Αποζημιώσεις από τη Βρετανία διεκδικούν 35 βετεράνοι, μέλη της ΕΟΚΑ, για τα βασανιστήρια που υπέστησαν κατά τη διάρκεια του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα ’55-’59.
Την υπόθεση έφερε στο φως η εφημερίδα Guardian, αναφέροντας ότι στις 29 Νοεμβρίου διεξήχθη προκαταρκτική ακροαματική διαδικασία σε βρετανικό δικαστήριο για να αποφασιστεί κατά πόσο η αγωγή θα πρέπει να εξεταστεί αποκλειστικά με βάση το αγγλικό δίκαιο ή και με το κυπριακό δίκαιο.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η συγκεκριμένη ακροαματική διαδικασία αποτελεί την έναρξη μιας μακράς νομικής διαδικασίας, η οποία θυμίζει παλαιότερη απόφαση ανώτερου δικαστηρίου με την οποία επιτράπηκε σε ηλικιωμένους Κενυάτες να διεκδικήσουν αποζημιώσεις από τη βρετανική κυβέρνηση για βασανιστήρια που υπέστησαν από τις αποικιοκρατικές δυνάμεις στη διάρκεια της εξέγερσης των Μάου Μάου τη δεκαετία του 1950.
Σε δηλώσεις του ο Θάσος Σοφοκλέους, πρόεδρους του Συνδέσμου Αγωνιστών ΕΟΚΑ ανέφερε ότι πρόκειται για μία «μεγάλη ημέρα» για τους ενάγοντες, μεταξύ των οποίων βρίσκονται και δύο γυναίκες. Η μία από αυτές καταγγέλλει ότι ήταν 16 ετών, τη δεκαετία του 1950, όταν έπεσε θύμα βιασμού σε δάσος από αξιωματικούς του βρετανικού στρατού. Στη συνέχεια υπέστη πολυήμερη βάρβαρη ανάκριση για το ρόλο της στην ΕΟΚΑ.
«Θέλουμε δικαιοσύνη. Δεν είμαστε κατά των Βρετανών. Έχουμε πολλούς φίλους και συγγενείς εκεί. Αυτό που συνέβη ήταν εξαιτίας της πολιτικής. Πολεμήσαμε για την ελευθερία και την ένωση με την Ελλάδα, ψηφίσαμε υπέρ αυτού συντριπτικά σε ένα δημοψήφισμα, αλλά αντ’ αυτού μας βασάνισαν και μας σκότωσαν», δηλώνει στην εφημερίδα ο Σοφοκλέους.
Συνεχίζοντας, καταγγέλλει ότι ο ίδιος ηγήθηκε μιας ομάδας μελών της ΕΟΚΑ στο όρος Πενταδάκτυλος, και θυμάται τα βασανιστήρια στα οποία υποβλήθηκε επί δεκαεπτά ημέρες μετά τη σύλληψή του το 1956: οι συστηματικοί ξυλοδαρμοί που υπέστη από αξιωματούχους του βρετανικού στρατού και τα σώματα ασφαλείας, υποστηρίζει, του προκάλεσαν προβλήματα στην ακοή και τραύματα στη σπονδυλική στήλη και τα γόνατα.
«Θα προτιμούσαμε τέτοια δυσάρεστα πράγματα να μην έπρεπε να βγουν στην επιφάνεια στο δικαστήριο. Σίγουρα δεν θέλουμε να γίνει όλο αυτό αιτία έντασης στις [διμερείς] σχέσεις, αλλά η υπόθεσή μας δεν διαφέρει από εκείνη των Κενυατών, και όπως εκείνοι θέλουμε και εμείς αναγνώριση».
Οι δηλώσεις του παραπέμουν στην υπόθεση των 5.228 επιζώντων από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Κένυα κατά την περίοδο της βρετανικής αποικιοκρατίας και της εξέγερσης των Μάου Μάου τη δεκαετία του 1950. Έπειτα από δικαστική μάχη στη Βρετανία, η κυβέρνηση του Λονδίνου κατέβαλε αποζημιώσεις 19,9 εκατ. λιρών σε εξωδικαστικό συμβιβασμό με τους ενάγοντες το 2013, δημιουργώντας νομικό προηγούμενο που θέλουν να αξιοποιήσουν οι βετεράνοι της ΕΟΚΑ.
Η Guardian δεν παραλείπει να κάνει αναφορά για «ωμότητες» που διέπραξε και η ΕΟΚΑ, την οποία μάλιστα χαρακτηρίζει τρομοκρατική οργάνωση κάνοντας λόγο για δολοφονίες Βρετανών στρατιωτών από τα «τάγματα θανάτου».
Οι δικηγόροι που εκπροσωπούν τους ενάγοντες δήλωσαν ότι η ακροαματική διαδικασία, ενώπιον του δικαστή Κερ, έχει ομοιότητες με εκείνη των Κενυατών και ότι η βρετανική κυβέρνηση καταφεύγει σε νομικά εμπόδια με την μορφή τεχνικών επιχειρημάτων, ελπίζοντας να απορριφθεί η υπόθεση.
Το κυπριακό δίκαιο έχει πολύ αυστηρότερες διατάξεις παραγραφής. Ο νομικός εκπρόσωπος των Κυπρίων εναγόντων εξηγεί ότι αν ο δικαστής αποδεχθεί την ισχύ του κυπριακού δικαίου στην υπόθεση, τότε οι δικηγόροι της βρετανικής κυβέρνησης θα μπορέσουν πιο εύκολα να υποστηρίξουν ότι τα όποια αδικήματα έχουν παραγραφεί.
Πηγή: ΚΥΠΕ
