Το 1981 το Π.Α.Σ.Ο.Κ κέρδισε τις εκλογές με το σύνθημα «αλλαγή».
Έναν χρόνο μετά, αποφάσισε να καθιερώσει τον πολιτικό γάμο στην Ελλάδα. Ήταν μια καινοτομία για τη χώρα, που θα έβγαζε πολλά ζευγάρια από το αδιέξοδο.
Αλλόθρησκοι, άθεοι, αλλά και άνθρωποι που ήθελαν να πραγματοποιήσουν τέταρτο γάμο, κάτι που η εκκλησία δεν ενέκρινε, θα είχαν πλήρη ελευθερία στην προσωπική και «έγγαμη» ζωή τους.
Το νομοσχέδιο ψηφίστηκε στις 17 Φεβρουαρίου. Οι θρησκευτικές οργανώσεις όμως και αρκετοί άνθρωποι της εκκλησίας είχαν αντίθετη άποψη, καθώς ταύτισαν τον πολιτικό γάμο με τη βλασφημία.
«Αλλαγή δε γίνεται δίχως το Χριστό» ήταν ένα από τα συνθήματα που ακουγόταν στις διαδηλώσεις που οργάνωσαν οι πολέμιοι του πολιτικού γάμου. Στόχευε προσωπικά στον Ανδρέα Παπανδρέου και το δικό του προεκλογικό σύνθημα.
Οι κεντρικοί δρόμοι της Αθήνας γέμισαν με μαυροντυμένες γυναίκες που έβριζαν την κυβέρνηση για το «αμαρτωλό» νομοσχέδιο.
Στις διαδηλώσεις πήραν μέρος και επίσημοι εκπρόσωποι της εκκλησίας, που βγήκαν στους δρόμους με ντουντούκες φωνάζοντας: «πολιτικός γάμος ίσον μοιχεία».
Οι εφημερίδες κάλυπταν τις αντιδράσεις στα πρωτοσέλιδα τους: «Νέα επίθεση δεσποτάδων για τον πολιτικό γάμο», «Το λαό σε εξέγερση καλούν οι δεσποτάδες», είναι κάποιοι από τους τίτλους των ρεπορτάζ.
Οι εκκλησιαστικοί ηγέτες δεν στάθηκαν μόνο στις διαδηλώσεις. Ενημέρωσαν τους πολίτες ότι αν προέβαιναν σε πολιτικό γάμο, θα αποκόπτονταν από το σώμα της εκκλησίας.
Ο Μητροπολίτης Πειραιά Καλλίνικος δήλωσε:«Θα έχουν συνέπειες όσοι κάνουν πολιτικό γάμο. Δε θα κοινωνούν δε θα παρίστανται ανάδοχοι στις βαπτίσεις των παιδιών δεν θα κηδεύονται».
Ο αυστηρός Μητροπολίτης Φλώρινας Αυγουστίνος Καντιώτης προειδοποίησε πως: «θα είναι αφορισμένοι όσοι κάνουν πολιτικό γάμο».
Ο Καντιώτης πραγματοποίησε την απειλή του, όταν μια ολόκληρη παρέα από τη Φλώρινα προτίμησε τον πολιτικό γάμο.
Ο Μητροπολίτης αρνήθηκε να βαφτίσει τα παιδιά τους και έκανε και τον αφορισμό πράξη.
Αρκετοί υποστήριξαν, ότι η εκκλησία αντιδρούσε στον πολιτικό γάμο επειδή θα έχανε τα οικονομικά οφέλη από τη θρησκευτική τελετή.
Εμφύλιος στην εκκλησία
Οι σχέσεις εκκλησίας και πολιτείας ήταν πολύ τεταμένες, αλλά διαφωνίες υπήρχαν και μεταξύ των ιεραρχών.
Αρκετοί διαφωνούσαν μεταξύ τους για το θέμα του πολιτικού γάμου.
Αποκορύφωμα της εμφύλιας σύγκρουσης ήταν η επίθεση του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ, στο Μητροπολίτη Ελευθερουπόλεως.
«Πέταξε το μικρόφωνο από το χέρι μου και εφόρμησε εναντίον μου, αυτή η παρειά μου είναι ακόμα ερεθισμένη από το τράβηγμα της γενειάδας μου», έγραφε το ρεπορτάζ της εποχής.
Ο Σεραφείμ είχε εκραγεί γιατί ο Ελευθερουπόλεως κατηγορούσε συνέχεια το ΠΑ.ΣΟ.Κ και τη Νέα Δημοκρατία, πολιτικοποιώντας τον εκκλησιαστικό λόγο.
Παρά τις μεταξύ τους διαφορές όμως, οι άνθρωποι της εκκλησίας δεν άλλαζαν γνώμη. Καταδίκαζαν τον πολιτικό γάμο με κάθε τρόπο. Για αρκετά χρόνια, το θέμα αποτελούσε σημείο τριβής μεταξύ κράτους και εκκλησίας.
Η κατάσταση εκτονώθηκε μετά από συνάντηση του αρχιεπισκόπου με τον πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου.
Ο πολιτικός γάμος δεν έγινε υποχρεωτικός, αλλά προαιρετικός και σιωπηρά η εκκλησία τον αποδέχτηκε τελικά, ως νόμιμη διαδικασία.
