Την 1η Αυγούστου 2017, κατά τις εργασίες ανακαίνισης του Κολεγίου του Αγίου Ιωάννη στο Κέιμπριτζ βρέθηκε μέσα σε τοίχο ένα ανδρικό παπούτσι που χρονολογείται από τον 17 αιώνα. Οι ειδικοί το χαρακτήρισαν «Παγίδα » για τα κακά πνεύματα καθώς την εποχή εκείνη οι δεισιδαιμονίες και οι λαϊκές δοξασίες συνέδεαν την κακοτυχία με παράδοξες ενέργειες.
Το παπούτσι βρέθηκε από το προσωπικό συντήρησης, ενώ έκανε εργασίες εγκατάστασης ηλεκτρικών καλωδίων στην αίθουσα σύναξης των τελειόφοιτων σπουδαστών.
Πρόκειται για το αριστερό παπούτσι ενός άνδρα μετρίου αναστήματος με μια μεγάλη τρύπα στη σόλα.
«Ήταν τοποθετημένο ανάμεσα στον τοίχο της καμινάδας και το παράθυρο, ένα σημείο που είναι ακριβώς ο τόπος, όπου θα περίμενες να βρεις ένα τέτοιο αντικείμενο», ανέφερε ο Ρίτσαρντ Νιούμαν, υπεύθυνος του αρχαιολογικού τομέα του πανεπιστημίου. «Δεδομένης της τοποθεσίας του, είναι πολύ πιθανό να έπαιξε ρόλο «προστάτη» για τον υπεύθυνο του Κολεγίου. «Μπορεί ακόμη να ήταν ένα από τα δικά του παπούτσια», πρόσθεσε.
Κατά τη διάρκεια του 16ου αιώνα στη Βρετανία άνθισε η λεγόμενη «αποτρεπτική» μαγεία. Ήταν μια μια συνηθισμένη πρακτική, όπου οι κάτοικοι τοποθετούσαν στα σπίτια τους παπούτσια, για να διώξουν τα δαιμονικά πνεύματα αλλά και για να έχουν καλοτυχία. Η αποκαλούμενη «αποτρεπτική» μαγεία ήταν περισσότερο γνωστή στην ανατολική Αγγλία μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα.
Υποδήματα βρέθηκαν μεταγενέστερα με αγροικίες, κτήματα και εξοχικές κατοικίες.
«Πρόκειται για μια στιγμή της φολκλορικής βρετανικής παράδοσης που τα αρχαιολογικά ευρήματα είναι πολύ σημαντικά. Δεν υπάρχουν πολλά απτά στοιχεία για τις πεποιθήσεις που είχαν οι άνθρωποι στο παρελθόν σχετικά με την τελετουργική μαγεία. Ορισμένες πηγές μάλιστα έχουν αρνητικό και δυσφημιστικό χαρακτήρα για τις συγκεκριμένες πρακτικές», δήλωσε ο Νιούμαν.
Αν και τα παπούτσια ήταν ένα πολύ διαδεδομένο αντικείμενο που κρατούσε τα πνεύματα μακριά, υπήρξαν και άλλα, περισσότερο μακάβρια αντικείμενα που οι άνθρωποι τοποθετούσαν στα σπίτια τους. Ορισμένα από αυτά ήταν κρανία αλόγων και νεκρές γάτες, αλλά και φιαλίδια που περιείχαν τρίχες, ακόμη και ανθρώπινα ούρα.
Τα πιο συνηθισμένα μέρη που τα έκρυβαν ήταν ανάμεσα στους τοίχους, στις στέγες των σπιτιών αλλά και κάτω από το πάτωμα. Δεν είναι σίγουρο γιατί υπήρχε η προτίμηση στα παπούτσια. Ωστόσο, κατά μία εκδοχή, εξαιτίας του σχήματός τους, οι άνθρωποι πίστευαν ότι έτσι θα «παγίδευαν» το πνεύμα μέσα σε αυτά.
Το «στοιχειωμένο» κολέγιο
Το κτίριο που βρέθηκε το παπούτσι έχει και το ίδιο κερδίσει τη φήμη ότι είναι «στοιχειωμένο». Οικοδομήθηκε μεταξύ των χρόνων 1598 και 1602, και αρχικά ήταν η οικία του Διευθυντή του Κολεγίου.
Το παπούτσι που βρέθηκε βέβαια, χρονολογείται αργότερα, τέλη του 17ου αιώνα, αλλά αποκάλυψή του έγινε συμπτωματικά με την ημέρα γενεθλίων του Μ. Ρ. Τζέιμς.
Ο συγγραφέας και ακαδημαϊκός του Κέιμπριτζ γεννήθηκε την 1η Αυγούστου 1862 και έγινε γνωστός για τις ιστορίες φαντασμάτων που έγραφε. Τα μυθιστορήματά του συνήθως ξεκινούσαν με την ανακάλυψη ενός αρχαίου αντικειμένου, το οποίο στη συνέχεια εξαπέλυε δαιμόνιες υπερφυσικές οντότητες. Πολλές αναφορές έγιναν αργότερα ότι το φάντασμα του Τζέιμς Γουντ, του Διευθυντή του Κολεγίου κατά τον 19ο αιώνα εμφανίστηκε στην αίθουσα του Κολεγίου του Αγίου Ιωάννη.
Στην αίθουσα που βρέθηκε το παπούτσι, το 1620 ο Κάρολος Α΄της Αγγλίας έδωσε λόγο στη μελλοντική του σύζυγο, Ενριέττα Μαρία της Γαλλίας ενώ κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Πολέμου στην ίδια αίθουσα έγιναν οι διαβουλεύσεις για το σχέδιο της απόβασης στη Νορμανδία.
«Η παράδοση συνεχίζεται μέχρι σήμερα»
Ο Στιβ Μπίβι, επικεφαλής του προσωπικού συντήρησης του Κολεγίου, ανέφερε ότι στον κτιριακό χώρο έχουν βρεθεί πολλά αντικείμενα, αλλά το παπούτσι ήταν κάτι πρωτοφανές.
«Η παράδοση του να σφηνώνεις νομίσματα ή άλλα αντικείμενα σε έναν τοίχο όταν ολοκληρώνονται οι εργασίες οικοδόμησης αποτελεί κάτι συνηθισμένο μέχρι σήμερα. Δεν γίνεται βέβαια για λόγους προκατάληψης. Σήμερα μοιάζει περισσότερο σαν μια κίνηση ότι κάποτε ζούσαμε εμείς εκεί. Κάτι σαν υπογραφή», πρόσθεσε.
Το παπούτσι των τριών αιώνων θα επανατοποθετηθεί στον τοίχο μετά την ολοκλήρωση των έργων συντήρησης. Μαζί του θα τοποθετηθεί και μια «χρονοκάψουλα» που θα περιέχει μια εφημερίδα, κέρματα και πληροφορίες για το πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.
Διαβάστε στη «ΜτΧ»:
