Η φράση » ουαί τοις ηττημένοις» που σημαίνει «αλίμονο στους ηττημένους», είναι μία ιστορική φράση που είπε το 387 π Χ ο Γαλάτης αρχηγός, Βρέννος.
Οι Γαλάτες, που κατοικούσαν στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Ευρώπης, υπό την αρχηγία του Βρέννου νίκησαν τους Ρωμαίους στη μάχη Αλία το 387 π. Χ.
Οι Γαλάτες τότε με τον αέρα του νικητή και υπό την αρχηγία του αλαζόνα Βρέννου απαίτησαν λύτρα για να αποχωρήσουν από τη Ρώμη.
Ζήτησαν δηλαδή από τους νικημένους Ρωμαίους να του παραδώσουν σχεδόν 330 κιλά χρυσό και οι Ρωμαίοι, που ήταν έντρομοι ότι η Ρώμη θα παραδινόταν στις φλόγες των κατακτητών, συμφώνησαν να τα δώσουν.
Συγκέντρωσαν λοιπόν τον χρυσό που θα καταβαλλόταν ως λύτρα για την αποχώρηση των Γαλατών, αλλά τότε ο Βρέννος άρχισε να το ζυγίζει με τα δικά του σταθμά τα οποία δεν συμφωνούσαν με τα ρωμαϊκά σταθμά και έβγαζαν την ποσότητα λειψή.
Άρχισαν λοιπόν να παραπονιούνται ότι ο Βρέννος δεν ήταν δίκαιος.
Οργισμένος τότε ο Βρέννος πέταξε το σπαθί του πάνω στη ζυγαριά προσθέτοντας κυνικά επιπρόσθετο βάρος, κάνοντας τα δικά του σταθμά ακόμα βαρύτερα.
Τότε αναφώνησε τη διάσημη πλέον φράση «ουαί τοις ηττημένοις», Vae Victis στα Λατινικά, που σημαίνει αλίμονο στους ηττημένους, δηλαδή σε αυτούς που είχαν την ατυχία να ηττηθούν και που πρέπει να υποστούν τις συνέπειες της ήττας τους.
Σύντομα όμως οι όροι αντιστράφηκαν. Ο ιστορικός Λίβιος εξιστορεί ότι οι διαπραγματεύσεις για τη μέτρηση του χρυσού διήρκεσαν αρκετό καιρό ώστε οι Ρωμαίοι κατάφεραν να ανασυνταχθούν υπό τον Ρωμαίο στρατηγό Κάμιλλο Μάρκο Φούριο. Κήρυξε άκυρη τη συνθήκη παράδοσης της Ρώμης στους Γαλάτες, τους οποίους κυριολεκτικά συνέτριψε και δικαίως αποκαλείται δεύτερος Ρωμύλος και πατέρας της Ρώμης
Η φράση αυτή χρησιμοποιείται και σήμερα και δηλώνει ότι ο ηττημένος βρίσκεται πλέον έρμαιο στα χέρια του νικητή και προφανώς δεν αναφέρεται πια μόνο σε πολεμικές ήττες.
«Δώσε κι εμένα, μπάρμπα». Πως βγήκε η φράση στις λαϊκές αγορές που λειτούργησαν για πρώτη φορά το 1929. Ιδρύθηκαν από τον Ελευθέριο Βενιζέλο για να χτυπηθούν οι κερδοσκόποι
