Ο Γάλλος ζωγράφος Πωλ Γκωγκέν πέθανε σε ηλικία 54 ετών στη Γαλλική Πολυνησία, μόνος και αυτοεξόριστος.
Ο μποέμ καλλιτέχνης χτυπούσε τη γυναίκα του, εξαπατούσε τους φίλους του και παντρεύτηκε ένα 13χρονο κορίτσι.
Η αξία του έργου του αναγνωρίστηκε μετά τον θάνατό του.
Εκπρόσωπος του καλλιτεχνικού ρεύματος του μετα-ιμπρεσιονισμού.
Τα έργα του με έντονα χρώματα και δυνατές γραμμές, επηρέασαν τα μετέπειτα ρεύματα της μοντέρνας τέχνης.
«Είμαι ξένος εδώ. Είμαι ένας Ινδιάνος σε εξορία».
Το 1891 η καριέρα του Γκωγκέν είχε πάρει την κατιούσα.
Οι περισσότεροι έμποροι τέχνης της Βρετάνης είχαν απορρίψει τους πίνακές του και ο Γκωγκέν ζητούσε χρήματα από τους φίλους του για να ζήσει.
Στα 42 του αποφάσισε να φύγει από την Ευρώπη και να ταξιδέψει στην Πολυνησία.
Ενθουσιασμένος από τον πολιτισμό των ιθαγενών, πίστευε ότι στην Πολυνησία θα έβρισκε αυτό που η Γαλλία δεν μπορούσε να του προσφέρει.
Εγκαταστάθηκε αρχικά στην Ταϊτή και έπειτα στις νήσους Μαρκέζας.
Αν και η Ταϊτή ήταν περισσότερο σεξουαλικά απελευθερωμένη συγκριτικά με την Γαλλία, ο Γκωγκέν απογοητεύτηκε, καθώς θεώρησε ότι το νησί είχε «δυτικοποιηθεί ανεπανόρθωτα».
Παρόλα αυτά, ο Γκωγκέν πέρασε την υπόλοιπη ζωή του στη Γαλλική Πολυνησία, δημιουργώντας πολλούς από τους χαρακτηριστικότερους πίνακές του.
Επηρεασμένος από την αφρικανική τέχνη και την τέχνη της Ασίας, ο Γκωγκέν ζωγράφιζε κυρίως γυμνές νεαρές κοπέλες.
Παράλληλα, τα έργα του εξέπεμπαν έναν έντονο μυστικιστικό και θρησκευτικό χαρακτήρα.
Με πολλές από τις μούσες του είχε ερωτικές σχέσεις, ενώ παντρεύτηκε μια 13χρονη ιθαγενή.
Μια φορά μόνο επέστρεψε προσωρινά στην Γαλλία.
Περίμενε πως θα τον υποδεχτούν ως ήρωα, αλλά συνέβη ακριβώς το αντίθετο.
Κανένας πίνακας του δεν πωλήθηκε και έτσι αποφάσισε να γράψει ένα βιβλίο για τη ζωή του στην εξωτική Πολυνησία.
Το γαλλικό κοινό δεν ενδιαφέρθηκε κι έτσι ο Γκωγκέν γύρισε στις νήσους Μαρκέζας.
Προσβεβλημένος από σύφιλη, πέθανε μόνος, αποκομμένος στον φανταστικό κόσμο της Ταϊτής που ο ίδιος έπλασε στη φαντασία του.
Ένας «πολίτης του κόσμου»
Ο Πωλ Γκωγκέν γεννήθηκε στο Παρίσι στις 7 Ιουνίου 1848 και είχε καταγωγή από ισπανούς αποίκους.
Όταν ήταν τριών ετών μετακόμισε με την οικογένειά του στη Λίμα του Περού.
Στην εφηβεία γύρισε στην Γαλλία και σπούδασε σε πανεπιστήμιο της Ορλεάνης.
Κατατάχθηκε στο Γαλλικό Ναυτικό και ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο.
Το 1870 εργάστηκε ως βοηθός χρηματιστή.
Τρία χρόνια αργότερα παντρεύτηκε τη Δανή Μετ Σοφί Γκαντ και μετακόμισε στην Κοπεγχάγη.
Μαζί απέκτησαν πέντε παιδιά.
Γνωστός για τις τάσεις φυγής του, ο ρέμπελος Γκωγκέν παράτησε την οικογένεια του και μετακόμισε στο Παρίσι.
Αποφάσισε να ασχοληθεί εξ ολοκλήρου με τη ζωγραφική.
Ήρθε σε επαφή με αρκετούς ιμπρεσιονιστές ζωγράφους και σχεδίασε πολλούς πίνακες.
Η οικογένεια του τον ακολούθησε στην Γαλλία, καθώς δεν είχε πόρους για να επιβιώσει.
Από το 1886 μέχρι το 1891 έζησε στην περιοχή της Βρετάνης, προτού εγκαταλείψει μια και καλή την Γαλλία.
Η συγκατοίκησή με τον Βαν Γκονγκ
Στη Βρετάνη ο Πωλ Γκωγκέν γνώρισε πολλούς ζωγράφους της λεγόμενης «Σχολής της Pont-Aven» και επηρεάστηκε από το έργο του Εμίλ Μπερνάρ.
Πλέον, οι πίνακες του Γκωγκέν ήταν μεγάλοι σε επιφάνεια, χρησιμοποιούσε ζωηρά χρώματα και στιβαρές γραμμές.
Σε αντίθεση με τον ιμπρεσιονισμό, σχεδίαζε περισσότερο εξεζητημένες μορφές και τα έργα του μετέδιδαν έναν μεγαλύτερο συναισθηματισμό.
Κομβική ήταν και η συνάντηση του με τον μεγάλο Ολλανδό ζωγράφο Βίνσεντ βαν Γκονγκ.
Οι δυο τους γνωρίστηκαν το 1888 και για δύο μήνες έμειναν στο ίδιο διαμέρισμα.
Η γνωριμία τους όμως έλειψε άδοξα.
Καθώς και οι δύο έπασχαν από κατάθλιψη, ο Βαν Γκονγκ σε μια στιγμή έκρηξης απείλησε ότι θα σκοτώσει τον Γκωγκέν.
Οι δύο ζωγράφοι διαπληκτίστηκαν έντονα, ο Ολλανδός ύστερα από το περιστατικό έκοψε το αριστερό του αφτί και ο Γάλλος έφυγε για την Ταϊτή.
Πρωτοπόρος καλλιτέχνη
Ο Πωλ Γκωγκέν υπήρξε ιδιαίτερη προσωπικότητα.
Αναμφίβολα ήταν ένας εξαιρετικός καλλιτέχνης με έναν πολύ ιδιόρρυθμο και αρνητικό χαρακτήρα.
Η συγγραφέας του βιβλίου «Paul Gauguin, An Erotic Life», Nancy Mowll Mathews , ανέφερε ότι ο Γκωγκέν είχε ευέξαπτο και άσχημο χαρακτήρα.
Ένα αδημοσίευτο γράμμα του γιου του Γκωγκέν, Εμίλ, αποδείκνυε ότι ο ζωγράφος κακοποιούσε σωματικά, λεκτικά και ψυχολογικά την πρώτη του γυναίκα.
Ειδικότερα, ο Εμίλ έγραφε: «Όταν ήμουν 10 χρονών, είδα τον πατέρα μου να ματώνει το πρόσωπο της μητέρας μου με τις γροθιές του».
Ο Πωλ Γκωγκέν ασχολήθηκε επίσης με τη γλυπτική και την κεραμική.
Το ζωγραφικό του έργο εκτιμήθηκε πολύ καιρό μετά τον θάνατό του.
Ο μεγάλος Πάμπλο Πικάσο επηρεάστηκε από το έργο του Γκωγκέν, καθώς επίσης και πολλά καλλιτεχνικά ρεύματα του 20ου αιώνα και ιδιαίτερα το ρεύμα του φοβισμού.
Διαβάστε στη «ΜτΧ»: Το ποτό που υποτίθεται ότι κατέστρεψε τα μεγάλα μυαλά μιας ολόκληρης γενιάς, ‘οπως ο Βαν Γκογκ, ο Ρεμπό, ο Μπωντλαίρ και ο Όσκαρ Γουάιλντ. Περιέχει ίδιο συστατικό με το φασκόμηλο…
