Στις 16 Μαϊου 1958 κάτοικοι και παράγοντες απο πολλά χωριά της Πάφου, ίδρυσαν το Ε.Α.Ε.Μ (Ενιαίο Αρραγές Εθνικό Μέτωπο) που είχε ώς στόχο τη συνένωση όλων των δυνάμεων, οι οποίες αγωνίζονταν ενάντια στους Άγγλους αποικιοκράτες.
Κατά τη διάρκεια του Απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ 1955 – 1959, πολλές οργανώσεις και ομάδες είχαν συγκροτηθεί σε όλη την Κύπρο, σε ένα κλίμα καθολικής αντίστασης του κυπριακού λαού.
Οι πολλές και διάσπαρτες ομάδες, όμως, αντιμετώπιζαν το πρόβλημα της ενιαίας οργάνωσης, γεγονός το οποίο τις καθιστούσε πιο αδύναμες σε σχέση με τον βρετανικό στρατό.
Η ίδρυση του ΕΑΕΜ έγινε σε μία εκκλησία στο χωριό Στρουμπί της Πάφου. Τη διακήρυξη υπέγραψαν και πολλοί ιερείς, καθώς η οργάνωση ως μοναδικό ηγέτη και εκπρόσωπο αναγνώριζε τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο.
Στόχος ήταν η αυτοδιάθεση της Κύπρου, μέσα απο τη συνένωση όλων των αγωνιστικών δυνάμεων του νησιού.
«Ιδρύουμε το Ενιαίο Αρραγές Εθνικό Μέτωπο για τη συνένωση όλων των δυνάμεων του Κυπριακού λαού, με στόχο την αυτοδιάθεση και με πίστη για την τελική νίκη. Υπερήφανα αναγνωρίζουμε ως μοναδικό εκπρόσωπο του Ελληνικού Κυπριακού λαού τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και κανέναν άλλο. Τον υπεράξιο αυτόν πηδαλιούχο του εθνικού απελευθερωτικού αγώνα…»
Οι ιδρυτές του ΕΑΕΜ είχαν φροντίσει να καταστήσουν σαφές, μέσα απο το καταστατικό, ότι οποιαδήποτε ενέργεια υπονόμευσης του αγώνα θα εκλαμβανόταν ως εχθρική.
«Εάν τυχόν οποιοσδήποτε απο τους ηγέτες μας επιχειρήσει να χαράξει διαφορετική γραμμή απο αυτήν της Εθναρχικής, θα τον αποκηρύξουμε ως ανάξιο ηγέτη και επαίσχυντο υπονομευτή του Ενιαίου Αρραγούς Εθνικού Μετώπου…»
Την ιστορική διακήρυξη υπέγραψαν κάτοικοι και παράγοντες απο 15 χωριά της επαρχίας Πάφου και έφταναν περίπου τους 500.
ΠΕΚΑ και ΑΝΕ
Κατά τη διάρκεια του Αγώνα, εκτός απο την ΕΟΚΑ, συγκροτήθηκαν αρκετές ομάδες για την αντιμετώπιση των Άγγλων. Οι περισσότερο γνωστές ήταν οι ΠΕΚΑ και ΑΝΕ.
Η ΠΕΚΑ (Πολιτική Επιτροπή Κυπριακού Αγώνα) δημιουργήθηκε απο τον Γεώργιο Γρίβα τον Αύγουστο του 1956, με σκοπό τη διατήρηση αρραγούς εσωτερικού μετώπου, την εξύψωση του ηθικού του λαού και την καταπολέμηση της προπαγάνδας του αντιπάλου.
Η ΑΝΕ (Άλκιμος Νεολαία ΕΟΚΑ) απαρτιζόταν απο νέους, κυρίως μαθητές, ενω αρχικά δεν είχε ένοπλη δράση στον αγώνα λόγω της απειρίας των μελών της.
Οι πρώτες αποστολές που ανατέθηκαν στη Νεολαία, ήταν η διανομή φυλλαδίων της οργάνωσης, ομαδικές εξορμήσεις και διαδηλώσεις, αναζήτηση και συγκέντρωση διάφορων πληροφοριών, παρακολούθηση ύποπτων προσώπων και προδοτών. Αργότερα, όσο οι τάξεις της πειθαρχούσαν και γίνονταν πιο συνεκτικές, σχημάτισαν ομάδες σαμποτέρ, ομάδες παρασκευής εκρηκτικών υλών, ομάδες κρούσεως εντός πόλεων, ομάδες παρακολουθήσεως του οικονομικού μποϊκοτάζ και κάποιοι «επίλεκτοι» προσχώρησαν μαχητές διάφορων κατηγοριών στις ένοπλες ομάδες της οργάνωσης.
Διαβάστε επίσης: «Αη Σαρρέντερ». Οι κωμικές οδηγίες παράδοσης των μελών της ΕΟΚΑ που εξέδιδαν ο Άγγλοι. Φυλλάδια που παρουσιάζαν τον Αυξεντίου ως μπάρμαν…
Το χωριό που αποκλείστηκε για 54 ημέρες από τους Άγγλους για να αποκαλύψουν οι κάτοικοι που κρυβόταν ο Διγενής και άλλοι αγωνιστές της ΕΟΚΑ…
