Κυριάκη του Θωμά, 23 Απριλίου 1933, ανήμερα του Αγίου Γεωργίου. Στις 8 και 5 μια ισχυρή σεισμική δόνηση που διήρκεσε 25 δευτερόλεπτα μετέτρεψε αμέτρτητα κτήρια στην πόλη της Κω σε σωρούς από ερείπια.
Το χτύπημα του Εγκέλαδου είχε μέγεθος 6,6 ρίχτερ και επίκεντρο τη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στην Κω και στη Νίσυρο, ενώ μετά τη δόνηση ακολούθησε τσουνάμι.
Πολύς κόσμος εκείνη την ώρα πήγαινε στην εκκλησία και μεταξύ των θυμάτων ήταν πολλά παιδιά.
Περίπου 600 άνθρωποι τραυματίστηκαν και χιλιάδες έμειναν άστεγοι.
Αρκετοί τραυματίες μεταφέρθηκαν με πλοία στη Ρόδο και στη Νίσυρο, καθώς οι υγειονομικές μονάδες του νησιού αδυνατούσαν να περιθάλψουν τόσο μεγάλο αριθμό τραυματιών.
Αναρίθμητες παλαιές κατοικίες και κτήρια της δημόσιας διοίκησης κατέρρευσαν. Ωστόσο, άντεξαν τα σύγχρονα κτήρια που είχαν κατασκευάσει οι Ιταλοί που κατείχαν τότε τα Δωδεκάνησα.
Εκτός από την πόλη της Κω, μεγάλες καταστροφές παρατηρήθηκαν σε Αντιμάχεια, Ασφεντίου, Καρδάμαινα και Πυλιό, ενώ έγιναν κατολισθήσεις σε πολλά σημεία του νησιού.
Ο σεισμός έπληξε τη Νίσυρο και τις γύρω περιοχές, ενώ έγινε ιδιαίτερα αισθητός και στη Μικρά Ασία, όπου προκάλεσε αρκετές ζημιές.
Στις 21 Ιουνίου 1933 ανακοινώθηκαν μέτρα πρόνοιας για τους σεισμοπαθείς και με ισχύ αναδρομική από την ημέρα του σεισμού και για μια τριετία.
Η μετασεισμική ακολουθία ήταν έντονη και το απόγευμα της ίδια μέρας το νησί ταρακουνήθηκε με 4,7 ρίχτερ.
Η ιταλική διοίκηση διέταξε περιπολίες για να αποτραπούν λεηλασίες. Μετά από περίπου τρεις μήνες, στις 21 Ιουνίου, ανακοινώθηκαν μέτρα πρόνοιας για τους σεισμοπαθείς τα οποία εφαρμόστηκαν για περίπου τρία χρόνια.
Η ανοικοδόμηση έλαβε υπόψη της τις επιπτώσεις του σεισμού και κατασκευάσθηκαν με τους κανόνες και τον τύπο της ιταλικής αρχιτεκτονικής.
Όσες κατοικίες ήταν χτισμένες παράλληλα με το σεισμικό κύμα είχαν λιγότερα προβλήματα σε σχέση με εκείνες που βρίσκονταν διαγώνια από αυτό.
Επίσης, οι περιοχές όπου κατέρρευσαν ολοσχερώς οι οικοδομές αποκλείστηκαν από την ανοικοδόμηση.
Πολλά από τα κτήρια που κοσμούν σήμερα την πόλη της Κω ανοικοδομήθηκαν εκείνη την περίοδο και αποτελούν πλέον αναπόσπαστο στοιχείο της φυσιογνωμίας της πόλης.
Πηγές: http://www.geodifhs.com/
Συλλογή Αλ. Μαρκόγλου, Συλλογή Αντ. Μαΐλλη
Αρχείο Δ΄ Εφορείας Βυζ. Αρχ. Δωδεκανήσου
Διαβάστε επίσης στη «ΜτΧ»: 
