Ο δημιουργός «του παιδιού που δεν μεγαλώνει ποτέ», δηλαδή του Πίτερ Παν εμπνεύστηκε την ιστορία από τα βιώματά του και την αγάπη του για τα παιδιά. Άλλωστε γι’ αυτό έκανε κάτι ασυνήθιστο. Δώρισε τα δικαιώματα του Πίτερ Παν σε παιδιατρικό νοσοκομείο του Λονδίνου.
Ο Πίτερ Παν είναι ένα άτακτο αγόρι που αρνείται να μεγαλώσει, έχει την ικανότητα να πετάει, κάνει παρέα με νεράιδες, συναντάει γοργόνες και πειρατές και καθοδηγεί μια ομάδα ορφανών παιδιών στη Χώρα του Ποτέ. Ο συγγραφέας του Τζ. Μ. Μπάρι εμπνεύστηκε από τα δύσκολα παιδικά του χρόνια και τη φιλία του με τα παιδιά της οικογένειας Λουέλιν – Ντέιβις, για να δημιουργήσει έναν από τους πιο αγαπητούς παιδικούς χαρακτήρες.
Τα παιδικά χρόνια του συγγραφέα
Ο Τζέιμς Μ. Μπάρι, γεννήθηκε τον Μάιο του 1860. Ήταν το ένατο από τα δέκα παιδιά μιας οικογένειας φτωχών υφαντουργών στην επαρχία της Σκωτίας.
Στα έξι του χρόνια ο μεγαλύτερος αδελφός του, Ντέιβιντ, έχασε τη ζωή του κάνοντας πατινάζ. Ο θάνατος του Ντέιβιντ τον σημάδεψε, όπως και τη μητέρα του που δεν ξεπέρασε ποτέ την απώλεια του γιου της. Για να την κάνει να αισθανθεί καλύτερα φορούσε ρούχα του νεκρού αδερφού του και μιμείτο τη συμπεριφορά και το σφύριγμά του.
Όταν μεγάλωσε σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και ξεκίνησε να γράφει. Πρώτα ως δημοσιογράφος και στη συνέχεια έγραψε νουβέλες και θεατρικά.
Σταδιακά γινόταν γνωστός στο κοινό, αλλά ακόμη δεν είχε έρθει η μεγάλη επιτυχία
Η φιλία του με τον συγγραφέα του Σέρλοκ Χόλμς και η αγάπη του για το κρίκετ
Λιγότερο γνωστή παραμένει η φιλία του με τον συγγραφέα του Σέρλοκ Χολμς, Άρθουρ Κόναν Ντόιλ. Ήταν συμφοιτητές στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, έγραφαν στο περιοδικό «Ίντλερ», ενώ τους ένωσε η αγάπη τους για το κρίκετ. Ο Μπάρι αν και μικρόσωμος για το άθλημα, το 1887 ίδρυσε την ομάδα κρίκετ, «Αλλαχακμπάριζ». Το όνομά της προήλθε από το όνομα του Μπάρι, και τη φράση «Αλλάχου Ακμπάρ», που πίστευε ότι θα ταίριαζε στην ομάδα τους. Ο συγγραφέας την είχε ερμηνεύσει λανθασμένα, πιστεύοντας ότι σήμαινε “Θεέ μου βοήθησέ μας”. Στην πραγματικότητα όμως σημαίνει “Ο Θεός είναι μεγάλος”.
Εκτός από τον Μπάρι και τον Ντόιλ, διάφοροι γνωστοί συγγραφείς της εποχής έπαιξαν στην ομάδα. Ένας από αυτούς ήταν και ο Α. Α. Μινλ που έγραψε το «Γουίνι το αρκουδάκι (Winnie the Pooh)». Η ομάδα συνέχισε να παίζει, με πολλούς παίκτες να αλλάζουν, μέχρι την αρχή του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ο γάμος και η γνωριμία του με τα “χαμένα παιδιά”
Το 1894 ο Μπάρι παντρεύτηκε την νεαρή ηθοποιό Μαίρη Άνσελ, την οποία γνώρισε στο ανέβασμα ενός θεατρικού του έργου. Το γαμήλιο δώρο του προς εκείνη ήταν ένας σκύλος ράτσας Αγίου Βερνάρδου. Δεν έκαναν ποτέ παιδιά και χώρισαν μετά από λίγα χρόνια, ενώ υπάρχουν φήμες ότι ο γάμος τους δεν ολοκληρώθηκε ποτέ σεξουαλικά.
Το 1898, μια μέρα που έβγαζε βόλτα τον σκύλο του στους κήπου του Κένσιγκτον, ο Μπάρι γνώρισε τον πεντάχρονο Τζορτζ και τον τετράχρονο Τζακ. Τα παιδιά της οικογένειας Λουέλιν Ντέιβις, που έπαιζαν τακτικά στους κήπους, ενθουσιάστηκαν με τον μικρόσωμο άνδρα και το μεγαλόσωμο σκύλο.
Σιγά σιγά αναπτύχθηκε μια φιλική σχέση ανάμεσα στα παιδιά και τον συγγραφέα. Έπαιζαν μαζί του και εκείνος τους διηγούνταν ιστορίες για νεράιδες.
Σε κάποιο δείπνο, ο Μπάρι γνώρισε και τη μητέρα τους, Σύλβια Λουέλιν – Ντέιβις, που προς μεγάλη έκπληξή του ήταν η κόρη του αγαπημένου του συγγραφέα και σκιτσογράφου Τζορτζ ντι Μωριέ, από έργο του οποίου ο Μπάρι είχε ονομάσει τον σκύλο του, Πόρθο.
Σύντομα τα παιδιά φώναζαν τον Μπάρι “θείο Τζίμι” και εκείνος τους επισκέπτονταν συχνά στο σπίτι τους. Ο πατέρας τους ήταν συχνά απών καθώς ήταν πολυάσχολος δικηγόρος, και έτσι ο Μπάρι έγινε μια πατρική φιγούρα .
Η εμφάνιση του Πίτερ Παν
Εμπνευσμένος από τη σχέση του με τον Τζορτζ, τον Μάικλ, τον Τζον, τον Νίκολας και τον Πίτερ Λουέλιν Ντέιβις, ο συγγραφέας γράφει τις πρώτες ιστορίες με τον χαρακτήρα του Πίτερ Παν στο βιβλίο του “The Little White Bird” – “Το λευκό πουλάκι” (1901).
Οι επιρροές από τη σχέση του με τα παιδιά των Ντέιβις είναι προφανείς στους ήρωες του βιβλίου. Ενώ ο χαρακτήρας της Γουέντι λέγεται πως έχει εμπνευστεί από την κόρη μιας φίλης του, που πέθανε σε μικρή ηλικία. Το κοριτσάκι ψεύδιζε και αποκαλούσε τον Μπάρι “fwendy” αντί για “friendy” (φιλαράκο).
Στις 27 Δεκεμβρίου 1904 ανεβαίνει για πρώτη φορά το θεατρικό έργο “Πίτερ Παν” και γνωρίζει τεράστια επιτυχία. Στη συνέχεια ο Μπάρι, βασισμένος στο θεατρικό έργο, δημοσιεύει το “Πίτερ και Γουέντι” (1911). Από το 1902 μέχρι το 1921 ο Τζ. Μ. Μπάρι δημιουργεί δέκα δημοφιλή θεατρικά. Είναι πλέον εύπορος και πολύ δημοφιλής στην Αγγλική κοινωνία.
Το 1913 παίρνει τον τίτλο του βαρόνου.
Η κηδεμονία των παιδιών Λουέλιν-Ντέιβις
Το 1907 ο πατέρας των παιδιών, Άρθουρ Λουέλιν-Ντέιβις, πεθαίνει από καρκίνο. Έτσι το 1909, χωρισμένος πια, ο Μπάρι θέλει να παντρευτεί τη μητέρα των παιδιών, αλλά η Σύλβια Λουέλιν – Ντέιβις πεθαίνει σύντομα από καρκίνο του πνεύμονα.
Μετά τον θάνατο των δύο γονιών ο Μπάρι, αναλαμβάνει την κηδεμονία των “χαμένων παιδιών” μαζί με την κουβερνάντα τους. Κάποιοι αναφέρουν ότι ο Μπάρι αντιγράφοντας την διαθήκη για να τη στείλει στη γιαγιά των παιδιών, αλλάζει το όνομα από Τζένη σε Τζίμι για να έχει την πλήρη κηδεμονία. Μερικοί αναλυτές θεωρούν πως επρόκειτο για μια μεθοδευμένη κίνηση ενώ άλλοι θεωρούν πως ήταν μια απλή παρανόηση του γραφικού χαρακτήρα της Σύλβια.
Αλλά η δυστυχία συνεχίζει να ακολουθεί τον Μπάρι.
Το 1915 ο Τζορτζ, ο μεγαλύτερος γιος της οικογενείας σκοτώνεται ως στρατιώτης στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ ο Μάικλ πνίγεται μαθαίνοντας κολύμπι στην Οξφόρδη το 1921. Τα δυο από τα πέντε παιδιά έχουν πρόωρο και τραγικό τέλος αργότερα ακολούθησε και τρίτη απώλεια.
Ο Μπάρι πεθαίνει στις 19 Ιουνίου 1937.
Τo 1960, ο Πίτερ Λουέλιν-Ντέιβις, πετυχημένος πλέον εκδότης, αυτοκτονεί στο μετρό του Λονδίνου. Δεν λείπουν αυτοί που συσχετίζουν την αυτοκτονία του με την επερχόμενη επέτειο γέννησης του συγγραφέα. Μια τέτοια επέτειος σίγουρα θα έφερνε μαζί της ένα νέο ενδιαφέρον για τον “Πίτερ Παν”, “αυτό το τρομερό αριστούργημα” στα λόγια του Πίτερ Ντέιβις.
Ο Μπάρι άφησε πίσω του μια από τις πιο κλασικές παιδικές ιστορίες, τα πνευματικά δικαιώματα της οποίας χάρισε στο Νοσοκομείο Παίδων του Λονδίνου, «Great Ormond Street Hospital».
Ο Πίτερ Παν αποτελεί μέχρι σήμερα μία από τις πιο αγαπημένες παιδικές ιστορίες, ταυτισμένη με το φιλμ κινουμένων σχεδίων της Ντίσνει (1953) “Πίτερ Παν”. Η ιστορία του παιδιού που αρνείται να μεγαλώσει έχει υπάρξει πηγή έμπνευσης για τη μεγάλη οθόνη. Από το “Hook” (1991) του Στίβεν Σπίλμπεργκ (Ρόμπιν Γουίλιαμς, Ντάστιν Χοφμαν, Τζούλια Ρόμπερτς κ.α.) μέχρι το πιο πρόσφατο “Παν” (2015) του σκηνοθέτη Τζο Ράιτ (Χιου Τζακμαν, Λίβαι Μίλλερ, Ρούνει Μάρα κ.α.). Όσο για τον συγγραφέα, η ταινία “Ψάχνοντας τη χώρα του ποτέ” (2004), με τον Τζόνυ Ντεπ και την Κέιτ Γουίνσλετ, αγγίζει τη σχέση του με την οικογένεια Λουέλιν-Ντέιβις που τον ενέπνευσε να δημιουργήσει “Το αγόρι που αρνιόταν να μεγαλώσει”.
Διαβάστε στη «ΜτΧ»: Πίστευε φανατικά στα μέντιουμ, τις νεράιδες και έχασε σχεδόν όλη του την οικογένεια στον Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο. Η ξεχωριστή ζωή του ανθρώπου που δημιούργησε τον Σερλοκ Χολμς…
