Γιατί γιορτάζουμε την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας την 1η Οκτωβρίου αφού το Σύνταγμα τέθηκε σε εφαρμογή στις 16 Αυγούστου; Η αλήθεια και ο μύθος

Λίγο μετά τα μεσάνυχτα της 16^ης Αυγούστου 1960, στην αίθουσα του μεταβατικού Υπουργικού Συμβουλίου στη Λευκωσία, πραγματοποιείτο η επίσημη ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως αυτή ορίστηκε στις Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959.

Ο τελευταίος κυβερνήτης της Κύπρου, Σερ Χιου Φουτ φορώντας φράκο, την ταινία του μεγαλόσταυρου και τα παράσημά του, διάβασε στη Βασίλισσα της Αγγλίας, Ελισάβετ, την προκήρυξη της αναγγελίας του Κυπριακού Κράτους με την οποίοαεπισημοποιείτο η αποχώρηση των βρετανικών στρατευμάτων και η υποστολή της αγγλικής σημαίας.
Ο Σερ Χιου Φουτ έφυγε αθόρυβα. Επιβιβάστηκε με την οικογένειά του στο πολεμικό πλοίο Chichester και αναχώρησε από το λιμάνι της Αμμοχώστου.

Σε όλα τα δημόσια κτήρια, το πρωί της 16^ης Αυγούστου, κυμάτιζε η νέα σημαία, όπως την είχε σχεδιάσει ο Τουρκοκύπριος Ισμέτ Γκιουνέι: η Κύπρος στο χρώμα του χαλκού στο κέντρο μίας λευκής σημαίας και από κάτω δύο κλαδιά ελιάς, που συμβόλιζαν τις δύο κοινότητες οι οποίες θα ζούσαν σε ειρηνικό κλίμα στη νέα τους χώρα.

Πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας εκλέχθηκε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’ και Αντιπρόεδρος ο Φαζίλ Κιουτσούκ, που είχαν κερδίσει τις εκλογές στις πρώτες επίσημες εκλογές στις 13 Δεκεμβρίου 1959.

Όμως ποτέ κανείς δεν γιόρτασε την 16^η Αυγούστου ως επίσημη ημέρα γενεθλίων της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Οι καλοκαιρινές διακοπές που άλλαξαν τα δεδομένα

Ο εορτασμός της κυπριακής ανεξαρτησίας μία μέρα μετά τον δεκαπενταύγουστο και μέσα στο καλοκαίρι δυσκόλευε τους πάντες.
Για αυτό τρία χρόνια αργότερα, στις 11 Ιουλίου 1963, το Υπουργικό συμβούλιο της Κυπριακής Δημοκρατίας, αποτελούμενο από εφτά Ελληνοκυπρίους και τρείς Τουρκοκυπρίους υπουργούς ομόφωνα αποφάσισε τον ορισμό της 1ης Οκτωβρίου ως Ημέρας της Ανεξαρτησίας της Κύπρου.

Ο λόγος ήταν οι καλοκαιρινές διακοπές και η απουσίας των ξένων Πρέσβεων στις χώρες τους, κατά την τελετή εορτασμού.
Ένας από τους αστικούς μύθους, σχετικά  με την αλλαγή της ημερομηνίας αναφέρεται στους εορτασμούς της Κοίμησης της Θεοτόκου.
Η θεωρία λέει πως την ημερομηνία άλλαξε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’, γιατί την ημέρα του δεκαπενταύγουστου την περνούσε πάντα στη Μονή του Κύκκου και «δυσκολευόταν να έρθει στη Λευκωσία μέσα σε μια μέρα για τους εορτασμούς».
Βέβαια, αυτή η θεωρία δεν υπάρχει γραμμένη πουθενά.

Διαβάστε επίσης στη ΜτΧ: «Οι γιατροί της Αθήνας έκαμαν ασυγχώρητες ανοησίες». Η άποψη του Σεφέρη για τη «Ζυρίχη-Λονδίνο». Γιατί τον πέταξαν από τη διαπραγματευτική ομάδα