Ο μύθος αφορά τον Πύραμο και τη Θίσβη. Πρόκειται για την ιστορία δύο ερωτευμένων νεαρών, οι οποίοι στην προσπάθειά τους να σμίξουν καταλήγουν σε τραγικό θάνατο.
Με βάση τον πρωτότυπο ελληνικό μύθο, ο Πύραμος ερωτεύθηκε σφοδρά την Θίσβη, κόρη του ποτάμιου θεού Ασωπού.
Όταν την καταδίωξε για να την έχει κοντά του, εκείνη παρακάλεσε τους θεούς να την μεταμορφώσουν σε πηγή. Έτσι, οι θεοί μεταμόρφωσαν και τους δύο σε πηγές, ώστε να εκπληρωθούν οι επιθυμίες και των δύο.
Κατά μία άλλη παραλλαγή του μύθου, η Θίσβη έμεινε έγκυος από τον Πύραμο και έπειτα αυτοκτόνησε. Μην μπορώντας να ζήσει χωρίς εκείνη, αυτοκτόνησε και ο Πύραμος και οι θεοί τους μεταμόρφωσαν σε πηγή και ποταμό αντίστοιχα.
Το νερό της Θίσβης δημιουργούσε ρυάκι και χυνόταν στον ποταμό του Πύραμου.
Ο μύθος αυτός ήταν πολύ δημοφιλής στους Ρωμαίους, με αποτέλεσμα να παραλλαχθεί από τον ποιητή Οβίδιο στην συλλογή του ‘’Μεταμορφώσεις’’. Στην παραλλαγή αυτή ο μύθος ήταν ως εξής:
Ο Πύραμος και η Θίσβη ζούσαν σε γειτονικά σπίτια στην Βαβυλώνα όταν βασίλισσα ήταν η Σεμίραμις.
Ήταν βαθιά ερωτευμένοι μεταξύ τους, αλλά οι γονείς τους δεν τους επέτρεπαν να παντρευτούν. Έτσι, επικοινωνούσαν κρυφά μέσω μίας ρωγμής στον κοινό τοίχο του σπιτιού τους.
Μία ημέρα αποφάσισαν να συναντηθούν έξω από τα τείχη της πόλης, όπου δεν θα τους έβλεπε κανείς, κάτω από την αγαπημένη τους μουριά κοντά στον Τάφο του Νίνου.
Η Θίσβη έφτασε εκεί πρώτη και περίμενε. Ξαφνικά βρέθηκε μπροστά της μία λέαινα που πήγαινε να ξεδιψάσει σε μία κοντινή πηγή. Από το στόμα της έρεε αίμα από το προηγούμενο της θύμα.
Η Θίσβη τρόμαξε και έτρεξε να κρυφτεί. Χωρίς να προσέξει, της έπεσε το πέπλο που φορούσε μπροστά στην λέαινα.
Εκείνη το πήρε και άρχιζε να παίζει και να το γεμίζει με αίματα. Λίγη ώρα αργότερα έφτασε ο Πύραμος και αντίκρισε το ματωμένο πέπλο μαζί με τις πατημασιές του ζώου.
Νομίζοντας πως την είχε κατασπαράξει και γεμάτος ενοχές, ο Πύραμος αυτοκτόνησε πέφτοντας επάνω στο σπαθί του.
Όταν η Θίσβη βγήκε από την κρυψώνα της είδε τον αγαπημένο της και αυτοκτόνησε κι εκείνη πέφτοντας επάνω στο σπαθί του.
Από το αίμα των νεκρών που χύθηκε, τα μούρα βάφτηκαν με πένθιμο χρώμα και από τότε, κάθε φορά που ωριμάζουν γίνονται σκούρα.
Ο μύθος του Πύραμου και της Θίσβης αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τον Σαίξπηρ, ο οποίος έγραψε το περίφημο ‘’Ρωμαίος και Ιουλιέτα’’, όπου δύο ερωτευμένοι νέοι, παρά τις απαγορευτικές συνθήκες, επιχειρούν να σμίξουν και βρίσκουν τραγικό θάνατο.
Ο Σαίξπηρ ξαναχρησιμοποίησε τον μύθο αυτό στο ‘’Όνειρο Καλοκαιρινής Νυκτός’’, όπου χαρακτήρες ανεβάζουν θεατρική παράσταση του Πύραμου και της Θίσβης εντός του έργου.
Ο έρωτας των δύο απαθανατίστηκε σε ψηφιδωτό που βρέθηκε στην οικία του Διονύσου στο Αρχαιολογικό Πάρκο της Κάτω Πάφου, ανάμεσα σε άλλα ρωμαϊκά μνημεία και ψηφιδωτά.
Το ψηφιδωτό (που παρουσιάζεται παραπάνω) παριστάνει την Θίσβη να τρέχει έντρομη να κρυφτεί από ένα θηρίο που μοιάζει με λεοπάρδαλη. Στο στόμα του θηρίου απεικονίζεται το πέπλο της.
Απέναντί της κάθεται ξαπλωμένος ένας ποτάμιος θεός που ονομάζεται Πύραμος, ο οποίος κρατά το κέρας της Αμάλθειας και ένα πιθάρι από το οποίο ρέει άφθονο νερό.
