Ο Ζαχάρωφ, αξιοποιώντας τα λίγα αγγλικά και γαλλικά που γνώριζε, έκανε τον διερμηνέα – ξεναγό στους ξένους που επισκέπτονταν την Κωνσταντινούπολη. Αυτή η δουλειά του έδωσε την ευκαιρία να τελειοποιήσει τις γνώσεις του στις ξένες γλώσσες, στοιχείο το οποίο τον βοήθησε στη μετέπειτα σταδιοδρομία του. Αργότερα προσελήφθη στο εμπορικό κατάστημα του θείου του, ως υφασματέμπορος και το 1870 ανέλαβε την αντιπροσωπεία της εταιρείας του θείου του στο Λονδίνο. Γρήγορα όμως ήρθε σε σύγκρουση μαζί του και κατηγορήθηκε ως καταχραστής της περιουσίας του.
Το εμπόριο όπλων
Το 1876 εγκατέλειψε το Λονδίνο και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Η γλωσσομάθειά του σε συνδυασμό με την ωραία εμφάνιση και τους καλούς του τρόπους άνοιξαν πολλές πόρτες στον Ζαχάρωφ. Καθοριστική ήταν η γνωριμία του με τον τραπεζίτη και μετέπειτα πρωθυπουργό, Στέφανο Σκυλούδη. Με τη βοήθειά του, ανέλαβε αντιπρόσωπος της αγγλικής εταιρείας πολεμικού υλικού Μαξίμ – Νόρντενφελτ (μετέπειτα Βίκερς – Άρμστρονγκς), αρχικά στα Βαλκάνια και στη συνέχεια στην Ανατολική Ευρώπη και τη Ρωσία. Με το κύρος που του προσέδιδε η νέα του θέση, ο Ζαχάροφ γρήγορα ανέκτησε τη φήμη του και πέτυχε σημαντικές παραγγελίες από τις ελληνικές κυβερνήσεις.
Η εξαγορά της Μαξίμ – Νόρντενφελτ από την αγγλική Βίκερς διεύρυνε το πεδίο των δραστηριοτήτων του, καθώς έγινε περιοδεύων αντιπρόσωπος του αγγλικού κολοσσού των πολεμικών εξοπλισμών. Με όπλο τη δωροδοκία, ο Ζαχάρωφ κατάφερε να αποσπάσει πολλά λεφτά από τα συμβόλαια της Βίκερς, της οποίας ήταν υπεύθυνος.
Οι πόλεμοι και οι προπαρασκευές των πολέμων αποτέλεσαν τεράστιες ευκαιρίες για την αύξηση του κύκλου εργασιών. Δημιούργησε δίκτυα κατασκοπείας και προπαγάνδας μέσα από τα οποία παρακολουθούσε κάθε δραστηριότητα που θα μπορούσε να οδηγήσει σε πολεμική σύγκρουση και επανάσταση ή να γίνει αιτία κατανάλωσης πολεμικού υλικού. Το παράδειγμά του ακολούθησαν με την πάροδο του χρόνου και οι άλλοι ανταγωνιστές του.
Ο «Μεγάλος Πόλεμος» και ο Ελευθέριος Βενιζέλος
Το 1913 κέρδισε για τη Βίκερς τους εξοπλισμούς της Ρωσίας και κατάφερε πλήγμα στις ανταγωνίστριες εταιρείες, τη γαλλική Σνάιντερ και τη γερμανική Κρουπ. Η αγγλική εταιρεία προέβη σε μεγάλη επέκταση των εγκαταστάσεών της, επειδή ο Ζαχάροφ, προσωπικός φίλος και μυστικοσύμβουλος των σημαντικότερων πολιτικών ανδρών της Αντάντ, γνώριζε από πρώτο χέρι ότι ο Α΄Παγκόσμιος Πόλεμος βρισκόταν προ των πυλών. Ως ένας από τους σημαντικότερους προμηθευτές όπλων των συμμαχικών δυνάμεων, ήρθε σε καθημερινή επαφή και απέκτησε φιλία και οικειότητα με τον υπουργό Εξοπλισμών της Μεγάλης Βρετανίας Λόιντ Τζορτζ. Όταν ο Τζόρτζ έγινε πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια του πολέμου, ο Ζαχάρωφ εξελίχθηκε σε σημαντικό παρασκηνιακό παράγοντα.
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος εκμεταλλεύτηκε τις ικανότητες και την ελληνική καταγωγή του, στην προσπάθεια που κατέβαλλε για τις εθνικές του επιδιώξεις και τη «Μεγάλη Ιδέα». Πήρε με το μέρος του τον πανίσχυρο Ζαχάρωφ και τον έπεισε να «εργαστεί» για την ελληνική υπόθεση.
Ο βασιλιάς της Αγγλίας του απένειμε το παράσημο του Λουτρού, ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας τον ονόμασε Ιππότη της Λεγεώνος της Τιμής και το 1919 έλαβε από τον Άγγλο βασιλιά τον τίτλο του βαρωνέτου και το δικαίωμα να φέρει μπροστά από το όνομά του την τιμητική λέξη «Σερ».
Το δόγμα Ζαχάρωφ
Το «σύστημα Ζαχάρωφ» ήταν ένα σύνολο εμπορικών και πολιτικών σχέσεων μεταξύ κρατών και πολεμικών βιομηχανιών, με πολλά στηρίγματα από τον Τύπο, από προσωπικότητες, φιλοπόλεμα κόμματα και ιδρύματα, τα οποία προπαγάνδιζαν την ανάγκη των πολεμικών συρράξεων. Το δόγμα Ζαχάρωφ αποθεώθηκε κατά τη διάρκεια του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου.
Ο «Μπαζίλ» Ζαχάρωφ, λόγω της φήμης που απέκτησε, ήταν ιδιαίτερα περιζήτητος και σε ηλικία 75 ετών παντρεύτηκε την ισπανίδα δούκισσα Μαρία δελ Πιλάρ δε Βιγιαφράνκα, η οποία πέθανε δύο χρόνια αργότερα, το 1926.
Ο Ζαχάρωφ έκανε διάφορες δωρεές προς την Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων διέθεσε ένα εκατομμύριο δραχμές, πρόσφερε το κτίριο της ελληνικής πρεσβείας στο Παρίσι, ίδρυσε το Ινστιτούτο Παστέρ στην Αθήνα, δώρησε στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» ποσότητα ραδίου για τη θεραπεία των απόρων ασθενών, συνεισέφερε σημαντικά ποσά για την αποκατάσταση των προσφύγων και βοήθησε πολλούς Έλληνες να συνεχίσουν τις σπουδές τους στο Παρίσι. Σημαντικές ήταν και οι δωρεές του σε ελληνικά ιδρύματα της Κωνσταντινούπολης.
Πέθανε στις 27 Νοεμβρίου 1936 στο Μόντε Κάρλο.
Διαβάστε επίσης:
