Εκτός από τους διάσημους πίνακες, ο Γιάννης Τσαρούχης διείσδυσε στα μύχια της ψυχής, φιλοσόφησε τη ζωή, κατανόησε την ιδιοσυγκρασία του Έλληνα και άσκησε κριτική στα κακώς κείμενα της ελληνικής πραγματικότητας.
Μερικοί από τους σημαντικότερους στοχασμούς του ήταν:
Ένα μόνο έχω να συμβουλεύσω τους νεότερους: να πειθαρχούν στην πίστη τους, αφού προηγουμένως την ανακαλύψουν.
Μόνο με παραμύθια κατακτώνται οι άνθρωποι.
Στην Ελλάδα ζούμε πολυτελέστερα απ’ όσο μας επιτρέπουν τα μέσα μας, πέρα από τις οικονομικές μας δυνατότητες και τις ψυχικές μας ικανότητες. Αυτό ήδη μας δημιουργεί προβλήματα και θα μας προξενήσει μεγάλο κακό.
Χρειάζεται η θεία αφέλεια για να βρεις μέσα σου την αλήθεια.
Δεν ζητώ ανθρώπους να σκέφτονται σαν εμένα, αλλά να κάνουν σκέψεις συμπληρωματικές των δικών μου.
Το εξαιρετικό άτομο άλλοτε ετιμάτο και εξυπηρετούσε το σύνολο! Σήμερα το εξαιρετικό άτομο κρίνεται από το σύνολο των μέτριων ανθρώπων και μπαίνει σε μια κλίνη του Προκρούστη και κονταίνει. Το «γιατί εσύ και όχι εγώ», είναι το συνηθισμένο που ακούει κανείς σήμερα.
Ο λόγος, η γλώσσα, η φωνή – αντίδοτα στο θάνατο και στη δυστυχία
Η τέχνη δεν είναι απασχόληση, δεν είναι για να περνάς την ώρα σου. Είναι η θρησκεία του ζωντανού και αιώνιου πάθους.
Στην Ελλάδα βλέπουμε μόνο τη δυσάρεστη και την αδύνατη πλευρά κάθε πράγματος. Όλοι ξέρουν το τι δε γίνεται και, ικανοποιημένοι με την απαισιόδοξη γνώμη τους, κατηγορούν κάθε άνθρωπο που έχει δράση και προσπαθεί να κάνει κάτι τι.
Υπάρχουν και οι τρελοί που παίρνουν στα σοβαρά την Ελλάδα και αγνοούν τις απαισιόδοξες γνώμες και φτάνουν στο αδύνατο και στο ακατόρθωτο, χάνοντας την εκτίμηση των απαισιόδοξων και αυτών που γνωρίζουν τα πάντα.
Είναι ο νόμος της φύσεως – όποιος δεν παραδέχεται τις επιθυμίες του, να φανατίζεται με τις επιθυμίες των άλλων.
Είναι αγών ο έρωτας. Αγών επικρατήσεως.
Η αγάπη των άλλων είναι μια συνέπεια φυσική που απλώς σου δείχνει πως η αγάπη σου, δηλαδή η δύναμή σου, είναι αλώβητη. Μ’ αγαπάνε σημαίνει μπορώ ν’ αγαπώ.
Και τα πιο άφθαρτα πράγματα γίνονται φθαρτά αν δεν τα ζωογονεί η πίστη.
Φιλία είναι η συμφωνία δύο ανθρώπων εναντίον όλου του κόσμου.
Ο Έλληνας έχασε ένα μεγάλο κίνητρο που είχε στη ζωή του. Την πείνα. Τώρα τρώει και όλοι έχουν κοιλιά και στομάχι. Λοιπόν δεν μπορεί να έχουν τη δραστηριότητα που είχανε ως πεινασμένοι. Ό,τι μεγάλο έκανε η Ελλάς -είτε από φιλοσόφους είτε από απλούς ανθρώπους- το έκανε από την πείνα. Ο Έλληνας φαγωμένος γίνεται ένα αποκτηνωμένο ζώο. Η πείνα πρέπει να γίνει σήμερα δίαιτα.
Ελευθερία είναι να κάνεις αυτό που θεωρείται κακό και μη επιτρεπόμενο και οι άνθρωποι να το παραδέχονται.
O μεγαλύτερος Έλληνας ζωγράφος γεννήθηκε το 1910 στον Πειραιά.
Από πολύ μικρή ηλικία ξεκίνησε να ζωγραφίζει παρά τις αρχικές αντιρρήσεις των γονιών του.
Γόνος μεγαλοαστικής οικογένειας αγάπησε τις φτωχογειτονιές του Πειραιά, οι οποίες ήταν πηγή έμπνευσης για πολλά έργα του. Φοίτησε στη σχολή Καλών Τεχνών του Μετσόβιου Πολυτεχνείου έχοντας δασκάλους τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της εποχής.
Το 1929 γνώρισε τον Κόντογλου από τον οποίο έμαθε τα μυστικά της Βυζαντινής τέχνης.
Tα ταξίδια του στην Σμύρνη και την Κωνσταντινούπολη συνέβαλαν στην δημιουργικότητά του.
Πόλη-σταθμός για τον ίδιο ήταν το Παρίσι, όπου διέμεινε για αρκετά διαστήματα κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Στα 28 του χρόνια ξεκίνησε τις πρώτες εκθέσεις των έργων του στην Ελλάδα.
Στην συνέχεια ακολούθησαν εκθέσεις σε πολλές γκαλερί ανά τον κόσμο.
Η δεύτερη μεγάλη του αγάπη ήταν το θέατρο, μετέφρασε πολλές αρχαίες τραγωδίες και εργάστηκε ως σκηνογράφος και ενδυματολόγος σε κορυφαίες θεατρικές παραστάσεις.