Ο μεγαλύτερος εξερευνητής του κόσμου, πριν από τον Χριστόφορο Κολόμβο, ήταν ο Μάρκο Πόλο. Ήταν ο άνθρωπος που έκανε γνωστή στους Ευρωπαίους την Ασία, κέρδισε την εύνοια του Κινέζου αυτοκράτορα Χαν και γνώρισε πρώτος τους πολιτισμούς της Ανατολής.
Παιδί μιας πλούσιας βενετσιάνικης οικογένειας εμπόρων, μεγάλωσε μακρυά από τους γονείς του οι οποίοι ταξίδευαν συνεχώς στην Ασία για να πουλήσουν τα εμπορεύματά τους.
Ο πατέρας και ο θείος του είχαν επισκεφτεί την αυτοκρατορία του Χαν, απογόνου του Τζένγκινς Χαν στην Κίνα, την περίοδο της μεγάλης ακμής του κινεζικού πολιτισμού, και εργαζόταν για λογαριασμό του Μογγόλου αυτοκράτορα.
Ο Μάρκο Πόλο στα 17 του στάθηκε τυχερός και γνώρισε έναν πολιτισμό που μέχρι τότε η Δύση αγνοούσε. Ο πατέρας του είχε επέστρεψε στη Βενετία για να πάρει μαζί του 100 ιερείς που του είχε ζητήσει ο αυτοκράτορας Χαν.
Τελικά κατάφερε να πείσει μόνο δύο ιερείς και πήρε μαζί του και τον γιο του.
Το μεγάλο και δύσκολο ταξίδι προς την Ανατολή διήρκεσε συνολικά 4 χρόνια.
Τις περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις εμπειρίες και τα βιώματα του Πόλο στη Κίνα, τις γνωρίζουμε από το βιβλίο που έγραψε αρκετά χρόνια αργότερα με τίτλο “Η περιγραφή του κόσμου” γνωστό ως “Τα ταξίδια του Μάρκο Πόλο”, που αποτέλεσε έμπνευση για τους μετέπειτα ευρωπαίους εξερευνητές. Αντίγραφο του βιβλίου του είχε πάρει μαζί του ο Χριστόφορος Κολόμβος στο ταξίδι του, το 1492.
Το ταξίδι στην Κίνα
Το ταξίδι τους για την Κίνα ξεκίνησε το 1271. Αρχικά ταξίδεψαν με πλοίο προς τη Περσία, ανέβηκαν στο όρος Αραράτ, πέρασαν στη Τουρκομανία, τη Γεωργία και διέσχισαν επί τριάντα μέρες την έρημο Γκόμπι. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ο Πόλο κόλλησε μια σπάνια αρρώστια και έπειτα από τέσσερα χρόνια έφτασαν στη μεγαλειώδη αυτοκρατορία του Χαν στο Πεκίνο.
Η υποδοχή που τους επιφύλασσαν ήταν ιδιαίτερα θερμή. Ο Πόλο χάρη στην ικανότητα του να μιλάει τέσσερις γλώσσες, διορίστηκε πρεσβευτής της κινέζικης αυτοκρατορίας και κυβερνήτης μιας επαρχίας.
Με την αυτοκρατορική σφραγίδα μπορούσε να κάνει ταξίδια και να γνωρίσει πρώτος τις άγνωστες κουλτούρες του Θιβέτ, της Βιρμανίας και της Ινδίας.
Εντυπωσιάστηκε από τα μεγαλειώδη ανάκτορα της αυτοκρατορίας και τη χλιδή που τα συνόδευε. Μια κατάσταση ευημερίας κυριαρχούσε σε όλη τη μογγολική αυτοκρατορία.
Οι Κινέζοι είχαν ανεπτυγμένο οδικό δίκτυο, έκαναν εξόρυξη μαύρης πέτρας, οικονομικές συναλλαγές με χαρτονομίσματα και είχαν αναπτύξει τη βιομηχανία τους. Υπήρχαν πόλεις με εκατομμύρια πολίτες και ένα πρωτότυπο επικοινωνιακό δίκτυο, που επέτρεπε την επικοινωνία του ανακτόρου με όλη την αχανή αυτοκρατορία.
Η Επιστροφή
Ο Πόλο με τον πατέρα και το θείο του παρέμειναν στην Κίνα επί 17 χρόνια. Όταν ήρθε η ώρα της επιστροφής, ζήτησαν την άδεια του αυτοκράτορα Χαν. Τους το επέτρεψε, μόνο με τον όρο να πάρουν μαζί τους την πριγκίπισσα της Περσίας για να παντρευτεί έναν Πέρση ηγεμόνα. Η αποστολή της επιστροφής πραγματοποιήθηκε δια θαλάσσης και αποτελούνταν από εκατοντάδες άτομα. Το δύσκολο ταξίδι κράτησε δυόμιση χρόνια. Οι αντιξοότητες που συνάντησαν στο δρόμο τους, στοίχησαν τη ζωή σε 600 άτομα, οι οποίοι είτε πνίγηκαν είτε αρρώστησαν. Στην Περσία έφτασαν μόνο οι 18, ανάμεσα στους τυχερούς ήταν ο Πόλο και η οικογένεια του.
“Τα ταξίδια του Μάρκο Πόλο”
Η εμπλοκή της Βενετίας σε πόλεμο με τη Γένοβα ήταν η αιτία που έγιναν γνωστές οι περιπέτειες του Πόλο. Σε ηλικία 44 χρόνων πιάστηκε αιχμάλωτος σε μια φυλακή της Γένοβας. Εκεί συνάντησε τον συγγραφέα Ρουστιτσέλο Ντα Πίζα και του διηγήθηκε το ταξίδι του στην Ανατολή. Του περιέγραψε τα πολιτιστικά στοιχεία της κεντρικής Ασίας και της Κίνας, τα παράξενα έθιμα των κατοίκων και τις καθημερινές τους συνήθειες. Ήταν ο πρώτος δυτικός που έκανε αυτό το μεγάλο ταξίδι από τη στεριά και όχι από τη θάλασσα, έχοντας την ευκαιρία να δει καινούργια μέρη που τα περιέγραψε με ιδιαίτερη γλαφυρότητα.
Πολλοί αμφισβήτησαν τα λεγόμενα του Πόλο, καθώς δεν υπήρχαν στοιχεία που να επιβεβαιώνουν την παρουσία του στην Κίνα και αυτά που ανέφερε έμοιαζαν σαν ψέμα. Οι Ευρωπαίοι δεν μπορούσαν να πιστέψουν το μέγεθος της Αυτοκρατορίας των Κινέζων και την εμφανή ευημερία που περιέγραφε στα γραπτά του, καθώς για πολλά χρόνια ήταν απομονωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο.
Μεταγενέστερα πολλές από τις λεπτομέρειες που αφηγείται το βιβλίο του αποδείχτηκαν ακριβείς.
Όντως ο Πόλο ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος που επισκέφτηκε τα βάθη της Ανατολής και είχε την ευκαιρία να τη ζήσει από προνομιούχο θέση.
Όταν λίγο πριν το τέλος της ζωής του το 1324, τον ρώτησαν αν αυτά που έγραψε ήταν αλήθεια, η απάντηση του ήταν “Δεν έγραψα ούτε τα μισά από αυτά που είδα”.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Το κυνήγι των ορθόδοξων στη Βενετία και η ελληνική παρουσία, που επηρέασε τον βενετσιάνικο πολιτισμό, τη μόδα, ακόμη και τις εσωτερικές διαμάχες
