Το Τ-shirt χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά ως εσώρουχο μέχρι και τη δεκαετία του ’50. Ο ηθοποιός Μάρλον Μπράντο μετέτρεψε τα Τ-shirt από εσώρουχο σε κανονική μπλούζα όταν φόρεσε το λευκό φανελάκι στο θεατρικό έργο και κινηματογραφική ταινία του 1951, «Λεωφορείο ο Πόθος» και εξασφάλισε τον θαυμασμό των γυναικών.
Έπειτα ήρθε ο Τζέιμς Ντην και με τη βοήθεια των Μπίτνικς στα τέλη της δεκαετίας του ’50, το Τ- shirt έγινε αγαπημένο ρούχο και σύμβολο των επαναστατών σε Ευρώπη και Αμερική.
Πάνω στα Τ shirt τυπώνονται τα πάντα και ο καθένας μπορεί να επιλέξει όποιο μήνυμα τον εκφράζει. Το χαμηλό κόστος, η άνεση και η δυνατότητα έκφρασης απογειώνουν τις πωλήσεις του ρούχου.
Τα «μουσικά» μπλουζάκια της ροκ
Το ροκ είναι ότι καλύτερο συνέβη στο εσώρουχο μετά τον Μάρλον Μπράντο.
Οι «Grateful dead» είναι το πρώτο μουσικό συγκρότημα που αντιλαμβάνεται τη διαφημιστική δύναμη, αλλά και το κέρδος που κρύβεται πίσω από την παραγωγή Τ- shirt και προωθούν επικερδώς την ιδέα οι ίδιοι.
Τις μεγαλύτερες πωλήσεις όμως θα κάνουν οι Rolling Stones το 1972 με την κλασσική πια «κόκκινη γλώσσα».
Ο Joe Cocker βάζει τη σφραγίδα του «προχωρημένου» στο ξεβαμμένο Τ- shirt του φορώντας το μπροστά σε 500.000 χίπις στο Γούντστοκ.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’70, τα ροκ και χέβι μέταλ μουσικά συγκροτήματα επιβάλλουν τα συνθήματα τους στα «μουσικά» πλέον Τ- shirt.
Οι Sex Pistols κυκλοφορούν τη βασίλισσα Ελισάβετ με παραμάνα στα χείλη με τον τίτλο: «Ο θεός σώζει την βασίλισσα».
Οι Led Zeppelin πωλούν περισσότερα από 25.000 κομμάτια μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο στη διάρκεια μιας συναυλία τους.
Έτσι στις αρχές της δεκαετίας του ’80 οι πωλήσεις των T- shirt ακολουθούσαν αυτές των δίσκων.
Η δυνατότητα της στιγμιαίας και πολλές φορές υποσυνείδητης επαφής με το μήνυμα, έκανε το Τ- shirt τον καλύτερο φίλο της διαφήμισης.
Η κινητή διαφήμιση
Από τα τέλη του 1950 και πριν γίνει ένα από τα πιο σημαντικά διαφημιστικά μέσα, χρησιμοποιείται από κολέγια και αθλητικές ομάδες για την υποδήλωση της ταυτότητας και της παρουσίασης τους.
Λίγο αργότερα όμως χρησιμοποιούνται για να προωθήσουν από την ιδέα της παγκόσμιας ειρήνης έως την… Κόκα Κόλα.
Στις αρχές της δεκαετίας του ΄60 τα Μακ Ντόναλντ κυκλοφορούν Τ- shirt με το σύνθημα «πάρε τη ζωή πιο ελαφριά», ενώ η Κόκα Κόλα εμφανίζεται ως ο «Εθνικός Εξολοθρευτής της Δίψας».
Στην Αγγλία από μια ειρωνεία της τύχης, τα πρώτα διαφημιστικά μηνύματα τυπώθηκαν νόμιμα μεν εν αγνοία όμως των διαφημιζομένων.
Φίρμες όπως η μπύρα Γκίνες και η σαμπάνια «Moet & Chandon» βλέπουν το λογότυπο τους τυπωμένο σε μπλουζάκια να κάνει πωλήσεις ρεκόρ, χωρίς οι ίδιοι να έχουν μερίδιο στα κέρδη.
Η δυνατότητα που δίνει το Τ- shirt να εκφράσει οποιοσδήποτε την προσωπική του επιλογή βοηθά την σχετικά ανέξοδη διαφήμιση.
Το περιοδικό «Face» δίνει τη δυνατότητα στους αναγνώστες του να παραγγείλλουν μπλουζάκια με τυπωμένο επάνω το αγαπημένο τους εξώφυλλο.
Στις 25 Μαρτίου του 1987 η Βρετανή πρωθυπουργός Μάργκαρετ Θάτσερ δηλώνει: «Υπάρχουν ευγενικοί άνθρωποι με την πιο περίεργη εμφάνιση. Μπορείς να πεις τι πιστεύουν από το τι είναι τυπωμένο στο μπλουζάκι τους, αλλά όχι από την γενική τους εμφάνιση».
Τ-shirt στην υπηρεσία των πολιτικών και των ακτιβιστών
Το πρακτορείο Ρόιτερς αναγγέλλει την εμφάνιση των Τ-shirt στην κινέζικη αγορά ήδη από τον Μάρτιο του 1967 με τυπωμένα πάνω λόγια του Μάο Τσε Τουνγκ.
Κόμματα και ομάδες πίεσης τα χρησιμοποιούν για να περάσουν τα δικά τους μηνύματα. Μεγαλύτερα από τις κονκάρδες και πιο προσωπικά από τις αφίσες επιτρέπουν την «δημόσια δήλωση».
Η Μ. Θάτσερ στην προεκλογική της εκστρατεία χρησιμοποιεί Τ-shirt με το σύνθημα «Βάλε μια γυναίκα στην κορυφή έτσι για αλλαγή!».
Ενώ ο Χάρι Τρούμαν, από το 1952 ήδη χρησιμοποίησε το «I like like» πάνω σε μπλουζάκια και το 1960, ο Κένεντυ βγήκε με το σχετικά κοινότυπο «Κένεντυ για Πρόεδρος».
Τα Τ-shirt όμως χρησιμοποιήθηκαν πολλές φορές για να σοκάρουν, για να προκαλέσουν την προσοχή αλλά και για να παρακινήσουν.
Όσα έφεραν τα συνθήματα «Free Nelson Mandela» και «Σταματήστε να σκοτώνετε αθώους» απαγορεύτηκαν το 1986 από την αστυνομία του Κέιπ Τάουν με ποινή φυλάκισης για τους παραβάτες δέκα ετών.
Το 1984 η Βρετανή σχεδιάστρια μόδας Κάθριν Χάμνετ φοράει Τ-shirt με τη στάμπα: «Το 58% δεν θέλει τους Πέρσινγκ» για να συναντήσει τη Μ. Θάτσερ στην πρωθυπουργική κατοικία, ενώ οι Οικολόγοι τυπώνουν το σλόγκαν «χρειάζονται πάνω από 40 ζώα για να φτιάξουν ένα γούνινο παλτό αλλά μόνο ένα για να το φορέσει».
Ο πρωτοπόρος όμως στα πολιτικά μπλουζάκια ήταν ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.
Η σοβιετική πολιτική «φορέθηκε» από την νεολαία της Ευρώπης και έγινε μόδα το σφυροδρέπανο.
Με τα «Γκλάνσνοστ», «Περεστρόικα» και «γενιά Γκορμπατσόφ» εκφράστηκε η ανάγκη για ανανέωση που σημάδεψε το τέλος της περασμένης αλλά και την αρχή της δεκαετίας του ’90.
Πέρα από τα πολιτικά μηνύματα, το σεξ και τα ναρκωτικά στάθηκαν βασικές πηγές έμπνευσης για τις στάμπες στα μπλουζάκια.
Η εμφάνιση της Μπριζίτ Μπαρντό στις αρχές της δεκαετίας του ’60 θύμισε σε όλους ότι το Τ-shirt είναι ένα πρώην εσώρουχο.
Στις παραλίες του Μάιαμι γίνονται διαγωνισμοί για την καλύτερη εμφάνιση με βρεγμένο μπλουζάκι.
Στην Αγγλία ο Μακλάρεν με την Βίβιαν Γουέστγουντ κυκλοφορούν Τ-shirt με δύο καουμπόυ γυμνούς από τη μέση και κάτω και το γεγονός σοκάρει σε βαθμό, που οι εφημερίδες ζητούν άμεσα την επέμβαση της αστυνομίας.
Η μαριχουάνα διαφημίζεται με ελαφρές παραλλαγές στα λογότυπα των Μακ Ντόλναλντ και του Μάλμπορο, ενώ η κοκαΐνη με αυτό της Κόκα Κόλα.
Αργότερα κυκλοφορούν και μπλουζάκια με πίνακες του Πικάσο και του Μπρακ, αλλά η τέχνη δεν πούλησε ιδιαίτερα.
Διαβάστε επίσης:
