Στις 24 Νοεμβρίου 1967, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ΄ απηύθυνε ένα ιστορικό διάγγελμα προς τον κυπριακό λαό. Προσπαθώντας να καθησυχάσει τους Κύπριους, τόνισε πώς στη δύσκολη και κρίσιμη αυτή περίοδο όπου η Τουρκία απειλεί με πόλεμο, πάνω από όλα ο κόσμος πρέπει να παραμείνει ενωμένος και να χειριστούν όλοι μαζί αυτήν την κρίση, απευχόμενοι τον πόλεμο.
Μετά τα γεγονότα στην Κοφίνου στις 15 Νοεμβρίου 1967, η κρίση στην Κύπρο γύρω από το κυπριακό ζήτημα φάνηκε να εντείνεται όλο και περισσότερο. Ο στρατηγός Γρίβας είχε ανακληθεί στην Ελλάδα ενώ άμεσο αποτέλεσμα της μάχης της Κοφίνου ήταν η απαίτηση της απομάκρυνσης της ελληνικής μεραρχίας. Η τουρκική εισβολή που πλησίαζε, φάνταζε το πιο πειστικό σενάριο ως αποτέλεσμα της κατάστασης. Και μάλιστα όχι επιστημονικό σενάριο, αφού η Τουρκία είχε κάνει ξεκάθαρες τις προθέσεις της προκαλώντας διαρκώς το νησί και την Ελλάδα.
Ο Πρόεδρος, Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’, παρακολουθώντας την έκρυθμη κατάσταση αποφάσισε να εμψυχώσει και να καθησυχάσει τον λαό του, απευθύνοντάς τού διάγγελμα μέσω του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου στις 24 Νοεμβρίου.
Ώρα 9.μ.μ. Ο Πρόεδρος, μιλάει ξανά στον κυπριακό λαό και τον καλεί να διατηρήσει την ψυχραιμία του αυτές τις δύσκολες στιγμές διαβεβαιώνοντάς τον πως θα αποφευχθεί κάθε περίπτωση πολέμου. Κλείνοντας το διάγγελμά του ο Πρόεδρος τόνισε πώς ότι κι αν συμβεί «Θα αμυνθώμεν δια την τιμή και την αξιοπρέπειά μας. Θα αγωνισθώμεν διά την τιμήν και την αξιοπρέπειά μας. Θα αγωνισθώμεν με ψηλά τα μέτωπα και την ψυχήν όρθιαν. Ο αγώνας μας θα είναι αγών υπέρ πάντων. Ο Θεός της ειρήνης έστω μεθ΄ημών».
«Αν δε σταματήσουν αμέσως οι επιχειρήσεις κι αν δεν αποχωρήσει η Εθνική Φρουρά από την Κοφίνου, θα αρχίσει επίθεση στον Έβρο…».
Αυτά ήταν και τα λόγια της τουρκικής Κυβέρνησης, η οποία μάλιστα δεν άργησε να κάνει πράξη τα λόγια της, προετοιμάζοντας πλοία και υποβρύχια στην περιοχή της Μερσίνας και προκαλώντας διαρκώς με τουρκικά αεροπλάνα.Οι παραβιάσεις του εναέριου χώρου της Κύπρου από την Τουρκία, είχαν καταντήσει καθημερινό φαινόμενο.
Στο χείλος του πολέμου
Με την κατάσταση να βγαίνει σχεδόν εκτός ελέγχου και όλες τις κινήσεις να δείχνουν την κλιμάκωση της έντασης, Κύπρος και Ελλάδα προετοιμάζονταν πραγματικά για να αντιμετωπίσουν τον επερχόμενο πόλεμο.
Η Τουρκία, όμως αδιάλλακτη καθώς φαινόταν και παρά τις συμβουλές του Εθνικού Συμβουλίου για εξομάλυνση της κατάστασης, προετοιμαζόταν συνεχώς για εισβολή. Δημοσιεύματα της εποχής κάνουν λόγο για ύφεση των κινήσεων των τουρκικών δυνάμεων έναντι των κυπριακών ακτών από το λιμάνι της Μερσίνας.
Ο συμβιβασμός και η «λήξη» της κρίσης
Τελικά η κρίση αντιμετωπίστηκε με τη διαμεσολάβηση του Σάιρους Βανς του υφυπουργού Άμυνας των Η.Π.Α. Υπό την πίεση Αμερικανών, Βρετανών και Καναδών, οι οποίοι ενδιαφέρονταν πρωτίστως για την τύχη της Νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, η Κύπρος αποδέχτηκε την απόσυρση της Ελληνικής Μεραρχίας από το νησί.
Διαβάστε επίσης στη ΜτΧ: Η αιματηρή σύγκρουση της Εθνικής Φρουράς και Τουρκοκυπρίων στο χωριό Κοφίνου που άνοιξε το δρόμο στον Αττίλα. Η παρέμβαση των Αμερικανών και η απόφαση της ελληνικής χούντας να αποσύρει την ελληνική μεραρχία από την Κύπρο…
