Το 2015 συμπληρώθηκαν 60 χρόνια από τη μεγάλη απόδραση των κομμουνιστών (17 Ιουλίου 1955), που ήταν κρατούμενοι στα περίφημα Βούρλα του Πειραιά.
Έως την Κατοχή, οι φυλακές λειτουργούσαν σαν οίκοι ανοχής. Μετά την απελευθέρωση έγιναν τόπος φυλάκισης ποινικών, αλλά και πολιτικών κρατουμένων.
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, που ο κόσμος ήταν μοιρασμένος σε Ανατολή και Δύση, στην Ελλάδα βρισκόταν σε εξέλιξη μεγάλη επιχείρηση για τη σύλληψη κορυφαίων στελεχών της αριστεράς. Οι έγκλειστοι αριστεροί στις φυλακές του Πειραιά, το 1955, αποφάσισαν να αψηφήσουν την κομματική γραμμή που έλεγε ότι οι «κομμουνιστές δεν δραπετεύουν» και αποφάσισαν να οργανώσουν μια μεγάλη απόδραση, ανοίγοντας τούνελ.
από αριστερά: Λ. Τζεφρώνης, Κ. Τσακίρης, Π. Ροδάκης, Α. Μπαρτζώκας, Γ. Χατζηπέτρου, Γκ. Βερναρδής, Β. Βαρδινογιάννης, Στ. Σιδέρης, Κ. Λιναρδάτος, Α. Βελής, Κ. Φίλης.
Το σχέδιο που οργάνωσαν οι κρατούμενοι δεν ήταν απλό.
Αποφάσισαν να σκάψουν υπόγεια σήραγγα που θα ένωνε τη φυλακή με το εργοστάσιο λουλακίου, Ντεστρέ που βρισκόταν απέναντι. Το εργοστάσιο παρήγαγε ένα διάσημο λευκαντικό της εποχής.
Η αρχή έγινε από το κελί 13, καθώς ήταν το πιο κοντινό κελί στον εξωτερικό τοίχο των φυλακών.
Οι κρατούμενοι αντιμετώπισαν πολλές δυσκολίες, όπως την εξασφάλιση των κατάλληλων εργαλείων, αλλά και το που θα διοχέτευαν το χώμα που έβγαζαν κατά το σκάψιμο.
Δείτε στο βίντεο της «Μηχανής του Χρόνου» κάποιους από τους «δραπέτες» του Πειραιά να περιγράφουν αναλυτικά την οργάνωση, αλλά και την εφαρμογή μιας από τις μεγαλύτερες αποδράσεις της ελληνικής ιστορίας.
Από τα Βούρλα απέδρασαν 27 άτομα, από τα οποία μόνο τα 11 κατάφεραν να διαφύγουν.
Οι περισσότεροι, όπως μας αποκάλυψε μισό αιώνα μετά ένας εισπράκτορας, διέφυγαν με το λεωφορείο της γραμμής.
Η υπόθεση συγκλόνισε την κοινή γνώμη σε Ελλάδα και εξωτερικό και η κινητοποίηση της αστυνομίας ήταν πολύ μεγάλη.
