Στις 2 Σεπτεμβρίου του 1937, ο Βαρόνος Πιερ ντε Κουμπερτέν άφησε την τελευταία του πνοή στην Ελβετία.
Ο άνθρωπος που αναβίωσε τους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του σε σχετική απομόνωση και σε δύσκολη οικονομική κατάσταση.
Τελευταία του επιθυμία ήταν η καρδιά του να θαφτεί στην αγαπημένη του Αρχαία Ολυμπία, γεγονός που πραγματοποιήθηκε επτά μήνες μετά το θάνατό του.
Στις 26 Μαρτίου του 1938 πραγματοποιήθηκε στην Αρχαία Ολυμπία η εκδήλωση προς τιμήν του Κουμπερτέν.
Η ημερομηνία συνέπεσε με τον εορτασμό της απελευθέρωσης από τους Τούρκους και η ατμόσφαιρα ήταν πανηγυρική.
Ο διάδοχος του θρόνου, Πρίγκιπας Παύλος, ακούμπησε το αγγείο με την ταριχευμένη καρδιά του Βαρόνου στο μνημείο και οι εκατοντάδες παρευρισκόμενοι παρακολούθησαν τις ευλογίες από τους ιερείς.
Ο αμερικανός πρέσβης, Λίνκολν Μακβίγκ, έγραψε στην αναφορά του:
«Το Τρίτο Ράιχ βρίσκεται στην Αρχαία Ολυμπία για ανασκαφές, αλλά δεν υπήρχε γερμανός αξιωματικός στην τελετή,
όταν ο Πρίγκιπας της Ελλάδας τοποθέτησε την καρδιά ενός Γάλλου στην είσοδο των γερμανικών ανασκαφών.
Η ταφή ήταν η απάντηση της Γαλλίας στη γερμανική κατάληψη της Ολυμπίας».
Η Ευρώπη βρισκόταν ένα βήμα πριν από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.
Οι Ολυμπιακοί του Βερολίνου ολοκληρώθηκαν ένα χρόνο πριν και το ναζιστικό κόμμα στη Γερμανία άπλωνε παντού τα δίχτυα του.
Το 1936, όταν διοργάνωσαν τους Ολυμπιακούς αγώνες, οι Γερμανοί ξεκίνησαν ανασκαφές στον αρχαιολογικό χώρος της Ολυμπίας, με εντολή και χρηματοδότηση από τον Αδόλφο Χίτλερ.
Ο Κουμπερτέν και οι Ναζί
Μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου το 1936, οι γαλλικές εφημερίδες επιτέθηκαν στον Κουμπερτέν, εξαιτίας των φιλο-Χιτλερικών δηλώσεών του.
Σε συνέντευξή του στην αθλητική εφημερίδα «L’ Auto», δήλωσε ότι οι Ολυμπιακοί του Βερολίνου στάθηκαν αντάξιοι των υψηλών απαιτήσεών του.
Φοβόταν είπε, ότι στα χέρια των Γερμανών, οι αγώνες θα μετατρέπονταν σε προπαγανδιστικό εργαλείο, αλλά οι φόβοι του διαψεύστηκαν.
Συνεχάρη θερμά τον Χίτλερ ως ένα από τα πιο δημιουργικά πνεύματα της γενιάς του, που «υπηρέτησε επιτυχώς, χωρίς να παραμορφώσει, το ολυμπιακό ιδεώδες».
Φημολογείται ότι οι Ναζί έστελναν χρήματα στον Κουμπερτέν τα τελευταία χρόνια της ζωής του, που αντιμετώπιζε σοβαρές οικονομικές δυσκολίες.
Η «θεοποίησή» του από τους Ναζί συνεχίστηκε και μετά το θάνατό του, από τον διοργανωτή των Ολυμπιακών του Βερολίνου, Καρλ Ντίεμ.
Πριν από τον πόλεμο, ο Κουμπερτέν συμβόλιζε την ειρήνη και τη διακρατική συνεργασία. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, μετατράπηκε σε σύμβολο του «πολεμικού πνεύματος».
Στη Γαλλία οι συμπατριώτες του τον απαξίωσαν.
Στην Ελλάδα, φιλοξενούμε την καρδιά του στον ιερό χώρο της Ολυμπίας και αναγνωρίζουμε ότι χάρη σε αυτόν αναβίωσε η αρχαία παράδοση.
Φυσικά με την κλασική ελληνική γενναιοδωρία, ξεχνάμε ότι πολέμησε την ιδέα η Ελλάδα να είναι μόνιμος τόπος τέλεσης όπως και στην αρχαιότητα.
Αυτό σίγουρα θα ωφελούσε τη χώρα, αλλά ίσως και να είχε αποτρέψει την άκρατη εμπορευματοποίηση των αγώνων, αν και για αυτό μόνο υποθέσεις μπορούν να γίνουν πλέον.
