Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει αποφασίσει να σταματήσει να υποδέχεται τους πιλότους της Πολεμικής Αεροπορίας της Τουρκίας που σχεδιάζεται να πάνε στη χώρα για να εκπαιδευτούν στα αεροσκάφη F-35.
Πρόκειται για σαφή ένδειξη ότι η διένεξη της Ουάσινγκτον με την Άγκυρα εξαιτίας της αγοράς του ρωσικού συστήματος αντιαεροπορικής άμυνας S-400 από τη Ρωσία κλιμακώνεται.
Οι δύο χώρες, σύμμαχοι στο NATO, έχουν επιδοθεί εδώ και μήνες σε δημόσιες αντεγκλήσεις εξαιτίας της παραγγελίας των S-400 από την Τουρκία. Η Ουάσινγκτον έχει διαμηνύσει στην Άγκυρα ότι δεν μπορεί να έχει και τα δύο συστήματα.
Αλλά ως τώρα, δεν είχε λάβει μέτρα. Η απόφαση να ανασταλεί η εκπαίδευση των τούρκων χειριστών στα F-35 είναι δεδομένο ότι θα προκαλέσει ενόχληση και αμηχανία στην Τουρκία.
Δύο αξιωματούχοι που μίλησαν στο Reuters υπό τον όρο να μην κατονομαστούν άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο η απόφαση αυτή να αντιστραφεί αν η Τουρκία αλλάξει τα σχέδιά της. Εξήγησαν ότι το μέτρο αφορά στις επόμενες ομάδες των πιλότων και των μελών των συνεργείων συντήρησης και του προσωπικού εδάφους που θα πήγαιναν κανονικά τους επόμενους μήνες για εκπαίδευση στις ΗΠΑ.
Εξάλλου δεν έχει ακόμα αποφασιστεί επίσημα αν θα σταματήσει η εκπαίδευση των τεσσάρων χειριστών και άλλων τούρκων στρατιωτικών που βρίσκονται στη Luke Air Force Base στην Αριζόνα, σύμφωνα με τις δύο πηγές. Το μέτρο αυτό πάντως εξετάζεται σοβαρά. Στη βάση σταθμεύουν οι τέσσερις τούρκοι πιλότοι, άλλοι δύο τούρκοι ιπτάμενοι σε ρόλο εκπαιδευτών και 20 τούρκοι συντηρητές που εκπαιδεύονται, σύμφωνα με τον αμερικανικό στρατό.
Η Τουρκία θέλει να αγοράσει τουλάχιστον 100 «αόρατα» για τα ραντάρ F-35, έναντι 9 δισεκ. δολαρίων με την τρέχουσα τιμή του αεροσκάφους.
Αν η Τουρκία εξοβελιστεί από το εξοπλιστικό πρόγραμμα αυτό θα πρόκειται για ένα από τα πιο σοβαρά πλήγματα στη σχέση των δύο συμμάχων στη σύγχρονη ιστορία, επισημαίνουν ειδικοί.
Η ένταση στη διμερή σχέση εκτείνεται πέραν των εξοπλιστικών προγραμμάτων στη διαφορετική προσέγγιση των δύο πλευρών ως προς τη Συρία, τις κυρώσεις στο Ιράν, τη φυλάκιση μελών του προσωπικού αμερικανικών προξενείων από τις τουρκικές αρχές.
Η αποκάλυψη της απόφασης ακολουθεί τις ενδείξεις ότι η Άγκυρα προχωράει τη διαδικασία για την απόκτηση των S-400. Ο τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ δήλωσε την 22α Μαΐου ότι τουρκικό στρατιωτικό προσωπικό εκπαιδεύεται στη χρήση του συστήματος στη Ρωσία και ότι ρώσοι εκπαιδευτές μπορεί να πάνε στην Τουρκία. Ενώ ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε την Τρίτη ότι «αποκλείεται» η Άγκυρα να ακυρώσει τη συμφωνία με τη Μόσχα.
Το Πεντάγωνο απέφυγε να σχολιάσει την αναστολή της εκπαίδευσης τούρκων χειριστών. Εκπρόσωπος του είχε πει πρόσφατα ότι η διαπραγμάτευση της Ουάσινγκτον με την Άγκυρα για την αγορά Patriot αντί των S-400 συνεχίζεται.
Αλλά ο Ερντογάν επέμεινε την Τρίτη ότι οι ΗΠΑ «δεν μας έκαναν τόσο καλή προσφορά όσο [αυτή για την αγορά] των S-400».