Έναν παράξενο σκελετό ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι στο Τεοτιουακάν, τη μεγαλύτερη προκολομβιανή πόλη του Μεξικού. Ανήκε σε γυναίκα, η οποία έζησε πριν από 1.600 χρόνια και πέθανε σε ηλικία μεταξύ 30 και 40 ετών. Το κρανίο της ήταν παραμορφωμένο και τα δόντια της διακοσμημένα με σπάνιες ορυκτές πέτρες.
Στην οδοντοστοιχία της κάτω γνάθου μια πράσινη πέτρα, γνωστή ως οφίτης, είχε αντικαταστήσει το ένα της δόντι.
Δυο πέτρες σιδηροπυρίτη, χρυσαφί χρώματος που κοσμούσαν τα πάνω μπροστινά της δόντια, αποδεικνύουν ότι η γυναίκα δεν ήταν από το Τεοτιουακάν. Καταγόταν από τη κεντρική Αμερική ή από τις περιοχές που άκμασε ο πολιτισμός των Μάγια. Επίσης, το κρανίο μαρτυρούσε ότι η γυναίκα ανήκε στην ανώτερη τάξη, καθώς οι παραμορφωμένοι σκελετοί ήταν σύμβολο αρχοντιάς.
Η συγκεκριμένη τεχνική δεν αποτελούσε παράδοση των κατοίκων του Τεοτιουακάν αλλά των ανθρώπων που ζούσαν στο νότιο τμήμα της κεντρικής Αμερικής.
Αν και στην περιοχή του Μεξικού έχουν βρεθεί παρόμοια κρανία, φαίνεται πως το κεφάλι της γυναίκας από το Τεοτιουακάν είχε παραμορφωθεί με ακραία μέσα.
Η παραμόρφωση των κρανίων
Παραμορφωμένα κρανία έχουν ανακαλυφθεί σε όλο τον κόσμο και μαρτυρούν την επαφή μεταξύ των αρχαίων πολιτισμών.
Οι Μάγια, οι Ίνκας, οι Σουμέριοι και οι Αιγύπτιοι επιμήκυναν τα κεφάλια των νεαρών παιδιών, τα οποία είχαν ευγενική καταγωγή.
Ο Ιπποκράτης είχε παρατηρήσει ότι κάποιοι κάτοικοι στον Καύκασο, τους οποίους αποκαλούσε «Μακροκέφαλους», παραμόρφωναν τα κρανία τους για να μοιάζουν στους δολιχοκέφαλους ευγενείς.
Στην αμερικανική ήπειρο παραμορφωμένα κρανία έχουν βρεθεί κυρίως στη Κεντρική Αμερική και στο Παράκας του Περού. Επίσης, ο σκελετός του Βασιλιά Πάκαλ, του ιδρυτή της αυτοκρατορίας των Μάγια έχει παραμορφωμένο κεφάλι.
Ο Αιγύπτιος Φαραώ Τουταγχαμών, ο πατέρας του Ακενατών, και η βασίλισσα Νεφερτίτη είχαν επίσης «μακριά» κεφάλια.
Η επιμήκυνση πραγματοποιείτο στο παιδί από τους έξι μήνες έως τα έξι του χρόνια, μια περίοδο κατά την οποία το κρανίο του ανθρώπου είναι ακόμη εύπλαστο. Πιθανόν έδεναν κάποιο σχοινί γύρω από το κεφάλι και τοποθετούσαν νάρθηκα που κάλυπτε το μέτωπο και το πίσω μέρος του κεφαλιού. Η διαδικασία ήταν επίπονη και μερικές φορές μπορεί να οδηγούσε και σε θάνατο.