Το πρωί της 30ης Αυγούστου 1974, μέλη της ΕΟΚΑ Β’, είχαν στήσει ενέδρα στον Βάσο Λυσσαρίδη προκειμένου να τον δολοφονήσουν.
Από τα πυρά τους, ο «γιατρός» γλίτωσε, όμως δολοφονήθηκε ο γενικός γραμματέας της ΕΔΕΚ, Δώρος Λοΐζου . Τρεις περαστικοί τραυματίστηκαν, ο ένας εκ των οποίων ο Χρυσήλιος Μαυρομάτης 15 μέρες μετά υπέκυψε στα τραύματά του.
Η αδελφή του, Αθηνά Λοΐζου μίλησε στη Μηχανή του Χρόνου, για τον ποιητή της οδού Κλήμεντος, Δώρο Λοΐζου .
«Γεννήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 1944. Ήταν ο πρωτότοκος της οικογένειας, της Λαύρας και του Βύρωνα. Στον αγώνα της ΕΟΚΑ είχε πάρει μέρος, αν και ήταν μόνο 11-12 ετών. Ήταν και στη μάχη της Σεβερείου. Εκείνο το απόγευμα τον είχαν συλλάβει κιόλας. Η δράση του είχε ξεκινήσει από νωρίς. . Ήταν ζωηρό παιδί και πάντα επαναστάτης, όμως πάντα ήταν ο «προστάτης».
Το ενδιαφέρον του για τους άλλους ήταν έντονο. Όταν μου μίλαγε έλεγε “χάνεις ώρες από τη ζωή σου με το να κοιμάσαι. Να προσπαθείς συνέχεια να είσαι σε εγρήγορση”. Ξέρεις εγώ πάντα έβγαινα με φίλους, φίλες, κανά σινεμά. Εκείνος ό,τι λεφτά παίρναμε, ό,τι ελεύθερο χρόνο είχε τα κατανάλωνε σε βιβλία και σε δίσκους. Μόνο. Ασχολείτο με το θέατρο, ήταν στη Σχολή του Σακέττα, είχε και μια μπουάτ “Οι Κύκλοι”, που έκαναν διαλέξεις ή μουσικές βραδιές».
Η αντιδικτατορική δράση
Το 1964 πήγε στη Ρόδο για να σπουδάσει ξενοδοχειακά, ώστε να εργαστεί στις οικογενειακές επιχειρήσεις.
Στο δεύτερο έτος άρχισε την έντονη πολιτική του δράση. Σε μια αίθουσα κατάφερε να καλύψει με την ελληνική σημαία το κάδρο του βασιλιά.
Αργότερα κατήγγειλε κάποιους καθηγητές που πείραζαν με άσεμνες κινήσεις τις συμφοιτήτριες του.
Με αυτήν την αφορμή, τον έδιωξαν από τη σχολή το 1968, αλλά ο πραγματικός λόγος ήταν η αντιδικτατορική του δράση.
Αντίσταση στο πραξικόπημα
Επέστρεψε στην Κύπρο, προσωρινά και έφυγε για σπουδές στην Αμερική.
Πήρε πτυχίο από το Hellenic Institute στην Ιστορία και ενώ του προτάθηκε να εργαστεί στην Αρχιεπισκοπή Βορείου και Νοτίου Αμερικής, αρνήθηκε.
Γνώριζε πως στην Κύπρο το κλίμα ήταν τεταμένο και ήθελε πάση θυσία να βρίσκεται στο νησί.
Στην Βοστόνη γνώρισε την Barbara την οποία ερωτεύτηκε και παντρεύτηκε.
Επέστρεψαν μαζί και εργάστηκαν στο English School στη Λευκωσία: εκείνη ως μουσικός, εκείνος ως καθηγητής Αγγλικών.
Τις μέρες πριν το πραξικόπημα και κατά τη διάρκεια, οι δικοί του τον είχαν χάσει.
«Δεν ξέραμε που ήταν. Μάθαμε αργότερα πως ήταν στο Καϊμακλί. Βρέθηκε στις αντιστασιακές ομάδες μαζί με τον Μάριο Τεμπριώτη και τον Θέμο Δημητρίου. Είχε συλλάβει κάτι παιδαρέλια, 18 χρονών, που είχαν πάρει τα όπλα τάχα έφεδροι, στο πλευρό των πραξικοπηματιών. Δεν τους σκότωσε, παρά μόνο τους είπε: “αυτά τα όπλα, τα παιχνίδια που σας έδωσαν να τα αφήσετε εδώ και να ξεντυθείτε και να μείνετε εδώ σε αυτό το δωμάτιο”. Μόνο αυτό τους έκανε»
«Κάτι κακό θα συμβεί αύριο»
Στις 15 Αυγούστου 1974 αποφασίσθηκε σύσκεψη για το σχέδιο Γκιουνές στο Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών.
Ο Κληρίδης, συμβούλεψε τον Βάσσο Λυσσαρίδη να μην παρευρεθεί γιατί όπως του είπε «δεν μπορούσαν να εγγυηθούν τη σωματική του ακεραιότητα». Ο προεδρεύων της σύσκεψης, είχε πληροφορίες για απόπειρα δολοφονίας του Λυσσαρίδη.
Αυτό δεν πτόησε τον αρχηγό της ΕΔΕΝ, ο οποίος όχι μόνο παρευρέθηκε στη σύσκεψη αλλά με την ομιλία του «κατάφερε να αποτρέψει την αποδοχή του Σχεδίου Γκιουνές».
Τις επόμενες ημέρες ο Λυσσαρίδης απέφευγε να κοιμηθεί σπίτι του. Τον φιλοξενούσαν φίλοι ακόμη και πρεσβείες ενώ ταυτόχρονα τα γραφεία της ΕΔΕΝ παρέμεναν κλειστά.
Το βράδυ της 29ης Αυγούστου, ο γιατρός έμεινε στο σπίτι του Δώρου.
Το επόμενο πρωί αποφάσισε πως ήταν ώρα να σταματήσει να κυκλοφορεί κρυφά. Ζήτησε από τον Δώρο να τον οδηγήσει μέχρι τα γραφεία με το μικρό «Ντατσούν» χρώματος μπλε, με πινακίδες κυκλοφορίας DE233.
Στον κυκλικό κόμβο της πλατείας ΟΧΙ ένα «Πεζώ Πικάπ», χωρίς αριθμό κυκλοφορίας, προσέγγισε το αυτοκίνητο του Γιατρού, όπως ήταν γνωστός ο Λυσσαρίδης, και με καλάσνικοφ άρχισε να πυροβολεί προς την πλευρά του.
Ο Δώρος διαισθάνθηκε το κακό και τους είπε: «Πίσω μας έχει ένα αμάξι χωρίς νούμερα, θα είναι μέλη της ΕΟΚΑ Β’, σκύψτε».
Από τους τέσσερις οπλοφόρους, ο ένας κατέβηκε και πυροβολούσε πεζός εναντίον του αυτοκινήτου. Οι άλλοι τρεις γάζωναν στην κυριολεξία το αυτοκίνητο από κάθε πλευρά.
Οι δράστες δεν κατάφεραν να δολοφονήσουν τον κύριο στόχο τους, Βάσσο Λυσσαρίδη. Στη θέση του νεκρός κειτόταν ο Δώρος Λοΐζος, από τις σφαίρες που είχε δέχθηκε στο κεφάλι. Πέθανε ακαριαία. Δίπλα του η Μπάρμπαρα τραυματισμένη έπαθε νευρικό κλονισμό. Ο Λυσσαρίδης τραυματίστηκε από τα σπασμένα γυαλιά.
Μεταφέρθηκαν όλοι στο Νοσοκομείο, όπου διεγνώσθη ο θάνατος του Δώρου Λοΐζου .
Τα μέλη της ΕΟΚΑ Β’, είχαν στήσει και δεύτερη ενέδρα για να δολοφονήσουν τον Βάσο Λυσσαρίδη
Την ίδια μέρα τρεις περαστικοί τραυματίστηκαν, εκ των οποίων ένας ο Χρυσήλιος Μαυρομάτης υπέκυψε στα τραύματά του 15 μέρες μετά.
Ατιμώρητοι οι δολοφόνοι
Η κηδεία έγινε την επόμενη ημέρα σε βαρύ κλίμα. Ο κόσμος συνόδευε το φέρετρο του Δώρου Λοΐζου , κρατώντας πλακάτ «Κάθε νέος και Λοΐζου».
Την ημέρα που κλήθηκαν στο τμήμα άτομα να καταθέσουν, μια κοπέλα είχε δηλώσει πως ήξερε και είχε δει τους δολοφόνους.
Την ίδια μέρα πέθανε στο σπίτι της από ηλεκτροπληξία.
Για το έγκλημα δεν τιμωρήθηκε ποτέ, κανείς.
Διαβάστε επίσης στη ΜτΧ: «Δεν έχουν τον Θεό τους, με φάγανε». Η πρώτη και τελευταία πορεία του Κύπριου Ιάκωβου Κουμή και της Σταματίνας Κανελλοπούλου που τους δολοφόνησαν τα Ματ στην πορεία του Πολυτεχνείου το 1980
