Τα σημερινά δημοφιλή τηλεοπτικά προγράμματα έχουν πάρει τη θέση των μυθιστορημάτων συνέχειας που εμφανίστηκαν στις μεγάλες εφημερίδες τον 19ο αιώνα.
Έτσι, σειρές όπως το «Game of Thrones» και το «Downton Abbey» χρησιμεύουν, όπως παλαιότερα τα έργα του Μπαλζάκ και του Ντίκενς, ως πηγή ψυχαγωγίας και τροφή για συζήτηση.
Την προκλητική αυτή άποψη διατυπώνει ο Ντομινίκ Μουασί, καθηγητής στο Ινστιτούτο Πολιτικών Σπουδών του Παρισιού, ο οποίος θεωρεί τα τηλεοπτικά σενάρια ως εργαλεία-κλειδιά για κοινωνική και πολιτική ανάλυση.
Μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να κατανοήσουμε, παραδείγματος χάριν, τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα.
Ο Νετανιάχου είναι κολλημένος στην τρίτη σεζόν του «Homeland», που έχει εμμονή με το Ιράν, ενώ ο Ομπάμα, έχοντας αρχίσει να περιλαμβάνει τη ρωσική απειλή στους στρατηγικούς του υπολογισμούς, έχει ήδη κινηθεί προς την τρίτη σεζόν του «House of Cards».
Η πληθώρα τέτοιου είδους συγκρίσεων βασίζεται άλλωστε στη μεγάλη δημοτικότητα αυτών των σειρών: στην ικανότητά τους να προβάλλουν ανησυχίες και επιθυμίες και να λειτουργούν ως καθρέφτης για την κοινωνία.
Ο Μουασί φέρνει ως παράδεγιμα τον «Πύργο του Ντάουντον», ένα βρετανικό δράμα εποχής, που ακολουθεί τις ζωές της οικογένειες Κρόουλι και του υπηρετικού προσωπικού της από το 1912 έως τα μέσα της δεκαετίας του ’20.
Γιατί το βλέπουν συστηματικά τόσα εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως, από την Ευρώπη έως τις ΗΠΑ και την Ασία;
Νοσταλγούν μια παλιά εποχή που αναπλάθει η σειρά με αληθοφάνεια;
Μαγεύονται από την κοινωνική δυναμική την οποία διερευνά;
Ο Τζούλιαν Φέλοους, δημιουργός της σειράς, θεωρεί ότι η εξήγηση βρίσκεται αλλού.
Στην αναζήτησή μας για τάξη σε αυτόν τον χαοτικό κόσμο.
Οι άνθρωποι σήμερα αισθάνονται τόσο μπερδεμένοι, πιστεύει, ώστε αναζητούν ένα καταφύγιο στο οποίο ισχύουν αυστηροί κανόνες.
Το πλαίσιο δηλαδή για τη δημιουργία ενός ασφαλούς παρόντος που παίρνει το μυαλό από το αβέβαιο μέλλον.
Με τον ίδιο τρόπο, η αμερικανική πολιτική σειρά «House of Cards» αντικατροπτίζει την απογοήτευση των πολιτών.
Βυθίζει τους θεατές στις χειρότερες παρορμήσεις του ανθρώπινου είδους.
Ο κόσμος στη σειρά αυτή δεν είναι όπως τον θέλουν οι θεατές, αλλά όπως φοβούνται ότι είναι.
Στην Κίνα είναι το αγαπημένο σίριαλ της πολιτικής ελίτ, καθώς δείχνει ότι οι πολιτικοί είναι εξίσου ανελέητοι παντού.
Η πιο δημοφιλής σειρά είναι αναμφισβήτητα το «Παιχνίδι των Θρόνων», ένα φανταστικό μεσαιωνικό έπος βασισμένο στα βιβλία του Τζορτζ Μάρτιν.
Φοιτητές διεθνούς πολιτικής σε πανεπιστήμια του Καναδά και των ΗΠΑ αναρωτιούνται εάν η σειρά, τονίζοντας τον ρόλο της βίας, προτρέπει σε μια «ρεαλιστική» θεώρηση του κόσμου.
Ο φανταστικός, απρόβλεπτος και καταστροφικά οδυνηρός κόσμος του «Game of Thrones» μπορεί τελικά να αντικατοπτρίζει τον κόσμο στον οποίο ζούμε;
Της Νατάσας Μπαστέα από την εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ»
