Ο Ζορό δεν είναι ο μοναδικός μασκοφόρος ήρωας που έχει δημιουργήσει το Μεξικό.
Από τα μέσα του 20ου αιώνα, οι λαϊκοί ήρωες της χώρας δεν είναι άλλοι απ’ τους μασκοφόρους «luchadores».
Πρόκειται για τους παλαιστές που συμμετέχουν στο αγαπημένο θέαμα των Μεξικάνων, το λεγόμενο «lucha libre», δηλαδή «ελεύθερη πάλη».
Το ίδιο άθλημα είναι γνωστό στην Αμερική και παγκοσμίως ως WWE, με μόνη διαφορά ότι οι Μεξικάνοι έχουν εξελίξει τη δική τους εκδοχή σε πραγματικό υπερθέαμα.
Τα πρώτα ματς ξεκίνησαν το 1900, όταν οι Μεξικάνοι είχαν ξεσηκωθεί εναντίον της δικτατορίας του Porfirio Diaz.
Εμπνευστές ήταν δύο Ιταλοί επιχειρηματίες, οι Giovanni Reselevich και Antonio Fournier, οι οποίοι άρχισαν να διαφημίζουν αγώνες πάλης μεταξύ γεροδεμένων νεαρών, οι οποίοι μάχονταν «ελεύθερα», δηλαδή χωρίς κανόνες και περιορισμούς.
Φυσικά απαγορεύονταν τα όπλα και το μόνο μέσο ήταν τα χέρια και τα πόδια.
Αν και δημοφιλές, το άθλημα δεν έγινε ευρέως γνωστό μέχρι και τη δεκαετία του 1930, όταν ο Μεξικάνος επιχειρηματίας, Salvador Gonzalez, παρακολούθησε αγώνες πάλης στο Τέξας των ΗΠΑ.
Ο Gonzalez ήταν ο ιδρυτής του επίσημου «Lucha Libre», αυτός που το μετέφερε από τους δρόμους σε τεράστιες αρένες, με 5 χιλιάδες θεατές.
Οι μασκοφόροι παλαιστές
Σήμα κατατεθέν του μεξικάνικου «Lucha Libre» είναι οι μάσκες που φορούν οι παλαιστές μέσα και έξω απ’ το ρινγκ.
Είναι περίτεχνες και εντυπωσιακές, εμπνευσμένες από Θεούς των Αζτέκων, Χριστιανούς Άγιους, ακόμα και υπερήρωες από κόμικ.
Οι μαχητές δημιουργούν μία ολόκληρη περσόνα, αποκρύβοντας την πραγματική τους ταυτότητα.
Φορούν τη μάσκα κάθε φορά που εμφανίζονται στο ρινγκ και σε όλες τις δημόσιες εμφανίσεις τους. Σε πολλές περιπτώσεις, το πραγματικό τους όνομα δεν είναι καν γνωστό.
Οι αγώνες είναι σχεδόν εξ’ ολοκλήρου στημένοι.
Οι φιγούρες είναι εντυπωσιακές, με έντονα ακροβατικά στοιχεία.
Διαφέρουν απ’ το αμερικάνικο WWE, καθώς οι παλαιστές είναι πιο μικρόσωμοι και οι γρήγορες, ακροβατικές κινήσεις είναι πιο σημαντικές απ’ τη σωματική δύναμη.
Στα ματς συνήθως διαγωνίζονται δύο αντίπαλοι, που εκπροσωπούν «τους καλούς» και τους «κακούς».
Καλοί είναι πάντα οι λαϊκοί ήρωες, που προέρχονται από φτωχές οικογένειες εργατών.
Κακοί είναι οι πλούσιοι, οι διεφθαρμένοι, οι πολιτικοί και, σε πολλές περιπτώσεις, οι Αμερικάνοι.
Βέβαια οι περσόνες που δημιουργούν οι παλαιστές πρόκειται για καρικατούρες κοινωνικών στερεοτύπων που συναντά κανείς στην μεξικάνικη κοινωνία.
Μάσκα ή μαλλιά
Η αφαίρεση της μάσκας την ώρα του αγώνα αποτελεί τη μεγαλύτερη προσβολή που μπορεί να υποστεί ένας παλαιστής.
Η μάσκα αντιμετωπίζεται ως ιερή και αν κάποιος παλαιστής τη βγάλει με τη βία απ’ τον αντίπαλό του, τιμωρείται με αποκλεισμό.
Μόνο σε μία περίπτωση επιτρέπεται η αφαίρεση, στα λεγόμενα «luchas de apuestas», δηλαδή τα ματς με στοιχήματα.
Σε αυτά, ο ανταγωνισμός μεταξύ των δύο παλαιστών είναι μεγάλος και δεν αρκούνται μόνο στην τυπική νίκη.
Αντιθέτως, στοιχηματίζουν ότι ο ηττημένος θα χάσει είτε τη μάσκα, είτε τα μαλλιά του.
Η αφαίρεση της μάσκας ή αντίστοιχα, το κόψιμο των μαλλιών, γίνεται ζωντανά, αμέσως μετά τον αγώνα.
Ο «Άγιος»
Ο πιο θρυλικός παλαιστής στην ιστορία του «lucha libre» είναι γνωστός ως ο «El Santo», δηλαδή ο Άγιος.
Εμφανίστηκε στα ρινγκ στα μέσα της δεκαετίας του ’30, αλλά έγινε γνωστός σε όλο το Μεξικό το 1940, όταν δημιούργησε την περσόνα του «Αγίου», φορώντας ασημένια στολή και μάσκα.
Ήταν απ’ τους πρώτους μασκοφόρους παλαιστές και κατάφερε να διατηρήσει κρυφή την ταυτότητά του για δεκαετίες.
Αρνούνταν να βγάλει τη μάσκα, ακόμα και μετά τους αγώνες, ενώ απαιτούσε οι συνεργάτες του να ταξιδεύουν σε διαφορετικά οχήματα, έτσι ώστε να μπορεί να βγάλει τη μάσκα, χωρίς να αποκαλύψει το πρόσωπό του.
Ο «Santo» ήταν ο διασημότερος και πιο αγαπητός παλαιστής στο Μεξικό.
Έγινε λαϊκό σύμβολο και πάνω του βασίστηκαν από κινηματογραφικές ταινίες μέχρι κόμικ.
Η καριέρα του διήρκησε πέντε δεκαετίες, μέχρι το 1982, όταν αποσύρθηκε μια εβδομάδα πριν από τα 65α γενέθλιά του.
Τον διαδέχτηκε ο γιος του, ο οποίος έγινε γνωστός με το όνομα «El Hijo del Santo», δηλαδή ο «γιος του Σάντο».
Ένα χρόνο μετά την απόσυρσή του απ’ το ρινγκ, ο Σάντο αφαίρεσε τη μάσκα του ζωντανά σε τηλεοπτική εκπομπή, δείχνοντας για πρώτη φορά το πρόσωπό του.
Το πραγματικό του όνομα ήταν Rodolfo Guzmán Huerta, είχε έξι αδέλφια και μεγάλωσε σε μια φτωχογειτονιά του Μεξικό.
Με τη σύζυγό του, είχε αποκτήσει δέκα παιδιά.
Ένα μήνα αργότερα, τον Φεβρουάριο του 1984, ο «Σάντο» πέθανε από καρδιακή προσβολή.
Τον έθαψαν με την ασημένια του μάσκα, όπως είχε ζητήσει.