Του Στέφανου Μίλεση από το Πειραιόραμα
Το παλαιό ρολόι του Πειραιά υπήρξε στην ουσία το πρώτο χρηματιστήριο εμπορευμάτων στην Ελλάδα. Στην ισόγεια μεγάλη αίθουσα που διέθετε, γίνονταν συναλλαγές και διαπραγματεύσεις και κλείνονταν συμφωνίες. Πάνω ήταν τα γραφεία. Το χρηματιστήριο αυτό, λένε, ότι δεν δούλεψε σωστά, λόγω μιας περίεργης αφορμής.
Ο τότε δήμαρχος Πειραιώς Δημήτριος Μουτσόπουλος επέβαλε μια παράδοξη απόφαση. Για να μπαίνει κανείς στην αίθουσα του Χρηματιστηρίου θα έπρεπε να φορά φράκο και όρθιο σκληρό κολάρο.
Η ανακοίνωση αυτού του μέτρου έφερε μεγάλη αναστάτωση. Οι έμποροι που ξεκινούσαν με τα καΐκια τους από τα νησιά – καπεταναίοι και έμποροι συγχρόνως – που έφεραν τις παραδοσιακές βράκες τους, ήταν φυσικά αδύνατο να φορέσουν φράκο.
Και στα μικρά φορτωμένα καΐκια τους ήταν αδύνατο όχι να φορέσουν αλλά ούτε να μεταφέρουν τέτοια ρούχα.
Λίγοι συμμορφώθηκαν με την απόφαση αυτή. Ελάχιστοι! Μα η απόφαση ήταν απόφαση. Και η είσοδος σε όσους δεν συμμορφώνονταν, ήταν απαγορευμένη.
Αποτέλεσμα, φυσικά, ήταν ότι η αίθουσα των διαπραγματεύσεων ερημώθηκε και ο μαρασμός επήλθε μέσα σε ένα έτος.
Το Καφενείο της Μακράς Στοάς
Οι εμπορικές συμφωνίες των ενδιαφερομένων κλείνονταν σε καφενείο που υπήρχε στην οδό Μακράς Στοάς.
Και αφού το Καφενείο της Μακράς Στοάς έγινε, κατά κάποιο τρόπο, χρηματιστήριο, έτσι και το επίσημο χρηματιστήριο έγινε καφενείο.
Έκλεισε λοιπόν η ισόγειος αίθουσα του χρηματιστηρίου. Τα επάνω, αλλοτινά, γραφεία μετατράπηκαν σε αίθουσες δεξιώσεων και χοροεσπερίδων. Αργότερα βέβαια εγκαταστάθηκε εκεί η Δημοτική Αρχή του Πειραιά.
Η κάτω αίθουσα όμως παρέμεινε καφενείο και έγινε παράδοση για τους παλαιούς Πειραιώτες να πηγαίνουν εκεί. Ειδικά τα πρωινά, απόμαχοι ναυτικοί, συνταξιούχοι αλλά και εργαζόμενοι στο λιμάνι, στις εταιρείες και στα πλοία σύχναζαν σ’ αυτό, ενώ κάποια εποχή διέθετε στους θαμώνες του και ναργιλέδες.
Για όλους εκείνους Πειραιάς σήμαινε Ρολόι και ρολόι σήμαινε Πειραιάς.
Βέβαια το ρολόι δεν έπεσε από μόνο του, αλλά κάποιοι το κατεδάφισαν.
Και δεν ήταν η πρώτη φορά που το επεδίωξαν, αλλά η τρίτη.
Η πρώτη ήταν το 1934, όταν είχε ανακοινωθεί η ανέγερση νέου Δημαρχιακού Μεγάρου στην Πλατεία Κοραή. Η απόφαση αυτή όμως ξεχάσθηκε και οι Πειραιώτες έπαψαν να ανησυχούν.
Η δεύτερη φορά ήταν το Νοέμβριο του 1936 όταν ο Κοτζιάς (υπουργός και Διοικητής Πρωτευούσης) ανακοίνωσε σε συγκέντρωση εμπόρων και επαγγελματιών της πόλης, ότι το κτίριο αυτό δεν ήταν δυνατόν να αντέξει τον αέρα αναδημιουργίας της πόλης.
Ότι ο Πειραιάς δεν ήταν πια το μικρό επίνειο με το παλαιό ρολόι αλλά μια πόλη τεράστια που χρειάζονταν καινούργιο, μεγάλο Δημαρχείο που να καλύπτει τις ανάγκες του.
Και φυσικά η τρίτη εξαγγελία που δυστυχώς υλοποιήθηκε ήταν, επί επταετίας, όταν η κατεδάφιση έγινε με τις ευλογίες σχεδόν όλων των φορέων της πόλης.