Των Εντ Ράϋνερ και Ρον Στάπλεϋ
Πολλοί υποστηρικτές του Αδόλφου Χίτλερ και του Μπενίτο Μουσολίνι πιστεύουν ότι οι δύο δικτάτορες που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν στενοί φίλοι, πέρα από πολεμικοί σύμμαχοι.
Η άποψη περί προσωπικών σχέσεων ωστόσο, είναι λανθασμένη.
Οι δύο αυταρχικές προσωπικότητες είχαν σοβαρά προβλήματα στους χαρακτήρες τους, που τους καθιστούσαν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό αντιπαθείς προς τους συνεργάτες τους.
Ο Μουσολίνι ήταν υπερήφανος, αυταρχικός και ματαιόδοξος, αν και αρκετοί που τον γνώρισαν από κοντά, όπως ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Μ. Βρετανίας, Άντονι Ίντεν, τον θεωρούσαν μια ελκυστική φιγούρα.
Ο Χίτλερ ήταν ένας αγενής «αγροίκος» και παρά το γεγονός ότι είχε αφοσιωμένους οπαδούς που του ήταν πιστοί μέχρι θανάτου, συχνά προκαλούσε αηδία σε όσους έρχονταν σε επαφή μαζί του.
Από τους δύο, ο «Φύρερ» φαίνεται να είχε τα πιο θερμά συναισθήματα για τον Μουσολίνι. Όταν βρισκόταν ακόμη στην αφάνεια, θαύμαζε τον Μπενίτο και πίστευε ότι είναι ένας ισχυρός και ελκυστικός ηγέτης.
Ο θαυμασμός του Χίτλερ για τον Φασίστα ηγέτη
Συναντήθηκαν τον Ιούνιο του 1934, αλλά η πρώτη τους γνωριμία δεν ήταν ιδανική.
Τον Σεπτέμβριο του 1937 ο Χίτλερ κάλεσε τον Μουσολίνι στις επιτυχείς στρατιωτικές ασκήσεις του Μέλκενμπουργκ και αργότερα έδωσε μια μεγαλειώδη δεξίωση προς τιμή του στο Βερολίνο.
Οι δυο τους στάθηκαν δίπλα δίπλα στο Μάιφελντ μπροστά σε 800.000 παρευρισκόμενους, εμπειρία που έκανε τεράστια εντύπωση στον φασίστα ηγέτη.
Ένα χρόνο αργότερα, όταν ο Μουσολίνι απέσυρε την αντίθεσή του προς την κατοχή της Αυστρίας από τους Ναζί, ο Χίτλερ ήταν υπερβολικός ως προς την ένδειξη ευγνωμοσύνης του.
Από εκείνη τη στιγμή, ο θαυμασμός του Αδόλφου για τον Μπενίτο έγινε αρκετά ευθύς.
Ο Μουσολίνι, ήταν άνθρωπος του λαού, έτσι ο Χίτλερ με τη λαϊκή καταγωγή, μπορούσε να αισθάνεται άνετα μαζί του.
Κάτι που δεν μπορούσε να κάνει με μέλη της κυρίαρχης τάξης σαν τον Ιταλό βασιλιά Βιτόριο Εμμανουέλε και άλλους εστεμμένους της Ευρώπης.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου όμως απογοητεύτηκε με την πορεία της Ιταλίας και έφτασε να θεωρεί υπεύθυνο τον Μουσολίνι.
Παρέμεινε ωστόσο, πιστός σε εκείνον μέχρι το τέλος, ενώ οργάνωσε ακόμη και τη διάσωσή του κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας του στα βουνά, τον Σεπτέμβριο του 1943, όταν ο Μουσολίνι έχασε την εξουσία.
Ο ηττημένος δικτάτορας από τότε, εγκατεστημένος στη Δημοκρατία του Σαλό στη βόρεια Ιταλία, επισκέφτηκε τη Γερμανία πολλές φορές μέχρι το 1944.
«Δεν καταλαβαίνω γιατί οι Γερμανοί είναι γοητευμένοι μαζί του!»
Από την πλευρά του, ο Μουσολίνι ήταν αρχικά πολύ λιγότερο εντυπωσιασμένος από τον Χίτλερ.
Κατά την πρώτη τους συνάντηση στη βόρεια Ιταλία το 1934, ο φασίστας παρατήρησε τον νευρικό και επιφυλακτικό τρόπο του Χίτλερ, κυρίως τα ίσια μαλλιά και τα υγρά μάτια του.
Μάλιστα, σχολίασε σε έναν από τους βοηθούς του ότι δεν του άρεσε η όψη του.
Ένας άλλος παρατηρητής είπε πως ο ηγέτης των Ναζί φορούσε ένα κίτρινο αδιάβροχο και παπούτσια από λουστρίνι και έσφιγγε μπροστά του ένα γκρίζο τσόχινο καπέλο «σαν ένας μικρός υδραυλικός με ένα από τα πιο ταπεινά εργαλεία του».
Όμως, η περιφρονητική στάση του Μουσολίνι άλλαξε σταδιακά. Στις συναντήσεις που ακολούθησαν εντυπωσιαζόταν όλο και περισσότερο από τη μεγάλη δύναμη της Γερμανίας.
Εξακολουθούσε να αναφέρεται προσβλητικά στα κόκκινα μάγουλα του Χίτλερ και στο συνηθισμένο παρουσιαστικό του.
«Δεν καταλαβαίνω γιατί οι Γερμανοί είναι γοητευμένοι μαζί του!» έλεγε αρκετές φορές.
Ζήλευε για την εύκολη κυριαρχία του Χίτλερ στη σχέση τους και ένιωθε προσβολή με το γεγονός ότι έπρεπε να συμβαδίζει με τον άνθρωπο που μυστικά απεχθανόταν.
Αυτό που τον απωθούσε περισσότερο ήταν η ηθικολογία και η σεμνότυφη υποκρισία του.
Ο Τσιάνο που ήταν παρών σε μια από τις συναντήσεις τους το 1942 στο Σάλτζμπουργκ, ανέφερε:
«Ο Χίτλερ μιλά, μιλά, μιλά, ο Μουσολίνι υποφέρει- αυτός που συνηθίζει ο ίδιος να μιλά, τώρα αντίθετα πρέπει να σιωπά. Τη δεύτερη ημέρα, μετά το γεύμα, ο Χίτλερ μιλούσε αδιάκοπα επί μία ώρα και σαράντα λεπτά. Δεν παρέλειψε κανένα επιχείρημα.
Μόνο ο Καβαλιέρο, που είναι φαινόμενο δουλικότητας, έκανε ότι τον άκουγε. Οι Γερμανοί, οι καημένοι, πρέπει να το υποφέρουν αυτό κάθε μέρα και είμαι βέβαιος ότι δεν υπάρχει ούτε μια λέξη, ούτε μια παύση που να μην έχουν αποστηθίσει. Ο στρατηγός Γιόντλ, μετά από μια επική προσπάθεια, τελικά αποκοιμήθηκε στο ντιβάνι».
Όσο φανατικές και απαράδεκτες κι αν ήταν οι απόψεις του, ο Αδόλφος Χίτλερ είχε πίσω του τις οργανωμένες πηγές πλούτου του πιο ισχυρού κράτους της Ευρώπης. Είχε επομένως τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει τις επιθυμίες του.
Ο Μπενίτο Μουσολίνι, από την άλλη, είχε γίνει σκιά του εαυτού του, μέχρι που τελικά εκτελέστηκε από παρτιζάνους το 1945 και τον κρέμασαν ανάποδα σε κεντρική πλατεία στο Μιλάνο.
Διαβάστε στη «ΜτΧ»:
