Αντιδράσεις προκαλεί η πρόθεση των αρμόδιων κρατικών φορέων για την κατασκευή στο προσεχές μέλλον, παράπλευρων σταθμών διοδίων στον κόμβο της γέφυρας Βαρυμπόμπης στη Ν. Ερυθραία και αλλού.
Η υπόθεση έχει κινητοποιήσει φορείς και κατοίκους ώστε να αποτραπεί η δημιουργία ενός ακόμα εισπρακτικού μηχανισμού έξω από τα σπίτια τους, που θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις τόσο στα οικονομικά τους, αλλά και στην κυκλοφοριακή επιβάρυνση της περιοχής από οδηγούς που θα αναζητήσουν δωρεάν διόδους μέσα από τις γειτονιές της περιοχής.
Το καταπληκτικό είναι ότι εάν ισχύσει το μέτρο των διοδίων θα «αναβιώσει» ο παλιός σταθμός διοδίων που λειτούργησε πρώτη φορά την εποχή του Όθωνα.
Ο ¨Ερυθραιομνήμων» Νίκος Καραφωτίου, οικονομικός υποναύαρχος εα και πρώην αντιδήμαρχος Ν. Ερυθραίας, μας θυμίζει την απίστευτη ιστορία των δύο σταθμών διοδίων της περιοχής που λειτούργησαν στην περιοχή μέχρι το 1949. Μάλιστα ο ένας είναι στη γέφυρα της Βαρυμπόμπης στο ίδιο σημείο που σήμερα επιχειρούν να «αναβιώσουν» με σύγχρονα διόδια και ο άλλος βρίκσεται στο Καστρί 500 μέτρα από το σπίτι των Παπανδρέου. Τα παλιά διόδια λειτουργούσαν συνεχώς από το 1853 έως το 1949. Η φωτογραφική αποτύπωση του ερειπωμένου σταθμού εντυπωσιάζει όσους καταλαβαίνουν ότι η ιστορία μερικές φορές επαναλαμβάνεται και ας μοιάζει με φάρσα..
Τα διόδια έχουν τις ρίζες τους στην ελληνική μυθολογία, σύμφωνα με την οποία, οι οικείοι των θανόντων πλήρωναν τον νεκροπομπό Χάροντα για τη μεταφορά των ψυχών τους στον Άδη. Στην Αρχαία Αθήνα οι κληρονόμοι των θανόντων κατέβαλαν στον Δήμο τα προβλεπόμενα »Διαπύλια τέλη» για την εκφορά της σορού τους εκτός των πυλών της πόλης.
Τα νέα Διαπύλια Τέλη
Με τη σύσταση του νέου Ελληνικού κράτους τα Διαπύλια Τέλη επανέρχονται το έτος 1847 με το Νόμο 68/1847 »Περί δημοτικών φόρων» με σκοπό την οικονομική ενίσχυση των Δήμων και με κυριότερα σημεία του τα ακόλουθα:
– Κατασκευή τοπικών διοδίων στις εισόδους των πρωτευουσών των Νομών και Επαρχιών.
– Είσπραξη των τελών από δημοτικούς υπαλλήλους ή από ιδιώτες ενοικιαστές για τρία έτη και κατόπιν διαγωνισμού.
Διόδια και για καμήλες
Ο τρόπος και ο τόπος λειτουργίας τους ήταν ο ίδιος με των Διαπόλιων με μόνη διαφορά την είσπραξη διοδίων και για τη διέλευση των χωρίς φορτίο ζώων (δεν υπήρχαν τότε αυτοκίνητα), βάσει λεπτομερούς τιμοκαταλόγου, στον οποίο περιλαμβάνονται και…. καμήλες με ή άνευ αναβάτη.
Η κατάργηση και η επαναφορά των διοδίων
Σταθμός διοδίων οδού Τατοΐου στη Νέα Ερυθραία
Είναι ένα μικρό κτίσμα ενός δωματίου επιφάνειας 20τ.μ. (4χ5 μέτρα) με λιθόκτιστη ισχυρή και επιμελημένη κατασκευή με τζάκι, δίρριχτη σαμαρωτή κεραμοσκεπή.
Τα κεραμίδια που έχουν απομείνει προκαλούν εντύπωση για το μέγεθος (30χ45εκ.) και την ποιότητά τους. Η στέγη κατέρρευσε μετά την πυρκαγιά, το θέρος του 1973.
Η είσοδος του σταθμού ήταν στη νότια πλευρά, ενώ στις υπόλοιπες τρεις υπάρχουν μεγάλα τοξοειδή και σε χαμηλό ύψος παράθυρα, κατασκευασμένα προφανώς για την καλύτερη επιτήρηση και είσπραξη διοδίων. Γενικά το κτίσμα στο οποίο έχουν αφαιρεθεί τα πορτοπαράθυρα, διατηρεί σε ικανοποιητικό βαθμό τα οικοδομικά στοιχεία της αρχικής κατασκευής.
Θεωρείται και είναι το παλαιότερο οικοδομικό κτίσμα του καλλικρατικού Δήμου της Κηφισιάς (Κηφισιά-Ερυθραία-Εκάλη).
Ο δεύτερος παλαιός σταθμός Διοδίων στο Καστρί αντικατέστησε τα διόδια Ψυχικού
Στη συμβολή των οδών Ελ. Βενιζέλου 168 και Ισμήνης 2, στο Καστρί, βρίσκεται ο δεύτερος ξεχασμένος σταθμός διοδίων. Είναι κτισμένος στη γωνία ενός οικοπέδου 1.600 τ.μ., στο οποίο σήμερα υπάρχει διώροφη οικία με κήπο, ιδιοκτησίας από το 1958 ιδιώτη με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη.
Το κτίσμα του σταθμού είναι μεγαλύτερο από αυτό της Τατοΐου και αποτελεί μικρό διαμέρισμα επιφάνειας 32τ.μ. (4χ8 μέτρα) με δύο δωμάτια, τζάκι, χώρο υγιεινής και κεραμοσκεπή και στις 4 πλευρές της στέγης.
Η είσοδος είναι στη νότια πλευρά του, ενώ στη βόρεια υπάρχουν δύο μεγάλα παράθυρα για καλύτερη παρατήρηση των εισερχόμενων από την Εκάλη και στις άλλες δύο πλευρές από ένα.
Διατηρείται σε άριστη κατάσταση καθώς ανακαινίστηκε πλήρως το 1960 από τον ιδιοκτήτη του με αποτέλεσμα να μη διακρίνονται πλέον τα οικοδομικά στοιχεία της αρχικής κατασκευής του για τη σύγκρισή τους με εκείνα του σταθμού της γέφυρας Βαρυμπόμπης.
Κατασκευάστηκε στην αρχή ως σταθμός Διαπύλιων το 1858 μετά τον χαρακτηρισμό ως επαρχιακής της οδού Αθηνών-Κηφισιάς-Σταμάτας-Μαραθώνα σε αντικατάσταση των διοδίων του Ψυχικού της οδού Κηφισίας (κοντά στο Γηροκομείο), τα οποία εξακολούθησαν να λειτουργούν συμπληρωματικά. Το 1869 λειτούργησε και ως σταθμός είσπραξης Διοδίων.
Κατά την περίοδο 1941-1944 εγκαταστάθηκε εκεί μόνιμο φυλάκιο των γερμανικών δυνάμεων κατοχής, προκειμένου να ελέγχουν αν οι Ερυθραιώτες που κουβαλούσαν κάρβουνο από τα καμίνια στον Μαραθώνα, μετέφεραν κρυφά και παράνομο οπλισμό.
Ο σταθμός καταργήθηκε το 1949, αλλά διέμενε εκεί οικογενειακά ο τελευταίος υπάλληλος των διοδίων μέχρι το έτος 1958 και μέχρι την αγορά του οικοπέδου. Οι παλαιοί Ερυθραιώτες ονομάζουν και σήμερα »Φόρο» τη γύρω περιοχή, ενώ υπάρχει στο σημείο και ομώνυμη στάση λεωφορείων.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην εφημερίδα «Αμαρυσία». Οι φωτογραφίες είναι του Χρίστου Βασιλόπουλου.
