του Μάικλ Κέριγκαν
Βασανιστήρια, όπως η κόρη του σκουπιδιάρη και το ανουντάλ, υποβάλλουν το σώμα του θύματος σε τρομαχτική πίεση.
Η δύναμη της συμπίεσης ωστόσο μπορεί να είναι πολύ πιο συγκεκριμένη από αυτό, όπως η μέθοδος που ακολούθησε ένας λοχίας της Σρι Λάνκα τον Ιούνιο του 1698, όταν έκλεισε ένα συρτάρι του γραφείου του με δύναμη, παγιδεύοντας τους όρχεις ενός υπόπτου Ταμίλ.
Δακτυλοσφιγκτήρας
Οι ευκαιρίες αυτοσχεδιασμού, που δίνουν αυτού του τύπου οι συσκευές, ξυπνούν την άρρωστη δημιουργικότητα του βασανιστή.
Πέρα όμως από τα αυτοσχέδια όργανα βασανισμού, υπήρξαν άλλα επί τούτου σχεδιασμένα, όπως ο δακτυλοσφιγκτήρας.
Δίπλα σε άλλους τρομαχτικούς μηχανισμούς, οι δακτυλοσφιγκτήρες έμοιαζαν με ένα άκακο και ακίνδυνο εργαλείο της κουζίνας. Κι όμως, ήταν εξίσου εφιαλτικό σε αποτέλεσμα.
Εύκολο στη μεταφορά, χωρούσε χωρίς πρόβλημα σε οποιαδήποτε τσέπη ή τσάντα. Ήταν ακαριαία αποτελεσματικό, αφού προκαλούσε το ανώτερο του πόνου στον κρατούμενο με την ελάχιστη προσπάθεια εκ μέρους του ανακριτή.
Έμοιαζε με καρυοθραύστη, και τον αποτελούσαν στην πιο απλή εκδοχή του δύο μεταλλικά ελάσματα, τα οποία σφίγγονταν σιγά σιγά μεταξύ τους με ένα μπουλόνι και μια πεταλούδα.
Ενώ οι πιο μικροί δακτυλοσφιγκτήρες είχαν θέσεις για έναν ή δύο αντίχειρες, οι πιο εξελιγμένες μορφές τους, οι λεγόμενοι «διώροφοι δακτυλοσφιγκτήρες» μπορούσαν να βολέψουν τους δύο αντίχειρες και αρκετά δάκτυλα ταυτόχρονα.
Μυτερά καρφιά στο εσωτερικό μπορούσαν να αυξήσουν κάθετα την αγωνία του θύματος. Ακόμη και χωρίς αυτές τις βελτιώσεις, Ήταν ακαριαία αποτελεσματικό, αφού προκαλούσε το ανώτερο του πόνου στον κρατούμενο με την ελάχιστη προσπάθεια εκ μέρους του ανακριτή.
Η ιστορία των μικρών μηχανισμών βασανισμού
Πρωτόγονοι δακτυλοσφιγκτήρες, γνωστοί σαν «pillliwinks» ή «pennywicks», χρησιμοποιήθηκαν στη Σκωτία κατά τον 14ο αιώνα, σχετικά αργά, για ένα όργανο καθαρά μεσαιωνικής προέλευσης.
Πιο εξελιγμένοι δακτυλοσφιγκτήρες φαίνεται ότι χρησιμοποιήθηκαν πολύ αργότερα, το 1660, όταν ο φιλοβασιλικός Σκωτσέζος Τόμας «Μπλάντι Ταμ» Ντάλιελ έφερε ένα δείγμα στη Σκωτία επιστρέφοντας από την εξορία του στη Ρωσία μετά την παλινόρθωση του Καρόλου Β’.
Είτε είναι αληθινή αυτή η ιστορία είτε όχι, η χρονική στιγμή φαίνεται σωστή, αφού οι δακτυλοσφιγκτήρες επικράτησαν στην Αγγλία κατά τις τελευταίες δεκαετίες του 17ου αιώνα.
Στην ηπειρωτική Ευρώπη πάντως αυτές οι συσκευές ήταν σε χρήση από πολύ νωρίτερα, μαζί με ένα παρεμφερές βασανιστήριο, κατά το οποίο αντίχειρες ή δάκτυλα σφίγγονταν με σκοινιά ή κορδόνια.
Στην Ιταλία ειδικά, αυτό το βασανιστήριο το ονόμαζαν Σίβυλλα, από το όνομα της γυναίκας που κατά την κλασική μυθολογία φύλαγε το δελφικό μαντείο και ήταν υπεύθυνη για την αλήθεια.
Ήταν ένα μαρτύριο που επιβαλλόταν κυρίως σε γυναίκες.
Συστροφή δακτύλων με σκοινιά
Αυτή η τιμωρία χρησιμοποιήθηκε και στη Βρετανία, κυρίως αργότερα, κατά τον 18ο αιώνα, όταν η παλιά μέθοδος «πίεσης για κατάθεση», αν και εξακολουθούσε να είναι τυπικά σύννομη, είχε αρχίσει ήδη να προκαλεί αντιδράσεις.
Άρχισε έτσι να εφφαρμόζεται εναλλακτικά ή προεισαγωγικά το μαρτύριο της συστροφής των δακτύλων με σκοινιά.
Κανείς δεν μπορούσε να θεωρήσει αυτό το μαρτύριο «ελαφρύ».
Τρία δάκτυλα έσπασαν από τη δύναμη που είχε εφαρμοστεί απάνω τους κατά τον βασανισμό της Μαίρης Άντριου το 1721, πριν πεισθεί με το τέταρτο να καταθέσει
Είκοσι χρόνια αργότερα, ένας δικαστής στο Κέιμπριτζ διέταξε να βασανιστεί ένας κρατούμενος που αρνιόταν να συνεργαστεί, με συστροφή των αντιχείρων του μέσα σε λουρί μαστιγίου.
Όταν αυτό το μαρτύριο απέτυχε να πείσει τον κρατούμενο, τον μετέφεραν στο πιεστήριο, όπου ένα βάρος 114 κιλών, που τοποθέτησαν απάνω του, τον συνέτισε.
Κορδόνια γύρω από το κεφάλι
Κορδόνια και άλλα υλικά μπορούσαν να σφιχτούν όχι μόνο γύρω από τα δάκτυλα αλλά και γύρω από το μέτωπο και τους κροτάφους. Ήταν ένα βασανιστήριο που το χρησιμοποιούσαν κατ’ εξοχήν κατά των εθνικιστών ταραχοποιών στα χρόνια που οδήγησαν στην ενοποίηση της Ιταλίας στη δεκαετία του 1860.
Η μέθοδος ωστόσο είχε χρησιμοποιηθεί πολύ πριν από αυτό. Καταγράφηκε για πρώτη φορά το 1590, όταν η σκωτσέζα υπηρέτρια Γκίλις Ντάνκαν κατηγορήθηκε για μαγεία:
«Ο αφέντης της θέλοντας να ανακαλύψει τη πάσα αλήθεια, με τη βοήθεια κάποιων άλλων, τη βασάνισε σφίγγοντας της τα δάχτυλα με ένα «pilliwinks», ένα φοβερό εργαλείο βασανισμού, και δένοντας και σφίγγοντας το κεφάλι της με κορδόνι ή σκοινί, άλλο πολύ φοβερό μαρτύριο, αλλά εκείνη άντεξε μέχρι το τέλος και δεν ομολόγησε».
Ένας άλλος Σκωτσέζος ο Τζον Φάινς, βασανίστηκε με σφίξιμο του κεφαλιού του όταν στις αρχές του 17 αιώνα κατηγορήθηκε ότι είχε κάνει μάγια για να σηκώσει μία τρικυμία που παραλίγο να βυθίσει το πλοίο του βασιλιά Ιακώβου Στ’ της Σκωτίας, ή Ιακώβου Α’ της Αγγλίας καθώς έπλεε προς τη Δανία.
Η φρικιαστική παραλλαγή
Αυτή η μέθοδος βασανισμού είχε χρησιμοποιηθεί πολλές φορές στη Γερμανία από τον Μεσαίωνα και μετά.
Υπήρχε μάλιστα και μία μηχανοποιημένη παραλλαγή, ένα είδος μεγεθυμένου δακτυλοσφικτήρα με καπάκι αρκετά μεγάλο, για να χωράει μέσα του η κορυφή του κεφαλιού.
Όταν ο σφιγκτήρας είχε προχωρήσει αρκετά ώστε να ξεκολλήσουν τα δόντια του θύματος από τη γνάθο, ο βασανιστής άρχιζε να χτυπάει τη μεταλλική θήκη του κρανίου οπότε ο πόνος γινόταν εφιαλτικός. Το παραμικρό χτύπημα επάνω στη μεταλλική επιφάνεια σε αυτό το στάδιο έστελνε παλινδρομικά κύματα πόνου μέχρι τα δάχτυλα των ποδιών του θύματος, κορυφώνοντας τον πόνο ενός ιδιαίτερα βάρβαρου του βασανιστηρίου.
Όσο για τους ίδιους τους δακτυλοσφικτήρες εξαφανίστηκαν από την επίσημη ιστορία κατά τον 18ο αιώνα και όπως συνέβη με πολλά βασανιστήρια, συνέχισαν να χρησιμοποιούνται στις φυτείες των αποικιών ειδικά για τους δούλους.
Η εμφάνιση το 1983 των δακτυλοσφιγκτήρων σε ένα κατάλογο «εξοπλισμού ασφαλείας» που απαιτούσε ειδική κυβερνητική άδεια για την εξαγωγή τους από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής δείχνει ότι υπάρχουν κάποια μέρη του κόσμου όπου αυτό το βάρβαρο εργαλείο εξακολουθεί να χρησιμοποιείται.
ΠΗΓΗ: Βασανιστήρια, το έπος της ανθρώπινης κτηνωδίας, Μάικλ Κέριγκαν, εκδόσεις Γνώση…
Διαβάστε στη «ΜτΧ»:
