Όταν ξέσπασε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, η 25χρονη Πιάφ ήταν ήδη μια διεθνώς καταξιωμένη καλλιτέχνης. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι Γερμανοί που είχαν εισβάλλει στη Γαλλία να ζητούν συνέχεια από την τραγουδίστρια να τους διασκεδάζει με την υπέροχη φωνή της.
Η Πιάφ εκμεταλλεύτηκε τη συμπάθεια που της έδειχναν οι Ναζί και κατάφερε με τον τρόπο της να γίνει μέρος της γαλλικής αντίστασης και να βοηθήσει αρκετούς γνωστούς της Εβραίους, οι οποίοι διώκονταν με μανία σε ολόκληρη τη Ευρώπη. Πολλοί όμως υποστήριξαν μετά τον θάνατο της Εντίθ ότι η τραγουδίστρια δεν ενδιαφερόταν για τον αγώνα του γαλλικού λαού, αλλά συνεργάστηκε με τους Γερμανούς με μοναδικό σκοπό την εξέλιξη της καριέρας της.
Η φωτογραφία και το σχέδιο με τα πλαστά διαβατήρια
Η Εντίθ μόλις είχε ολοκληρώσει μία συναυλία στο μαγαζί «One Two Two Club» για τους Γερμανούς οι οποίοι ενθουσιάστηκαν. Τότε η τραγουδίστρια ζήτησε σαν χάρη να της επιτρέψουν να επισκεφτεί Γάλλους αιχμαλώτους πολέμου σε ένα κοντινό στρατόπεδο συγκέντρωσης. Επιθυμούσε να τους τραγουδήσει με σκοπό να τους ανυψώσει το ηθικό. Μετά την παράσταση που έδωσε, ζήτησε να βγάλει μια αναμνηστική φωτογραφία με 120 συμπατριώτες της, οι οποίοι ήταν αιχμάλωτοι.
Οι δεσμοφύλακες δεν της αρνήθηκαν ούτε αυτή τη φορά. Το απόγευμα της ίδιας μέρας η φωτογραφία μεγεθύνθηκε. Για κάθε αιχμάλωτο στρατιώτη που είχε φωτογραφηθεί δημιουργήθηκε και ένα πλαστό διαβατήριο. Λίγες εβδομάδες αργότερα, η Πιάφ ζήτησε για ακόμη μία φορά να επισκεφτεί το στρατόπεδο συγκέντρωσης για ακόμη μία συναυλία.
Όσο τραγουδούσε και συζητούσε με τους στρατιώτες, τα πλαστά έγγραφα μοιράστηκαν στους κατόχους τους. Η Πιάφ είχε καταφέρει να σώσει τη ζωή τουλάχιστον 100 Γάλλων στρατιωτών.
Το «σπουργίτι» της γαλλικής αντίστασης
Ένα χρόνο μετά την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι Γερμανοί εισέβαλαν στη Γαλλία. Εκείνη την περίοδο η Πιαφ ήταν ήδη γνωστή και ζούσε σε μια τεράστια έπαυλη στο κέντρο του Παρισιού. Το ευαίσθητο πνεύμα της όμως δεν άντεχε στη θέα του θανάτου και της δυστυχίας. Αποφάσισε να βοηθήσει την πατρίδα της με το μόνο όπλο που διέθετε. Τη φωνή της.
Παρά την απέχθεια που έτρεφε για τους Γερμανούς, αποφάσισε να συνεργαστεί μαζί τους. Οι Ναζί λάτρευαν το «σπουργίτι» της Γαλλίας και καλούσαν συνέχεια την Πιάφ να τους ψυχαγωγεί σε διάφορα κέντρα διασκέδασης τόσο στη Γαλλία όσο και στη χώρα του Φύρερ. Η Εντίθ πάντα συμφωνούσε με ένα μόνο όρο. Να μπορεί να τραγουδά και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Η συμπάθεια που έτρεφαν οι Ναζί στο πρόσωπο της Πιάφ ήταν μεγάλη και της το επέτρεψαν. Η Εντίθ «συμμορφώθηκε» να αλλάξει τους στίχους σε τραγούδια της. Το 1940 τραγούδησε το «Πού είναι όλοι οι φίλοι μου», αφιερώνοντας το κομμάτι σε όσους έχασαν τη ζωή του στον πόλεμο. Βγήκε στη σκηνή με τη γαλλική σημαία και δεν μπήκε σε μπελάδες.
Παράλληλα, η Εντίθ βοήθησε πολλούς Εβραίους διανοούμενους φίλους της να δραπετεύσουν από την κατεχόμενη Γαλλία και μετά την απελευθέρωση να επιστρέψουν.
Δεν ξέχασε όμως και τις οικογένειες των αιχμαλώτων πολέμου. Όσοι πέθαναν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ή στην πρώτη γραμμή του πολέμου, η Εντίθ Πιάφ οργάνωνε συναυλίες και δώριζε τα χρήματα στις γυναίκες και τα παιδιά που έμειναν πίσω.
«Ο πόλεμος ήταν ευκαιρία για την καριέρα της Πιάφ»
Με τη λήξη του πολέμου και την απελευθέρωση της Γαλλίας, αρκετοί ήταν εκείνοι που κατηγόρησαν την Πιάφ για καιροσκοπισμό και φιλογερμανικά συναισθήματα.
Σύμφωνα με τον ηθοποιό Ιβ Μοντάν, ο οποίος για μια περίοδο είχε σχέση με την τραγουδίστρια, η Εντίθ ποτέ δεν ήταν σύμβολο της γαλλικής αντίστασης.
Απλά υπάκουε σε ό,τι της έλεγαν οι Γερμανοί, οι οποίοι αποδείχτηκαν από τους πιο ένθερμους θαυμαστές της. Ο πόλεμος φαίνεται ότι ήταν μια πολύ καλή ευκαιρία για την επαγγελματική σταδιοδρομία της Εντίθ. Ο Μοντάν υποστήριζε πως η Πιάφ είχε άγνοια για τη σκληρή πραγματικότητα του πολέμου. Αποφάσισε να απέχει από τον ρεαλισμό και να επικεντρωθεί στη μουσική της καριέρα, αξιοποιώντας όποια ευκαιρία της δινόταν.
Όσοι κρατούμενοι κατάφεραν να δραπετεύσουν, βέβαια, δεν σταμάτησαν να ευχαριστούν την Πιάφ για το κόλπο με τα πλαστά διαβατήρια, αποδυναμώνοντας έτσι τις κατηγορίες.
Η μικροκαμωμένη καλλιτέχνης τιμάται μέχρι σήμερα στη Γαλλία για τη γενναιότητα και το θάρρος που έδειξε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
