Εκείνοι που έχουν ορισμένα σκοτσέζικα ονόματα και αξιώνουν τη συμμετοχή τους σε συγκεκριμένες σκοτσέζικες φατρίες, συχνά διεκδικούν το δικαίωμα να φορούν ένα συγκεκριμένο κιλτ ή “ταρτάν”, που χαρακτηρίζει τον οίκο τους.
Πολυάριθμα βιβλία έχουν γραφτεί για το “ένδυμα του ταρτάν”, προβάλλοντας αξίωση σε μια μακρά ιστορική καταγωγή.
Ωστόσο, φαίνεται ότι μάλλον πρόκειται για μύθο και όχι για τεκμηριωμένη παράδοση.
Δεν υπάρχει λόγος για να θεωρείται ότι ο τρόπος ύφανσης των κιλτ είναι αποκλειστικά σκοτσέζικος.
Είναι μία από τις απλούστερες μορφές ύφανσης, παραδείγματα της οποίας έχουν βρεθεί στην προϊστορική Μογγολία, τη μεσαιωνική Ιταλία, ενώ έχουν βρεθεί και τέτοια υφάσματα με προέλευση την Κίνα και την Ιαπωνία.
Το γεγονός ότι παρουσιάζονται στη Σκωτία, σε ένα σύνολο μικρής κλίμακας εγχώριων βιοτεχνιών δεν αποτελεί έκπληξη.
Ο μύθος, ότι αποτελούσε το σκοτσέζικο εθνικό ένδυμα υποτίθεται ότι έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα.
Αυτός ο μύθος έχει διαιωνιστεί εν μέρει από το γεγονός ότι μετά την Επανάσταση των Ιακωβιτών το 1745, την τελευταία σκοτσέζικη εξέγερση εναντίον των Άγγλων, το αγγλικό κοινοβούλιο προχώρησε σε ένα νόμο που απαγόρευε τις παραδοσιακές φορεσιές των βορείων Σκωτσέζων, χωρίς όμως να κάνει συγκεκριμένες αναφορές. Η απαγόρευση στόχευε να χτυπήσει την ενότητα και τη σκοτσέζικη σημειολογία.
Γεγονός είναι ότι μετά την μάχη του Κάλοντεν το 1745, όπου οι Σκωτσέζοι ηττήθηκαν, δόθηκε το δικαίωμα σε έναν αριθμό στρατιωτικών συνταγμάτων των Χάιλαντς να φορά συγκεκριμένα σχέδια ταρτάν. Νωρίτερα όμως;
Τα στοιχεία από οικογενειακά πορτρέτα σκοτσέζικων οικογενειών του 18ου αιώνα δείχνουν ότι η σκοτσέζικη αριστοκρατία επέλεγε την ένδυσή της με γνώμονα την ποιότητα, το σχέδιο και τη μόδα, παρά εξαιτίας κάποιας οικογενειακής ή φατριακής παράδοσης.
Οι πίνακες με πολεμιστές των σκοτσέζικων Χάιλαντς τους απεικονίζουν όχι με φατριακά ταρτάν, αλλά με μια ποικιλία ρούχων – γιλέκα, σακάκια, κοντά παντελόνια, κάλτσες.
Στις αρχές του 19ου αιώνα δύο Πολωνοί αδελφοί ισχυρίστηκαν ότι είχαν στην κατοχή τους ένα βιβλίο όπου ήταν καταγεγραμμένο το ιστορικό αρχείο όλων των φατριών βάσει και των κιλτ.
Ωστόσο, ποτέ δεν παρουσίασαν το ντοκουμέντο.
Η “μόδα του ταρτάν” ενισχύθηκε με το ενδιαφέρον της βασίλισσας Βικτωρίας που επισκέφτηκε για πρώτη φορά τη Σκωτία το 1842 και έδειξε τρομερό ενθουσιασμό για την “ένδυση των Χάιλαντς”, εννοώντας το ταρτάν.
Όπως ήταν αναμενόμενο, οι σκοτσέζικες οικογένειες έσπευσαν να προσδώσουν ένα επιπλέον κύρος στο ρούχο, επινοώντας μια αρχαία παράδοση που θα προσέφερε την απαραίτητη ρομαντική αίσθηση γύρω από το δήθεν αρχαίο έθιμο.
Ούτως ή άλλως, χάρη σε αυτούς έγινε γνωστό σε όλο τον κόσμο και στη συνέχεια του χρόνου, στήριξαν με όλη τους την αφοσίωση τη νέα παράδοση.
Και φυσικά το σωστό κιλτ φοριέται χωρίς εσώρουχο, εκτός αν είναι κι αυτός ένας ακόμη μύθος.
ΠΗΓΗ: “ΑΝΑΤΡΕΠΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ”, ΕΝΤ ΡΑΫΝΕΡ ΚΑΙ ΡΟΝ ΣΤΑΠΛΕΫ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΝΑΛΙΟΣ