Η οικογένεια Ζαννέττου βίωσε την εισβολή στην Κύπρο το 1974. Συγκεκριμένα είχαν εγκλωβιστεί στην Άσσια. Δεν ήξεραν το μέλλον, είχαν προετοιμαστεί για τα χειρότερα. Αργότερα τους έσωσε ένας Τουρκοκύπριος αξιωματικός, που τους μετέφερε στο τουρκικό χωριό Μόρα.
Μετά από 44 χρόνια, οι αδερφές Ζαννέττου, θέλησαν να πουν ευχαριστώ στον άνθρωπο που τους έσωσε τότε τη ζωή. Δεν ήξεραν όμως ούτε το όνομα του. Απευθύνθηκαν στην δημοσιογράφο Sevgul Uludag, η οποία μετά από προσωπική έρευνα κατάφερε να τον εντοπίσει και να τον φέρει σε επαφή με τις δυο γυναίκες. Ο Τουρκοκύπριος που έσωσε τη ζωή τους, είναι ο Ezel Akturel, ο οποίος με μεγάλη χαρά συναντήθηκε μαζί τους.
Το χρονικό της διάσωσης
Ένα γράμμα της Νέδης Ζαννέττου στάθηκε αφορμή για να αρχίσει να ξετυλίγεται το κουβάρι της ιστορίας. Μετά την πρώτη φάση της εισβολής οι γονείς έστειλαν τις δυο αδερφές στην Άσσια για να γλυτώσουν. Στις 14 Αυγούστου όμως, όταν έγινε η δεύτερη εισβολή η οικογένεια ενώθηκε πάλι με την μητέρα να είναι έγκυος στον 8ο μήνα. Το ΡΙΚ ανακοίνωνε ότι οι στρατιώτες βρίσκονταν κοντά στο χωριό Μια Μηλιά και ότι όλα κυλούσαν ομαλά. Η αλήθεια όμως ήταν ότι οι Τούρκοι είχαν ήδη φτάσει στην Άσσια.
Μαζί με άλλες τρεις οικογένειες κρύφτηκαν σε ένα παλιό σπίτι. Την ημέρα κρύβονταν και τα βράδια συναντούσαν άλλους κατοίκους και μάθαιναν για τα έκτροπα και τους βιασμούς που συνέβαιναν κοντά τους στο σχολείο.
Οι Τούρκοι δεν άργησαν να χτυπήσουν και τη δική τους πόρτα. Άνοιξε με θάρρος η γιαγιά τους, αλλά οι στρατιώτες δεν ήθελαν να σκοτώσουν, μόνο να λεηλατήσουν.
Η οικογένεια αρνήθηκε να παέι στο σχολείο με τους υπόλοιπους. Είχαν περάσει έτσι ήδη τρεις μέρες. Την τέταρτη η πόρτα χτύπησε ξανά. Όταν άνοιξαν είδαν ένα μεγάλο φορτηγό με ένστολους οπλισμένους στρατιώτες και έναν αξιωματικό που τους προέτρεπε με ευγενικό και ήρεμο τρόπο να φύγουν για το καλό τους. Τον αντιμετώπισαν με δυσπιστία. Εκείνος όμως επέμενε να τους μεταφέρει στο τουρκικό χωριό Μόρια. Εκεί ο ιδιοκτήτης του σπιτιού συμφώνησε γιατί ήξερε πολύ καλά τον μουχτάρη του χωριού.
Η κάθε οικογένεια έφυγε με ξεχωριστό αυτοκίνητο. Σε αυτό της οικογένειας Ζαννέττου, δίπλα από την έγκυο μητέρα της επιβιβάστηκε και ο αξιωματικός. Το έκανε όμως επειδή το ζήτησε η ίδια η γυναίκα. Ένιωθε ασφαλής. Είχε το αριστερό του χέρι έξω από το παράθυρο κρατώντας το όπλο του. «Θυμούμαι καλά ότι απολογήθηκε στη μητέρα μου. Είπε ότι οι στρατιώτες του θα τον σκότωναν αν άφηνε το όπλο του» αναφέρει στο γράμμα της η Νέδη.
Ο μουχτάρης του χωριού, όπως και υπόλοιποι κάτοικοι τους υποδέχτηκαν θερμά αλλά και τους φρόντισαν με τον καλύτερο τρόπο. Τους μαγείρευαν καθημερινά και τους έφερναν καθαρό νερό. Μπορεί να έμεναν σε ένα παλιό σπίτι, όμως ένιωθαν ασφαλείς. Ο ίδιος ο μουχτάρης καραδοκούσε με ένα μικρό όπλο έξω από την πόρτα τους για να μην τους πειράξει κανείς.
Έμειναν τρεις μέρες εκεί, μέχρι να τους καταγράψει όλους ο Ερυθρός Σταυρός. Μετά τους πήραν με λεωφορείο στο «Γκαράζ Παυλίδη». Από εκεί έστειλαν τους άντρες στα Άδανα για δυο μήνες και τα γυναικόπαιδα, με ανέγγιχτη βαλίτσα τα απελευθέρωσαν.
Η συνάντηση και το «ευχαριστώ»
Η επιστολή με όλη την εξιστόρηση εστάλη τον Ιούνιο του 2018 στην δημοσιογράφο. Όπως αποκάλυψε στο ρεπορτάζ που δημοσιεύτηκε στο politis.com.cy, χρειάστηκαν μερικοί μήνες για να προγραμματιστεί η συνάντηση. Τελικά όπως αποδείχτηκε κύριος Ezel δεν έσωσε μόνο τις ζωές της οικογένειας της Νέδης, αλλά επίσης και τις ζωές τριών ακόμα οικογενειών: Είχε συνολικά σώσει τις ζωές συνολικά 18 Ελληνοκυπρίων από την Άσσια… 44 χρόνια μετά, δύο από αυτούς τους Ελληνοκύπριους.
«ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ»
Στον άνθρωπο που έσωσε τις ζωές μας, και τις ζωές της οικογένειάς μας στην Άσσια στις 18 Αυγούστου 1974. Ήμασταν άγνωστοι για σένα, συναντηθήκαμε σε ένα χωριό όπου έγιναν τόσες φρικαλεότητες και εσείς κάνατε τη διαφορά.
Για τη συμπόνοια σας, την ανθρωπιά σας και την καλοσύνη σας,
εκφράζουμε την εκτίμησή μας και το σεβασμό μας εκ μέρους μας και εκ μέρους της οικογένειάς μας.
Μακάρι άνθρωποι σαν εσάς να μας δείξουν τον δρόμο για να ξεχάσουμε τα συρματοπλέγματα, τις πράσινες γραμμές και να φέρει ένα τέλος σε μια σύγκρουση που έχει λήξει.
Στον Ezel Akturel,
Με σεβασμό,
Νέδη Ζαννέττου και Θέλμα Ζαννέττου
Αιχμαλωτίστηκαν στην Άσσια το 1974
Αύγουστος 2018… 44 χρόνια μετά…» ανέφερε η τιμητική πλακέτα που χάρισαν ως ελάχιστη κίνηση σεβασμού στον Ezel Akturel.
Η επιτροπή αλήθειας
Η Νέδη Ζαννέττου έζησε για 25 χρόνια στην Αφρική. Η επιθυμία της είναι να έρθει η μέρα που αυτό το νησί θα δημιουργήσει τη δική του επιτροπή αλήθειας και συμφιλίωσης, θα τιμωρήσει τους ανθρώπους που δεν δείχνουν καμία μεταμέλεια και θα προχωρήσει μπροστά για το μέλλον των επόμενων γενιών.
«Για να συμβεί αυτό χρειάζεται να ανακαλύψουμε τους δικούς μας μεγάλους ηγέτες, που θα έχουν τη δύναμη, το όραμα και τη θέληση να επανενώσουν το νησί και να φέρουν ειρήνη στη χώρα μας!» ανέφερε κλείνοντας το γράμμα της.
