με έκρηξη δυναμίτιδας. Όλο το βράδυ τον είχαν δεμένο με σχοινί μέσα στη θάλασσα.
Ζήτησε να δουν έναν γιατρό και ένα δικηγόρο. Δεν πρόλαβαν όμως. Όταν την επόμενη ημέρα η οικογένειά του τον επισκέφθηκε τη φυλακή, τον βρήκαν νεκρό με θρυμματισμένα τα πόδια και μια σφαίρα στην πλάτη. Είχε πυροβοληθεί ενώ ήταν ήδη νεκρός. Οι βασανιστές τον είχαν πνίξει με πετρέλαιο, στο οποίο πρόσθεσαν πριονίδι.
Το σιδερένιο στεφάνι που συνθλίβει το κρανίο
Δύο χρόνια αργότερα, το 1958 ένας ακόμα νέος θα μαρτυρούσε στα χέρια των βασανιστών του. Στις 7 Νοεμβρίου, οι Βρετανοί κατάφεραν να εντοπίσουν τον νεαρό Πρόδρομο Ξενοφώντος. Τροφοδοτούσε τις αντάρτικες ομάδες του του Μάτση στον Κυπαρισσόβουνο. Τ’ αχνάρια από τα παπούτσια του τον πρόδωσαν και οι αρχές τον συνέλαβαν.
Μετά τη σύλληψή του, ξεκίνησαν οι εξαντλητικές ανακρίσεις. Η επιμονή και το σθένος του 17χρονου εξόργισε τους Βρετανούς. Γι’ αυτό αποφάσισαν να τον βασανίσουν μέχρι θανάτου. Όταν τέσσερις μέρες αργότερα παραδόθηκε στους γονείς του, το κρανίο του είχε συνθλιβεί από το σιδερένιο στεφάνι που του είχαν φορέσει και του είχαν ήδη βγάλει όλα τα νύχια.
Διαβάστε επίσης στη ΜτΧ:
Οι νάρκες και οι βόμβες που «πρόδωσαν» τους Σάββα Ζάνο και Χαράλαμπο Πεττεμερίδη. Η δράση στην ΕΟΚΑ, η ενέδρα και η δολοφονία… 
