Η αμερικανική τελετή απονομής βραβείων Όσκαρ μετρά σχεδόν έναν αιώνα. Πολλοί έχουν κατηγορήσει την Ακαδημία- και όχι εντελώς άδικα- για τις επιλογές των νικητών των χρυσών αγαλματιδίων, αλλά και για το γεγονός ότι η τελετή πλέον αποτελεί περισσότερο μια λαμπερή γιορτή της αφρόκρεμας του Χόλιγουντ.
Ωστόσο, στην ιστορία των Όσκαρ έχουν καταγραφεί και ορισμένες στιγμές, οι οποίες ξέφυγαν από τη «ρουτίνα» της απονομής και έμειναν αξέχαστες. Από τις πολιτικές παρεμβάσεις της Βανέσας Ρεντγκρέιβ και του Μάρλον Μπράντο, την επική αντίδραση του Ρομπέρτο Μπενίνι και την εισβολή ενός γυμνού άνδρα κατά τη διάρκεια της τελετής του 1974, δεν είναι λίγα τα περιστατικά που προσέφεραν άλλοτε συγκίνηση και άλλοτε γέλιο.
1940: Η πρώτη αφροαμερικανή που κέρδισε Όσκαρ
Κατά τη διάρκεια της 12ης Τελετής Απονομής Βραβείων Όσκαρ, η Χάττι ΜακΝτάνιελ ήταν ο μοναδικός έγχρωμος άνθρωπος που βρισκόταν στην αίθουσα του ξενοδοχείου «Ambassador» και η πρώτη αφοαμερικανή που προτάθηκε για Όσκαρ Β’ Γυναικείου ρόλου.
Για την είσοδό της στην αίθουσα είχε αιτηθεί ο παραγωγός Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ, καθώς ήταν σε ισχύ οι νόμοι περί φυλετικού διαχωρισμού. Η ΜακΝτάνιελ αναγκάστηκε να καθίσει στο πίσω μέρος της αίθουσας, μαζί με το ραντεβού της, ξεχωριστά από τους συμπρωταγωνιστές της, Βίβιαν Λι και Κλαρκ Γκέιμπλ.
Η ερμηνεία της ως «Mummy», της υπηρέτριας της Σκάρλετ Ο Χάρα στο έργο «Όσα Παίρνει ο Άνεμος» ήταν αρκετή για να της δώσει την τιμητική πλακέτα του καλύτερου Β΄Γυναικείου Ρόλου.
«Αισθάνομαι μεγάλη ταπεινότητα και πάντα θα θυμάμαι αυτή τη στιγμή σαν φάρο για ο,τιδήποτε θα κάνω στο μέλλον. Ειλικρινά ελπίζω να παραμείνω πιστή στη φυλή μου και στην κινηματογραφική βιομηχανία», ανέφερε μεταξύ άλλων η ΜακΝτάνιελ, στον λόγο που είχε ετοιμάσει με τη βοήθεια του επίσης αφροαμερικανού συγγραφέα Ρούμπι Μπέρκλεϊ Γκούντγιν.
1943: Ο ευχαριστήριος λόγος που άλλαξε τους κανονισμούς της τελετής
Το 1943 η βρετανή ηθοποιός Γκριρ Γκάρσον, πολύ δημοφιλής κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, κέρδισε το Όσκαρ Α΄Γυναικείου για την ερμηνεία της στην ταινία «Η Κυρία Μίνιβερ«.
Η ώρα ήταν μία όταν ανέβηκε στη σκηνή για να παραλάβει το βραβείο της και να βγάλει το συνηθισμένο ευχαριστήριο λόγο.
Η Γκάρσον απευθυνόμενη στο κοινό της αίθουσας, ξεκίνησε με ένα σεμνό «ευχαριστώ» και συνέχισε λέγοντας «αυτό είναι πραγματικά το μόνο που μπορώ να πω. Αλλά, από την άλλη, αυτή είναι μια ευκαιρία που συμβαίνει μόνο μία φορά στη ζωή σου, οπότε ελπίζω να μη σας πειράζει αν διευρύνω λιγάκι παραπάνω αυτά που θέλω να πω».
Η Γκριρ Γκάρσον μίλησε για πέντε ολόκληρα λεπτά!
«Ήταν μια εποχή που οι νικητές συνήθως δεν έβγαζαν λόγο ή απλά έλεγαν ένα ευχαριστώ. Ήταν όμως και το τελευταίο βραβείο της βραδιάς, γι’ αυτό και η Γκάρσον κέρδισε άμεση φήμη » δήλωσε για το αξιοπερίεργο γεγονός εκπρόσωπος της Ακαδημίας αρκετά χρόνια αργότερα.
Οι άνθρωποι της Αμερικανικής Ακαδημίας κινηματογράφου πήραν τα κατάλληλα μέτρα και πλέον η χρονική διάρκεια ενός ευχαριστήριου λόγου είναι 45 δευτερόλεπτα.
1964: Ο πρώτος αφροαμερικανός που κέρδισε Όσκαρ
Το 1964 ο Σίντνεϊ Πουατιέ κέρδισε Όσκαρ Α΄Ανδρικού ρόλου για την ερμηνεία του στην ταινία «Κάτω από το Βλέμμα του Θεού«. Έγινε έτσι ο πρώτος έγχρωμος άνδρας ηθοποιός που κέρδιζε το χρυσό αγαλματίδιο.
Κατά την παραλαβή του βραβείο του, η Αν Μπάνκφορτ έδωσε στον Πουατιέ ένα γρήγορο συγχαρητήριο φιλί στο μάγουλο. Η κίνηση αυτή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις σε μερίδα του συντηρητικού αμερικανικού κοινού, που το θεώρησε προσβλητικό.
Εκείνη την εποχή ο διαφυλετικός γάμος ήταν ακόμη παράνομος σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ ο νόμος Πολιτικών Δικαιωμάτων δεν είχε περάσει ακόμη.
«Ήταν μια σημαντική βραδιά. Σηματοδοτούσε την πρόοδο. Σήμαινε τον εναγκαλισμό ενός είδους δημοκρατίας που είχε ωριμάσει πολύ«, δήλωσε το 2002 ο σερ, πλέον, Σίντνεϊ Πουατιέ για τη βράβευσή του 1964.
1969: Όταν δύο ηθοποιοί μοιράστηκαν ένα Όσκαρ
Στις 14 Απριλίου 1969, η 41η απονομή βραβείων Όσκαρ μεταδόθηκε για πρώτη φορά ζωντανά σε 37 χώρες. Ήταν επίσης η πρώτη φορά που η τελετή έγινε στη χαρακτηριστική πλέον αίθουσα «Ντόροθι Τσάντλερ Παβίλιον» στο Λος Άντζελες, αλλά και το γεγονός ότι υπήρχε ισοπαλία δύο υποψήφιων για Όσκαρ.
Για το βραβείο Α΄Γυναικείου ρόλου, «κονταροχτυπήθηκαν» η Κάθριν Χέπμπορν για τον ρόλο της στο «Λιοντάρι του Χειμώνα» και η Μπάρμπρα Στράιζαντ για την ερμηνεία της στην ταινία «Ένα αστείο κορίτσι«.
Την απονομή έκανε η Ίνγκριντ Μπέργκμαν. Καθώς άνοιγε τον φάκελο, φώναξε «Είναι ισοπαλία!».
Και οι δύο ηθοποιοί συγκέντρωσαν από 3.030 ψήφους, ένα περιστατικό που αποτέλεσε την πρώτη ισοπαλία στην ιστορία του θεσμού.
Το βραβείο παρέλαβε μόνο η Μπάρμπρα. Η Χέπμπορν είχε κερδίσει και την προηγούμενη χρονιά Όσκαρ στην ίδια κατηγορία, θεώρησε απίθανο να ξανακερδίσει και απουσίαζε από την τελετή.
Η Στράιζαντ ανέβηκε στην σκηνή, πήρε το Όσκαρ και είπε «Hello, gorgeous», την πρώτη ατάκα που έλεγε και στην ταινία που πρωταγωνίστησε!
Το Όσκαρ της Κάθριν Χέπμπρον παρέλαβε ο Άντονι Χάρβεϊ.
1972: Το κοινό όρθιο χειροκροτούσε για 12 ολόκληρα λεπτά τον Τσάρλι Τσάπλιν
Κατά την 44η απονομή στις 2 Απριλίου 1972, η Ακαδημία προσκάλεσε τον Τσάρλι Τσάπλιν να παραλάβει τιμητικό Όσκαρ για τη συνολική προσφορά του στην έβδομη τέχνη.
Ο βρετανός ηθοποιός, σκηνοθέτης, σεναριογράφος, παραγωγός και συνθέτης – θρύλος του σινεμά είχε αυτοεξοριστεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες περίπου δύο δεκαετίες για τα πολιτικά του φρονήματα, αλλά το 1971 δέχθηκε την πρόσκληση της αμερικανικής ακαδημίας.
Η ατμόσφαιρα ήταν από την έναρξη της βραδιάς ιδιαίτερα φορτισμένη.
Για το τιμητικό βραβείο ανέβηκε στη σκηνή, ο τότε πρόεδρος της Ακαδημίας, Ντάνιελ Τάραντας, όπου παρουσίασε ένα ολιγόλεπτο φιλμ για την καριέραςτου Τσάπλιν.
Όταν άναψαν τα φώτα, ο Τσάρλι Τσάπλιν βρισκόταν ήδη στη σκηνή.
Το κοινό σηκώθηκε όρθιο, τον αποθέωσε και συνέχισε να χειροκροτά τη μεγάλη προσωπικότητα για 12 ολόκληρα λεπτά!
Ο Τσάπλιν, φανερά συγκινημένος δήλωσε πως «οι λέξεις μοιάζουν τόσο μάταιες-τόσο ασθενικές. Μπορώ μόνο να σας πω ευχαριστώ για την τιμή που μου κάνατε να με καλέσετε σήμερα εδώ«.
Μετά τη σύντομη ομιλία του, ο Τσάπλιν φόρεσε το χαρακτηριστικό καπέλο του και κράτησε το εμβληματικό μπαστούνι του, αναγκάζοντας για ακόμη μία φορά να σηκωθούν όρθιοι όλοι παρευρισκόμενοι.
1991: Ηθοποιός κερδίζει Όσκαρ και κάνει κάμψεις!
Στις 30 Μαρτίου 1991 ο 73χρονος τότε ηθοποιός Τζακ Πάλανς, κέρδισε το Όσκαρ Β’ Ανδρικού ρόλου για την ερμηνεία του στο έργο » Τι έκανες μπαμπά στην Άγρια Δύση;«.
Ενθουσιασμένος ο ηθοποιός για τη βράβευσή του, άφησε για λίγο στην άκρη το Όσκαρ και μπροστά στη κατάμεστη αίθουσα άρχισε να κάνει κάμψεις με το ένα χέρι!
«Αυτό δεν είναι τίποτα, πραγματικά«, δήλωσε χαρούμενος ο Πάλανς.
Λίγο αργότερα, ο συμπρωταγωνιστής του ηθοποιού και παρουσιαστής της βραδιάς, Μπίλυ Κρίσταλ, αναφέρθηκε αστειευόμενος στο περιστατικό, λέγοντας ότι » ο Τζακ Πάλανς μόλις έκανε μπάντζι τζάμπινγκ από την πινακίδα Χόλιγουντ!».
1997: Η ομιλία του ηθοποιού που κάλυψε την ορχήστρα
Το 1997 ο Κούμπα Γκούντινγκ Τζ. κέρδισε το Όσκαρ Β΄Ανδρικού ρόλου για το «Τζέρι Μαγκουάιρ». Ο ευχαριστήριος λόγος ξεκίνησε όπως κάθε άλλη ομιλία. Ο 28χρονος τότε ηθοποιός, αρκετά αμήχανος ανέβηκε στη σκηνή για να παραλάβει το βραβείο του.
Μίλησε για μερικά δευτερόλεπτα, όταν η ζωντανή ορχήστρα άρχιζε να παίζει, προειδοποιώντας τον Γκούντινγκ να επισπεύσει την ομιλία του.
Τότε, ο ηθοποιός στην κυριολεξία τρελάθηκε!
Άρχισε να φωνάζει και να μνημονεύει έναν έναν τους συνεργάτες του. Πριν από κάθε όνομα, ούρλιαζε κι ένα «σ΄αγαπώ».
Το κοινό ενθουσιασμένο ξέσπασε σε γέλια και χειροκροτήματα, ενθαρρύνοντας τον Κούμπα.
«Ανέβηκα στη σκηνή και συναισθηματικά έχασα το μυαλό μου. Ξέχασα ποιος ήμουν και πού βρισκόμουν για ένα λεπτό διότι θεωρώ ότι έγινα ένα με τον χαρακτήρα που ενσάρκωσα. Πιστεύω ότι η συναισθηματική ανταπόκριση μου πάνω στην σκηνή θα ήταν παρόμοια με αυτή του χαρακτήρα μου», δήλωσε αργότερα ο ηθοποιός στο Αμερικανικό Κινηματογραφικό Ινστιτούτο.
2002: Η ιστορική ομιλία της Χάλι Μπέρι
Από το 2002 μέχρι σήμερα η Χάλι Μπέρι είναι η μοναδική αφροαμερικανή ηθοποιός που έχει κερδίσει όσκαρ Α΄Γυναικείου ρόλου.
Η ερμηνεία της ήταν εξαιρετική στο δραματικό φιλμ «Ο χορός των Τεράτων», δίπλα στον Μπίλι Μπομπ Θόρτον και τον εκλιπόντα Χιθ Λέτζερ.
Με δάκρυα στα μάτια η Μπέρι, είπε μεταξύ άλλων πως «αυτή η στιγμή είναι πολύ πιο σημαντική από εμένα. Είναι για κάθε ανώνυμη, απρόσωπη έγχρωμη γυναίκα που αυτή τη στιγμή έχει ευκαιρία, γιατί απόψε η πόρτα αυτή άνοιξε».
Δεκατέσσερα χρόνια μετά, η Χάλι Μπέρι, βέβαια δήλωσε απογοητευμένη από τις ελάχιστες ευκαιρίες των αφροαμερικανών γυναικών στην κινηματογραφική βιομηχανία.
«Σχεδόν 15 χρόνια αργότερα, και γνωρίζονταν ότι καμιά άλλη έγχρωμη γυναίκα δεν πέρασε αυτήν την πόρτα είναι σπαραξικάρδιο. Σπαραξικάρδιο, διότι πίστευα ότι εκείνη η στιγμή ήταν πολύ μεγαλύτερη από εμένα. Τώρα, δυστυχώς, πιστεύω το αντίθετο».
2003: Το παθιασμένο φιλί του «Πιανίστα»
Ο ηθοποιός Άντριεν Μπρόντι ενσάρκωσε έναν εβραίο πιανίστα, στην ομώνυμη ταινία του Ρομάν Πολάνσκι. Για να μπει στο «πετσί» του ρόλου, πούλησε το διαμέρισμα του, χώρισε με την κοπέλα του, μετακόμισε στην Ευρώπη και τρεφόταν με ελάχιστες θερμίδες.
Το 2003 ήταν χρονιά του, καθώς κέρδισε το χρυσό αγαλματίδιο Α΄Ανδρικού ρόλου και αναγνωρίστηκε παγκοσμίως το εξαιρετικό του ταλέντο.
Η Χάλι Μπέρι ήταν εκείνη που θα έδινε το βραβείο στον νικητή.
Ο Μπρόντι, εκστασιασμένος, ανέβηκε στη σκηνή, έπιασε την Μπέρι από τη μέση, την έγειρε στο πλάι και τη φίλησε παθιασμένα στο στόμα.
Για το υπόλοιπο της ομιλίας του, η Χάλι Μπέρι σκούπιζε το κάτω χείλος της.
Το μη συναινετικό φιλί πήρε μεγάλες διαστάσεις και το 2016, η συγγραφέας Christina Cauterucci αναφέρθηκε στο συγκεκριμένο γεγονός, σχολιάζοντας αν η συγκεκριμένη πράξη αποτελεί μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης.
Η Μπέρι από την πλευρά της, όταν ρωτήθηκε αν ο Μπρόντι φιλάει ωραία,απάντησε: « Από τη στιγμή που δεν φιληθήκαμε πραγματικά, δεν μπορώ να ξέρω αν είναι καλός στα φιλιά. Αυτό που ξέρω όμως είναι ότι το στόμα του ήταν υγρό».
2017: Το «φιάσκο» με τον φάκελο Καλύτερης Ταινίας
Για δύο λεπτά και 23 δευτερόλεπτα, η ταινία «La La Land» ήταν η καλύτερη ταινία για το 2017, σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία. Οι παρουσιαστές του βραβείου, Φέι Ντάναγουεϊ και Γουόρεν Μπίτι, διάβασαν τον νικητή από λάθος φάκελο! Κι ενώ ένας ένας οι παραγωγοί της ταινίας ευχαριστούσαν την Ακαδημία, ο Τζόρνταν Χόροβιτς στάθηκε μπροστά στο μικρόφωνο και ανακοίνωσε ότι έχει γίνει λάθος.
Το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας πήγαινε στο «Moonlight», τη δραματική ταινία για έναν έγχρωμο ομοφυλόφιλο άνδρα.
Η στιγμή ξεπέρασε τα όρια του σουρεάλ, οι ηθοποιοί και παραγωγοί και των δύο ταινιών ήταν μαζί στη σκηνή με τον σκηνοθέτη του «Moonlight», Μπάρι Τζένκινς να μονολογεί : «Ακόμη και στα όνειρα μου, αυτό δεν θα μπορούσε να συμβεί. Αλλά, στο διάολο τα όνειρα- τελείωσα με αυτά. Αυτό είναι πραγματικό!«.
Διαβάστε στη «ΜτΧ»: «
