Tο κροκοδειλάκι «Agamia stellio» συναντήσαμε στα γυρίσματα της «Μηχανής του Χρόνου» στην ιστορική Δήλο, απέναντι από τη Μύκονο.
Η σαύρα αυτή ζει κυρίως σε απομονωμένα μέρη του Αιγαίου και αυτό το όνομα της δόθηκε στη Μύκονο για το ιδιαίτερο σχήμα της.
Όταν διάβασα στα ΝΕΑ την απρόβλεπτη ανακοίνωση του Σύλλογου ΑΝΙΜΑ – Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής ότι ένας παραθεριστής που επέστρεψε από την Ικαρία τους τηλεφώνησε για να τους πει ότι «έφερε ένα κροκοδειλάκι μέσα στο παπούτσι του», χαμογέλασα και θυμήθηκα την πραγματική ιστορία του χαριτωμένου ερπετού.
Όπως διευκρινίζουν με χιούμορ οι υπεύθυνοι του συλλόγου δεν επρόκειτο για Καριώτικες παρενέργειες, αλλά για την απλή εξήγηση ότι το μικρό σαυροειδές ταξίδεψε λαθρεπιβάτης μέσα σ΄ένα από τα παπούτσια του ταξιδιώτη. Μαθαίνουμε μάλιστα ότι τρέφεται με mealworms, δείχνει ήρεμο και χαλαρό και ότι με την πρώτη ευκαιρία θα επαναπροωθηθεί στο νησί του.
Το καταπληκτικό με αυτό το μικροσκοπικό σαυράκι είναι ότι δεν πήρε το όνομά του από τον κροκόδειλο του Νείλου, αλλά ότι ο κροκόδειλος πήρε το όνομά του από αυτό!
Αυτό δείχνει πόσο παλιό ενδημικό είδος είναι στην Ελλάδα ώστε η Αιγύπτιοι ταύτισαν τη μορφή του με το μεγάλο ερπετό που αναπτύχθηκε στην περιοχή τους. Την ιστορία μου επισήμανε ο παλιός μου συμμαθητής, Γιάννης Τσουγκράκης, όταν δημοσίευσα τη φωτογραφία του «κορκοδειλάκια»από τη Δήλο. Το ιερό νησί του Απόλλωνα που αποτέλεσε κορυφαίο θρησκευτικό και οικονομικό κέντρο της αρχαιότητας.
Μάλιστα, ο Ηρόδοτος (Ἱστορίαι 2.68.1-2.70.2) αναφέρει για τους αφρικανούς κροκόδειλους ότι «καλέονται δὲ οὐ κροκόδειλοι ἀλλὰ χάμψαι. κροκοδείλους δὲ Ἴωνες ὠνόμασαν, εἰκάζοντες αὐτῶν τὰ εἴδεα τοῖσι παρὰ σφίσι γινομένοισι κροκοδείλοισι τοῖσι ἐν τῇσι αἱμασιῇσι». Δηλαδή, «οι Αιγύπτιοι δεν τους λένε κροκόδειλους, αλλά χάμψες. Κροκόδειλους τους ονομάζουν οι Ίωνες λόγω της ομοιότητάς τους με τους κροκόδειλους που έχουν αυτοί στις ξερολιθιές».
Μαθαίνουμε ακόμα ότι στους αρχαίους Έλληνες η σαύρα αυτή ήταν γνωστή ως κρεκύδειλος ή κερκύδειλος.
Ετσι, το αιμοβόρο ερπετό της Αιγύπτου απέκτησε ελληνικό όνομα και κατάφερε να μας εκπλήξει…
Συναντάται περισσότερο στις Κυκλάδες (Κροκόδειλος), τη Σάμο (Κροκούταυλος), την Λέσβο (Κορκόδειλας), την Ικαρία (Κασίδης ή Κορκόφιλα), τη Χάλκη (Κρόκα), τη Ρόδο (Κουρκούτι), την Κάλυμνο (Κουρκούδιαλος). Στην Κύπρο το αποκαλούν Κουρκουτά ή Μπαρδιά.
Με πληροφορίες από τα «Ερπετά της Ελλάδας και της Κύπρου» των Αχιλλέα Δημητρόπουλου και Γιάννη Ιωαννίδη, 2002, Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας / Εκδ. ΚΟΑΝ
Χρίστος Βασιλόπουλος
