Μπορεί στην Ελλάδα να παλεύουμε χρόνια να φτιάξουμε ένα μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και ακόμα να παραμένει κλειστό, διαθέτουμε όμως πρώτης τάξεως συλλέκτες που στέκονται με άνεση στο διεθνές στερέωμα. Ο Δάκης Ιωάννου με το Ιδρυμα ΔΕΣΤΕ και ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος με τον Οργανισμό ΝΕΟΝ είναι αδιαμφισβήτητα οι δύο πιο σημαντικοί. Τα έργα που κοσμούν τις συλλογές τους είναι τόσο περιζήτητα που έχουν γεμίσει αίθουσες περίφημων μουσείων από το Γκούγκενχαϊμ στο Μπιμλπάο και το New Museum στην Νέα Υόρκη μέχρι το Palais de Tokyo στο Παρίσι. Επιλέξαμε οκτώ από τα ενδιαφέροντα και λοξά αποκτήματά τους που έχουν κλέψει τα φώτα της δημοσιότητας.
Μακάβριο; Σίγουρα. Αλλά και ενδιαφέρον. Όποιος έχει τύχει να περάσει το κατώφλι του σπιτιού του Δάκη Ιωάννου στα Βόρεια Προάστια και είχε την ευκαιρία να περιηγηθεί στους χώρους υποδοχής σίγουρα θα ανακάλυψε μια από τις εκπλήξεις. Ο Ιταλός καλλιτέχνης Maurizio Cattelan, ένας από τους πιο ανατρεπτικούς και προκλητικούς εικαστικούς της εποχής μας, έχει φτιάξει ένα κέρινο ομοίωμα του προέδρου Κένεντι μέσα στο φέρετρο. Ο συλλέκτης το έχει τοποθετήσει μέσα σε ένα μικρό δωμάτιο με χαμηλό φωτισμό, κάτι που κάνει την ατμόσφαιρα πολύ υποβλητική.
Ουρώντας στο χιόνι
Ενα από τα πιο εντυπωσιακά κομμάτια στην Συλλογή Δασκαλόπουλου είναι τα Piss Flowers της καλλιτέχνιδας Helen Chadwick. Θα αναρωτηθεί κανείς, σε τι παραπέμπει ο τίτλος, oταν κοιτάζει κανείς αυτά τα περίεργα λευκά μανιταράκια που θα μπορούσαν να στολίζουν κήπους. Μα σε αυτό που όλοι καταλαβαίνουμε: η εικαστικός έχει πάρει τα εκμαγεία από σημεία πάνω σε παγωμένο χιόνι, στα οποία προκλήθηκαν τρύπες όταν ούρησαν εκεί άνδρες και γυναίκες. Στους πρώτους τα ίχνη είναι πιο διάσπαρτα, στις δεύτερες πιο επικεντρωμένα. Ο συνδυασμός και των δύο γίνεται έργο τέχνης.
Ένα «κοριτσάκι» από χέρι γυναικείο
Η Louise Bourgeois ήταν μια από τις σημαντικότερες γυναίκες καλλιτέχνες του 20ου αιώνα. Το χαρακτηριστικό της δουλειάς της ήταν η επινοητικότητα. Από πλεχτά και τεράστια γλυπτά μέχρι κατασκευές και σχέδια, υπήρξε παραγωγικότατη. Ενα από τα πιο εμβληματικά της δημιουργήματα είναι το Fillette (κοριτσάκι) όπου αναπαριστά τα ανδρικά γεννητικά όργανα κρεμασμένα από ένα τσιγκέλι, όπως κάνουν οι χασάπηδες με τα κρέατα. «Οτιδήποτε αγαπούσα είχε την μορφή των ανθρώπων που ζούσαν κοντά μου, του άνδρα μου και των παιδιών μου» είχε πει για το έργο που έφτιαξε το 1968.
Το «Ένοχο» σκάφος που κλέβει την παράσταση στο Αιγαίο
Αν το έχεις δει μια φορά, σίγουρα δεν το ξεχνάς ποτέ. Ο λόγος για το εντυπωσιακό σκάφος που ονομάζεται Guilty και το έχει σχεδιάσει ο Jeff Koons για λογαριασμό του Δάκη Ιωάννου. Με πολλά χρώματα στο εξωτερικό του, γεμάτο έργα τέχνης στις καμπίνες είναι από τις περιπτώσεις που ένα πανάκριβο γιοτ γίνεται κιβωτός της τέχνης. Οι περισσότερες περιπτώσεις να το δει κανείς είναι δεμένο στο λιμάνι της Ύδρας όπου ο συλλέκτης έχει δύο σπίτια.
Ο ουρητήρας που άλλαξε τον ρου της τέχνης
Βαριά δήλωση για ένα έργο τέχνης αλλά πέρα για πέρα αληθινή. O Marcel Duchamp πριν από περίπου 100 χρόνια, το 1917 πήρε έναν ουρητήρα – δηλαδή ένα αντικείμενο που βρήκε μπροστά του και δεν το κατασκεύασε – και του άλλαξε την χρήση. Το αποκάλεσε «Κρήνη» και το μετέτρεψε σε έργο τέχνης, απλώς απομονώνοντάς το και βάζοντας την υπογραφή του με το όνομα Mutt. Σήμερα το συγκεκριμένο έργο είναι στα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου και στην συλλογή του Δημήτρη Δασκαλόπουλου.
Μια μπάλα του μπάσκετ ισορροπεί στο ενυδρείο
Ο Δάκης Ιωάννου λέει ότι ανακάλυψε την σύγχρονη τέχνη όταν είδε (και αγόρασε) το έργο του Jeff Koons με τίτλο Equilibrium. Ο Αμερικανός καλλιτέχνης που θεωρείται από τους πιο ακριβοπληρωμένους στον κόσμο έχει εργαστεί και ως χρηματιστής κατάφερε να βάλει μια μπάλα του μπάσκετ σε ένα – γεμάτο από νερό – ενυδρείο κατά τρόπο ώστε να στέκεται ακριβώς στην μέση και να μην επιπλέει. Θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά έργα παγκοσμίως για την δεκαετία του ’80. Αναρωτιέστε πως το πέτυχε; Το κόλπο έχει να κάνει με το νερό.
Ο Χριστός ξανασταυρώνεται
Αυτήν την φορά από τα χέρια του γλύπτη Pawel Althamer, που είναι ένας από τους αγαπημένους του Δάκη Ιωάννου. Ο Πολωνός έχει σπουδάσει κλασική γλυπτική και είναι ιδιαίτερα χαρισματικός στην σμίλευση των όγκων όμως έχει ακολουθήσει μια πρωτοπόρο κατεύθυνση που τον απομακρύνει από τις παλιομοδίτικες φόρμες. Το έργο του Schedule of a Crucifix είναι στην ουσία μια περφόρμανς κατά την οποία νέοι λευκοί η αφροαμερικανοί άνδρες ανεβαίνουν στο σταυρό και κρέμονται εκεί για κάποιες ώρες. Το νόημα είναι ότι οι θεατές βλέπουν την σταδιακή κόπωση στο πρόσωπο και το σώμα του Κυρίου.
Επιστροφή στο σπήλαιο του Cavemanman
Ποτέ δεν είναι αργά. Ο χαρισματικός καλλιτέχνης Thomas Hischhorn εφτιαξε την εντυπωσιακή εγκατάσταση Cavemanman, η οποία ανήκει στην Συλλογή του Δημήτρη Δασκαλόπουλου είναι είναι μια λαβυρινθώδης διαδρομή μέσα σε ένα σπήλαιο που κατασκεύασε ο ίδιος με μονωτική ταινία, χαρτόνια, αντικείμενα. Ο Ελβετός πρωτοπαρουσίασε το έργο του σε μια γκαλερί στην οποία είχε καταλάβει ολόκληρο τον χώρο και οι θεατές έμπαιναν στην μυστήρια διαδρομή από μια τρύπα. Το σπήλαιο έχει και κατοίκους που είναι ανδρίκελα ντυμένα με αλουμινόχαρτο.
ΠΗΓΗ: news247.gr της Μαργαρίτας Πουρνάρα
