Ευρώπη ή «ευρύωπος «, η γυναίκα με μεγάλα μάτια κατά τον Ησύχιο. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία ήταν κόρη του Αγήνορα και της Τηλεφάσας, ηγεμόνων της Φοινίκης και αδελφή του Κάδμου, ιδρυτή της Θήβας . Την ερωτεύτηκε παράφορα ο Δίας και την άρπαξε με την μορφή ταύρου.
Η αρπαγή της Ευρώπης από τον ερωτευμένο Δία
Μια μέρα που η Ευρώπη συναντήθηκε με τις φίλες της, την αντίκρισε ο Δίας και την ερωτεύτηκε κεραυνοβόλα. Για να την πλησιάσει μεταμορφώθηκε σε ένα λευκό ήρεμο, εύσωμο και δυνατό ταύρο και πήγε δίπλα της κάνοντας δήθεν ότι βόσκει. Εκείνη τότε τον πλησίασε και άρχισε να τον χαϊδεύει, γοητευμένη από την κορμοστασιά και τη μυϊκή του δύναμη. Μάλιστα δεν δίστασε να τον ιππεύσει. Τότε αυτός άρχισε να τρέχει με αστραπιαία ταχύτητα.
Ο μεταμορφωμένος σε ταύρο θεός διέσχισε τη θάλασσα και συνοδευόμενος από Τρίτωνες και Νηρηίδες, έφτασε στην Κρήτη. Όταν αποβιβάστηκε στο νησί, ο ταύρος δεν φαινόταν πια. Ο Δίας πήρε από το χέρι την Ευρώπη και την οδήγησε στο Δικταίον Άντρο. Πρόκειται για να από τα πιο εντυπωσιακά σπήλαια του νησιού σε υψόμετρο 1025 μ. στις βόρειες πλαγιές της οροσειράς της Δίκτης και σύμφωνα με την αρχαία παράδοση, είναι το μέρος στο οποίο κατέφυγε η Ρέα για να γεννήσει το Δία.
Καρπός του έρωτα του Δία και της Ευρώπης ήταν ο Μίνωας, ο Ραδάμανθυς και ο Σαρπηδόνας.
Αργότερα, όταν ο Δίας την εγκατέλειψε και πήγε στον Όλυμπο, εκείνη πήρε για δεύτερο σύζυγο τον βασιλιά της Κρήτης, Αστέριο, ο οποίος υιοθέτησε τα παιδιά που είχε αποκτήσει από τον Δία. Μετά τον θάνατο του, τον θρόνο της Κρήτης πήρε ο μεγαλύτερος από τους θετούς γιους του, ο Μίνωας.
Οι παραλλαγές του μύθου
Υπάρχουν όμως και άλλες παραλλαγές του μύθου της Ευρώπης:
Μία από αυτές αναφέρει ότι ήταν κόρη του Ωκεανού και της Τηθύος ή της Παρθενόπης, αδελφή της Θράκης και ετεροθαλής αδελφή της Ασίας και της Λιβύης.
Δηλαδή η Ευρώπη υπήρξε επώνυμη της ηπειρωτικής Ελλάδας και μετά τους Περσικούς Πολέμους του τρίτου τμήματος του τότε γνωστού κόσμου, της Ευρώπης.
Στην Ήπειρο έλεγαν ότι ο Δώδων, από τον οποίο πήρε το όνομά της η Δωδώνη, ήταν επίσης γιος του Δία και της Ευρώπης, όπως και ο Αιακός, γενάρχης των Αιακιδών.
Παιδί της Ευρώπης λέγεται ότι ήταν και ο Κάρνος, αγαπημένος του θεού Απόλλωνα.
στην είσοδο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο.
Η λατρεία της Ευρώπης διαδόθηκε σε όλη την Ελλάδα. Στο Πήλιο υπήρχε το «Λουτρόν της Ευρώπης». Η θεσσαλική πόλη Γυρτώνη ή Γυρτών είναι παραλλαγή της Γόρτυνος, του κέντρου της λατρείας της Ευρώπης στην Κρήτη.
Από τον Όλυμπο πήγαζε ομώνυμο της ποτάμι, ο Ευρωπός.
Ο Θάσος ήταν αδελφός της Ευρώπης, όπως και οι Κάδμος, Ρινέας, Σύρος. Οι ελληνικές πόλεις ήθελαν να έχουν κάποια σχέση με την Ευρώπη, της οποίας ο μύθος ήταν διαδεδομένος παντού, με παραλλαγές από πόλη σε πόλη.
Διαβάστε επίσης στη ΜτΧ: Γιατί οι αρχαίοι πρόγονοί μας «έβαζαν νερό» στο κρασί τους και θεωρούσαν βάρβαρους όσους μεθούσαν. Τα περίφημα συμπόσια στον ανδρωνίτη, οι παρεκτροπές και ο αποκλεισμός των γυναικών…
Η αρπαγή της Ευρώπης γίνεται πηγή καλλιτεχνικής έμπνευσης
Η διαχρονικότητα του μύθου και η ποικιλία στο είδος και τη μορφή των αναπαραστάσεων σε ψηφιδωτά, σε αρχαία αγγεία, σε νομίσματα, σε πόρτες, σε κλασσικούς πίνακες ζωγραφικής και σε γλυπτά, έχει εντυπωσιάσει πολλές περιοχές του ευρωπαϊκού και μεσογειακού χώρου.
Ως Αρπαγή της Ευρώπης φέρεται επίσης ψηφιδωτό μωσαϊκό δάπεδο το οποίο αναπαριστά το μύθο της αρπαγής της Ευρώπης από τον Δία μεταμορφωμένο σε ταύρο, χρονολογείται γύρω στον 4ο αιώνα π.Χ. και βρέθηκε στην ευρύτερη περιοχή της Σπάρτης.
Σήμερα φυλάσσεται σε πολύ καλή κατάσταση στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης.
Το συγκεκριμένο ψηφιδωτό απεικονίζεται και στην ελληνική έκδοση του κέρματος των 2 ευρώ.
Απεικονίσεις σε πίνακες μεγάλων ζωγράφων
-
Luca Giordano (1675-77)
Ο μύθος της ωραίας αλλά πολύπαθης Ευρώπης είναι από τους πιο διαχρονικούς. Για πολλά χρόνια ενέπνευσε αμέτρητους καλλιτέχνες κυρίως στη γηραιά ήπειρο η οποία «ζήλεψε» το όνομα της όμορφης ηρωίδας και το έκανε δικό της.
Πηγή: ελληνικό αρχείο
