«Η αρχική ιδέα ήταν να επισκεφθεί τη Βόρεια Ιταλία και να δει όσο το δυνατόν περισσότερα μουσεία τεχνών. Τότε, νομίζω, γνώρισε κάποιους Αμερικανούς και πήγε μαζί τους στην Κέρκυρα, όπου πέρασε τις ημέρες του Πάσχα και από εκεί στην Αθήνα. Αλλά αυτό δεν ήταν το αρχικό της πλάνο.»
Ανάμεσα στα ονόματα των νεκρών της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, ξεχωρίζει, λόγω της ξενικής του προέλευσης, το όνομα της Τόριλ Μαργκρέτα Ένγκελαντ, της 22χρονης Νορβηγίδας που βρέθηκε νεκρή από σφαίρες το βράδυ της 16ης Νοεμβρίου 1973 στο κέντρο της Αθήνας.
Απο τη φωτογραφία του διαβατηρίου της, όπως αυτή αναδημοσιεύθηκε μετά τον θάνατό της, οι νορβηγικές εφημερίδες τη χαρακτήρισαν ώς τη «Μόνα Λίζα» της Νορβηγίας.
Σύμφωνα με τον Τύπο της εποχής και αργότερα με τη μαρτυρία της αδερφής της, Λιβ, η Τόριλ είχε επισκεφθεί την Ελλάδα ως τουρίστρια και βρέθηκε στο λάθος σημείο τη λάθος ώρα, όταν δέχθηκε μια αδέσποτη σφαίρα την ώρα που επέστρεφε στο ξενοδοχείο της απο το σινεμά.
Οι μη επαρκείς πληροφορίες ήταν βολική δικαιολογία για όσους υποστήριζαν ότι το βράδυ της εξέγερσης του Πολυτεχνείου δεν υπήρξαν νεκροί. Η αδερφή της Τόριλ, σε συνέντευξη που παραχώρησε απο το Μόλντε της Νορβηγίας, είχε πει χαρακτηριστικά: «Είναι λογικό να υποστήριζαν αυτό οι άνθρωποι της χούντας τότε. Ωστόσο, δεν μπορώ να διανοηθώ ότι υπάρχουν κάποιοι που εξακολουθούν να το πιστεύουν ακόμη και σήμερα.»
Γεννημένη στις 4 Μαρτίου 1951, η Τόριλ ήταν η μεγαλύτερη από τα τρία παιδιά της οικογένειας Ένγκελαντ. «Είχε μια δυνατή αίσθηση της δικαιοσύνης και για την οικογένεια, αλλά και για τον κόσμο. Της άρεσε πάρα πολύ να γνωρίζει ανθρώπους από άλλες χώρες. Θαύμαζε τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και τον αγώνα των μαύρων. Η Τόριλ δεν είχε εμπλακεί σε φοιτητικό συνδικαλισμό ή ακτιβισμό. Ηταν αρκετά ντροπαλή και συνεσταλμένη για να αγωνιστεί δημόσια για τις πεποιθήσεις της. Δεν είχε πολλούς φίλους την εποχή εκείνη που ήταν φοιτήτρια Ιστορίας της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο του Όσλο, ενώ αγαπούσε την τζαζ, τον Μπομπ Ντίλαν, τον Μπομπ Σέγκερ, τη Τζόαν Μπαέζ και τον Μίκη Θεοδωράκη», σημείωσε η Λιβ.
Το ταξίδι στην Ελλάδα και η μοιραία σφαίρα
Η Τόριλ έφτασε στην Ελλάδα τον Μάϊο του 1973. «Η αρχική ιδέα ήταν να επισκεφθεί τη Βόρεια Ιταλία και να δει όσο το δυνατόν περισσότερα μουσεία τεχνών. Τότε, νομίζω, γνώρισε κάποιους Αμερικανούς και πήγε μαζί τους στην Κέρκυρα, όπου πέρασε τις ημέρες του Πάσχα και απο εκεί στην Αθήνα. Αλλά αυτό δεν ήταν το αρχικό της πλάνο», θυμάται η αδελφή της.
Κατά την παραμονή της στην Αθήνα διέμενε σε ξενοδοχείο στη λεωφόρο Αλεξάνδρας, όπου γνώρισε τον σαουδάραβα μετέπειτα φίλο της Μοχάμεντ Αχμέντ Σάλεμ. Η Λιβ Ένγκελαντ, υποστήριξε ότι ο Σάλεμ ήταν αυτός που βοήθησε την αδερφή της όταν είχε ξεμείνει από χρήματα, αφού η δουλειά της ως γκουβερνάντα σε μία αθηναϊκή οικογένεια είχε τελειώσει. Η Τόριλ επικοινωνούσε συχνά με την οικογένειά της και τους έστελνε γράμματα. Η τελευταία τους επικοινωνία ήταν το πρωινό της 16ης Νοέμβρη.
Δύο μέρες μετά την τελευταία επικοινωνία της Τόριλ με τη μητέρα της, ένας ιερέας της ενορίας χτύπησε την πόρτα της οικογένειας Ένγκελαντ. Εκεί τους είπε τα τραγικά νέα, ότι η κόρη τους σκοτώθηκε από πυροβολισμό κοντά στο Πολυτεχνείο Αθηνών κατά τις 11:30 το βράδυ, ενώ επέστρεφε από το σινεμά με έναν «ξένο φίλο της».
Σύμφωνα με το πιστοποιητικό θανάτου, ο διπλωματικός αντιπρόσωπος της Νορβηγίας στην Αθήνα δήλωσε ότι, «η Τόριλ πέθανε από τραύματα στο στήθος και το λαιμό, αφού χτυπήθηκε (απο μακριά) απο σφαίρα υψηλού διαμετρήματος.»
Το γράμμα από την Αθήνα
Τον Αύγουστο του 1974 η οικογένεια της Τόριλ παρέλαβε ένα γράμμα απο τον οδοντίατρο και πρώην βουλευτή της Ένωσης Κέντρου, Γιώργο Λαζαρίδη.
«Στις 11.30 μμ, ήταν ήδη αργά για την ξεχωριστή Νορβηγίδα κόρη σας. Κειτόταν στα σκαλιά του ξενοδοχείου «Ακροπόλ Παλάς» περιτριγυρισμένη απο Ελληνες φοιτητές, τους συντρόφους της. Κουβάλησα το δολοφονημένο σας παιδί, μαζί με έναν σοβαρά τραυματισμένο Σαουδάραβα, στον πρώτο σταθμό βοηθειών, ο οποίος ήταν υπό την κυριαρχία των δολοφόνων. Ως Ελληνας, θα ήθελα να σας προσφέρω τις ευχαριστίες μου. Αναμειγμένο με το ελληνικό αίμα που θυσιάστηκε εκείνη τη νύχτα, είναι το αίμα της Νορβηγίδας κόρης σας. Αυτό ήταν το νερό για το δέντρο της ελευθερίας που απολαμβάνουμε σήμερα!…», έγραφε μεταξύ άλλων ο Λαζαρίδης.
Τα ερωτηματικά και ο Σαουδάραβας μάρτυρας
Ο Λεωνίδας Καλλιβρετάκης, ιστορικός του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, αμφισβήτησε το γεγονός, καθώς το ξενοδοχείο «Ακροπόλ Παλάς» βρίσκεται σε αρκετά μακρινή απόσταση για να μεταφερθεί αιμόφυρτη εκεί.
Ο ιστορικός, τον οποίο γνώρισε η αδελφή της αδικοχαμένης Νορβηγίδας στην Αθήνα το καλοκαίρι του 2013, αμφισβήτησε επίσης ότι η Τόριλ επέστρεφε απο προβολή ταινίας, καθώς οι περισσότεροι κινηματογράφοι θα ήταν κλειστοί εκείνο το βράδυ λόγω των γεγονότων του Πολυτεχνείου.
«Ίσως οι δύο νέοι ήταν απλά περίεργοι και ήθελαν να πάνε στο Πολυτεχνείο για να δούν τι συνέβη», σημείωσε ο Καλλιβρετάκης.
Ο Μοχάμεντ Αχμέντ Σάλεμ, αν και ήθελε να επισκεφθεί αργότερα την οικογένεια της Τόριλ, οι νορβηγικές αρχές δεν του χορήγησαν ποτέ βίζα, απόφαση η οποία πάρθηκε μονομερώς απο νορβηγό διπλωμάτη, λόγω της θρησκευτικής «ταυτότητας» του Σάλεμ.
Η Λιβ έχει επισκεφθεί τρείς φορές την Ελλάδα απο τότε και κατά την τελευταία της επίσκεψη το καλοκαίρι του 2013, είχε πει: «Πριν φύγω (από τη Νορβηγία), είχα φανταστεί τον εαυτό μου να αφήνει ένα τριαντάφυλλο στα σκαλιά του Πολυτεχνείου ή κάτι τέτοιο. Ωστόσο εξεπλάγην πάρα πολύ, με το μέγεθος των εκδηλώσεων. Κόσμος ερχόταν συνεχώς και άφηνε λουλούδια στην πύλη.»
Τα τελευταία χρόνια η εκτεταμένη κάλυψη της Ελλάδας απο τον Τύπο διεθνώς, θυμίζει στη Λιβ ακόμη πιο πολύ το παρελθόν. «Υποθέτω ότι η Ελλάδα έχει μια θέση στην καρδιά μου, παρ’ όλο που θα έπρεπε να νιώθω αρνητικά. Έχω συναισθήματα για την Ελλάδα.»
Διαβάστε επίσης: 
