Την Παρασκευή 14 Ιουλίου, παραδίδεται από την Ελληνική Βουλή στην Κυπριακή, ο περιβόητος «Φάκελος της Κύπρου».
Τον Απρίλιο του 1982 η Κυπριακή Βουλή με ψήφισμά της αποφάσισε το άνοιγμα του Φακέλου με στόχο να ΄γίνει γνωστή η ιστορική αλήθεια γύρω από τα γεγονότα του ΄74.
Το πόρισμα του ‘88
Το 1986 η Ελληνική Βουλή αποφάσισε τη σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής για το άνοιγμα του Φακέλου της Κύπρου.
Η Επιτροπή ξεκίνησε τις εργασίες της για περίπου δύο χρόνια, από τις 3 Μαρτίου 1986 έως και τον Οκτώβριο του ’88, οπότε παρέδωσε το πόρισμά της.
Στο διάστημα αυτό εξετάστηκαν 139 φάκελοι μέσα στους οποίους εμπεριέχονται επιστολές και υπηρεσιακά έγγραφα των κυβερνήσεων της εποχής, εκθέσεις και καταθέσεις όσων ενεπλάκησαν στο πραξικόπημα της ανατροπής του Μακαρίου αλλά και εκθέσεις με συνομιλίες με αξιωματικούς της Τουρκίας.
Επιπλέον κλήθηκαν για ανάκριση δεκάδες μάρτυρες, μεταξύ των οποίων οι αρχιπραξικοπηματίες Γεώργιος Παπαδόπουλος και Δημήτριος Ιωαννίδης –με τον δεύτερο να αναλαμβάνει την ευθύνη για το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου και να αρνείται να απαντήσει σε ερωτήσεις.
Καταθέσεις έδωσαν και απόστρατοι αξιωματικοί που είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο στα γεγονότα του ΄74 καθώς και διάφοροι πολιτικοί όπως ο Ευάγγελος Αβέρωφ, ο οποίος απάντησε στις ερωτήσεις που του έγιναν.
Αντιθέτως, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής αρκέστηκε στην αποστολή επιστολής για τα γεγονότα.
Το πόρισμα που διαβάστηκε στην Ελληνική Βουλή το 1988, αναφέρει:
«Σαφώς τεκμαίρεται ότι οι ΗΠΑ συμμετείχαν ενεργά στη λήψη της απόφασης για ανατροπή του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, διαβεβαιώνοντας τον Ιωαννίδη ότι δεν θα επενέβαινε η Τουρκία και ότι γι’ αυτές θα ήταν επιθυμητή η απομάκρυνση του Μακαρίου από την Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας, γιατί ήταν επικίνδυνος για την ασφάλεια της Δύσης, αφού ο ίδιος ο Κίσινγκερ ( σ.σ. τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ), τον είχε αποκαλέσει “Κάστρο της Μεσογείου”.
Πέρα όμως από την ενεργό συμμετοχή τους, συμμετείχαν και με την επίμονη άρνησή τους να αποτρέψουν την εκδήλωση του πραξικοπήματος, όπως αντίστοιχα είχαν κάνει άλλη φορά, όταν απέτρεψαν το πραξικόπημα του Φεβρουαρίου του 1972. Άρνηση η οποία εδραίωσε στον Ιωαννίδη την πεποίθηση ότι έχει το πράσινο φως των ΗΠΑ για την ανατροπή του Μακαρίου.
Γι’ αυτό άλλωστε και όταν εκδηλώθηκε η Τουρκική εισβολή ο Ιωαννίδης απευθυνόμενος προς τον Σίσκο (σ.σ. Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών) του είπε: “… μας εξαπατήσατε…”, φράση που δεν ήταν προσχηματική (…) αλλά αληθινή έκρηξή του…».
Στο πόρισμα αυτό, το οποίο ενέκρινε η πλειοψηφία των μελών της επιτροπής, αντέδρασε έντονα η Νέα Δημοκρατία, υποστηρίζοντας πως «… οι ΗΠΑ, δε είναι δυνατόν με τα υπάρχοντα στοιχεία, να γίνει δεκτό ότι συμμετείχαν θετικά στη διαμόρφωση της απόφασης για την ανατροπή του Μακαρίου. Το μόνο που είναι δυνατόν να υποστηριχθεί βάσιμα είναι ότι συνέβαλαν με κάποια αδράνειά τους στο να μην αποθαρρύνουν τους πραξικοπηματίες από το να προβούν στην υλοποίηση της απόφασής τους».
Το strong room της Κυπριακής Βουλής
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας «Πολίτης», τα κιβώτια θα μεταφερθούν σε δωμάτιο υψίστης ασφαλείας στο κτήριο της Κυπριακής Βουλής.
Στο υπόγειο του Κοινοβουλίου υπάρχουν δύο τέτοια δωμάτια υψίστης ασφαλείας. Το ένα περιέχει απόρρητα έγγραφα και αρχεία, μεταξύ των οποίων και οι δηλώσεις πόθεν έσχες. Στο δεύτερο φυλάσσονται όλα τα έγγραφα, μαρτυρίες και πρακτικά που συγκέντρωσε η Κυπριακή κοινοβουλευτική Επιτροπή για τον Φάκελο της Κύπρου.
Το «strong room», είναι ένα ειδικά διαμορφωμένο δωμάτιο 4Χ6 μέτρα διαμορφωμένο σαν ένα μεγάλο χρηματοκιβώτιο, το οποίο ασφαλίζει το περιεχόμενό του από όλους τους πιθανούς κινδύνους, της πυρκαγιάς συμπεριλαμβανομένης.
Για να εισέλθει κάποιος στο δωμάτιο πρέπει να εισάγει κωδικό ασφαλείας και να ξεκλειδώσει περισσότερες από μία κλειδαριές ασφαλείας αλλά και το συρόμενο κάγκελο που τοποθετήθηκε αμέσως μετά την πόρτα εισόδου.
Διαβάστε επίσης στη ΜτΧ: Ο ρόλος του Στυλιανού Παττακού που κατέβασε τα τανκς στην Αθήνα. Γραφικός με «μυστρί» και χειραψίες, ήταν οι δημόσιες σχέσεις της χούντας (ΒΙΝΤΕΟ)