Στις 10 Απριλίου 1908 άνοιξε τα μάτια του στο χωριό Τσέρι της Λευκωσίας, ο ποιητής Θεοδόσης Πιερίδης. Γιος της Τσερκώτισσας Μαρίτσας και του Δαλίτη Φίλιππου, είχε ήδη έναν αδελφό, τον Γεώργιο Φιλιππίδη-Πιερίδη, βραβευμένο πεζογράφο.
Στα βήματα του αδελφού του, ο Θεοδόσης, τάχθηκε στην ποιητική δημιουργία και την κοινωνική δραστηριότητα.
Παιδί μεταναστών, μοίρασε τη ζωή του μεταξύ Κύπρου και εξωτερικού, ενώ οι έντονες ιδεολογικές ανησυχίες του τον μετετρέψαν σε πολιτικό πρόσφυγα.
Μεγάλωσε στην Ηλιούπολη της Αιγύπτου από όπου και αποφοίτησε από το εμπορικό τμήμα της Αμπέτειου Σχολής του Καΐρου.
Η παρέα του Σφουγγαράδικου
Στα τελευταία μαθητικά του χρόνια γνωρίστηκε με τον Στρατή Τσίρκα και ανέπτυξαν γρήγορα δυνατές φιλικές σχέσεις, που κρατήθηκαν μέχρι το τέλος της ζωής τους.
Λίγο πριν την αποφοίτησή τους, δημιούργησαν μία ομάδα νέων οι οποίοι διαβάζουν, αναλύουν, τείνουν προς τον κομμουνισμό και γίνονται διανοούμενοι πρωτοπόροι της Αιγύπτου. Μεταξύ αυτών ο αδελφός του Γιώργος Φιλίππου Πιερίδης και ο Νίκος Νικολαϊδης.
Οι ανήσυχοι νέοι συγκεντρώνονταν στο σφουγγαράδικο του Σακελλάρη Γιαννακάκη, ενός κομμουνιστή της παροικίας ο οποίος έγινε ο καθοδηγήτης τους.
Ο Γιαννακάκης τους οργάνωσε και τους δίδαξε τις ιδέες της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Η ομάδα των ανήσυχων νέων, αποτέλεσε τη «μαγιά» του διεθνούς αντιφασιστικού κινήματος που οργανώθηκε στην Αίγυπτο αργότερα.
Απόδραση στην Παλαιστίνη
Λίγο πριν από την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τα παιδιά του σφουγγαράδικου, με ιδρυτή και ηγέτη τον Θεοδόση Πιερίδη, ίδρυσαν μία διεθνιστική αντιφασιστική οργάνωση την Ligue Pacifique. Μαζί πάντα με τον Τσίρκα και άλλους αριστερούς διανοούμενους, δραστηριοποιήθηκαν έντονα στον αντιφασιστικό αγώνα.
Το 1942, ίδρυσαν την εφημερίδα «Έλλην», το σημαντικότερο αντιφασιστικό έντυπο της Μέσης Ανατολής, αρχισυντάκτης της οποίας ήταν ο Θεοδόσης και μαζί με τον Τσίρκα αναπτέρωναν και εμψύχωναν, Έλληνες και Αιγύπτιους.
Ωστόσο, με την είσοδο του Ρόμελ στη χώρα, η ομάδα των διανοουμένων κατέφυγε στη γειτονική Παλαιστίνη.
Ο Τσίρκας σημειώνει για την έξοδό τους: «Ο σκοπός μας ήτανε, βλέποντας αν εξακολουθούν οι Εγγλέζοι να δίνουνε έδαφος στον Χίτλερ, με κάποιο τρόπο να φτάσουμε στον Ευφράτη, κι απ’ τον Ευφράτη να περάσουμε στον Καύκασο, στη Σοβιετική Ένωση, κάπου, να γλιτώσουμε, παρά να πέσουμε στα χέρια των χιτλερικών».
Ο Ε.Α.Σ, ο «έρανος των βιταμινών» και η εξορία
Το ζεύγος Πιερίδη, επέστρεψε στην Αίγυπτο μετά τη μάχη του Ελ Αλαμέιν και εγκαταστάθηκε στην Αλεξάνδρεια.
Το 1943, οι δύο αδελφικοί φίλοι και πάλι, προχώρησαν ένα βήμα παρακάτω και ίδρυσαν τον Εθνικό Απελευθερωτικό Σύνδεσμο Αιγύπτου. Τα τμήματά του διοργάνωναν διαλέξεις και συζητήσεις με αντιφασιστικό περιεχόμενο και μαζικές εκδηλώσεις στις εθνικές εορτές και υπέβαλλε υπομνήματα βάζοντας επιτακτικά τα αιτήματα του εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος στους υπουργούς της κυβέρνησης, στις αγγλικές αρχές, ζητώντας συμπαράσταση από διεθνείς οργανισμούς.
Η πιο πρωτότυπη ενέργειά τους ήταν ο «Έρανος των βιταμινών». Το 1943, διοργανώθηκε έκθεση στην Αλεξάνδρεια με τη συμμετοχή πολλών ζωγράφων και τίτλο «Δύο χρόνια σκλαβιάς – δύο χρόνια αγώνα». Οι πίνακες και οι φωτογραφίες που φανέρωναν το δράμα της Ελλάδας, συγκίνησε την παροικία η οποία έψαχνε τρόπους να βοηθήσει. Έτσι ο Ε.Α.Σ πρωτοστάτησε και μετά από πρόσκλησή του τον Οκτώβρη του 1943, 18 σωματεία και οργανώσεις αποφάσισαν ομόφωνα να διενεργήσουν έρανο για την αποστολή βιταμινών.
Συγκέντρωσαν 41.000 αιγυπτιακές λίρες και αποφάσισαν να δημιουργήσουν πρεβαντόριο για παιδιά, ωστόσο κανείς δεν γνωρίζει τι απέγιναν τα λεφτά.
Το 1944, ο Θεοδόσης Πιερίδης, συνελήφθη και φυλακίστηκε από τις αγγλικές αρχές, για την έντονη δράση του και την υποστήριξή του στο αίτημα των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων Μέσης Ανατολής για σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας.
Αργότερα, το 1947 ταξίδεψε στην Κύπρο, όμως δεν μπόρεσε να επιστρέψει στην Αίγυπτο αφού το καθεστώς Φαρούκ του απαγόρευσε την είσοδο.
Για τα επόμενα δύο χρόνια, έζησε στην Αμμόχωστο.
Το 1949 έφυγε στη Γαλλία για να σπουδάσει και αποφοίτησε το 1952 με πτυχίο Γαλλικής Φιλολογία και Ιστορίας του Πολιτισμού.
Άφησε πίσω του το Παρίσι και από τότε άρχισε να ζει ως πολιτικός πρόσφυγας στις σοσιαλιστικές χώρες της Ευρώπης, οι οποίες μάλιστα απέκτησαν ιδιαίτερη θέση στην καρδιά και στην ποίηση του.
Η πολη των λουλουδιών
Η επόμενη δεκαετία τον βρήκε στο Βουκουρέστι της Ρουμανίας.
Η σφραγίδα του έμεινε ανεξίτηλη στα πνευματικά δρώμενα της πόλης. Από το 1958 έως το 1962, έδινε τη ραδιοφωνική εκπομή «Η φωνή της αλήθειας», κατά τη διάρκεια της οποίας έκανε σοβαρά σχόλια πάνω σε πάνω σε πνευματικά, λογοτεχνικά, πολιτικά και πολιτιστικά θέματα. Επιπλέον, αρθρογραφούσε για τον Αριστοφάνη. Μετέφραζε Ρίτσο στα γαλλικά, έδινε διαλέξεις για τα λογοτεχνικά ζητήματα ενώ δεν παρέλειπε να τονίζει την κυπριακή λογοτεχνία.
Με την απελευθέρωση της Κύπρου, επέστρεψε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, όπου ως δημοσιογράφος συνεργάστηκε με την εφημερίδα «Χαραυγή» και το λογοτεχνικό περιοδικό «Νέα Εποχή» και κατά τη διετία ’63-’64 δίδαξε τη γαλλική γλώσσα στην Παγκύπρια Ακαδημία Θηλέων στη Λευκωσία.
Το 1966, ο θάνατος της γυναίκας του κλόνισε υπερβολικά την υγεία του.
Σε ένα αναρρωτικό του ταξίδι στο αγαπημένο του Βουκουρέστι, στις 23 Ιανουαρίου 1968, άφησε την τελευταία του πνοή στην πόλη των λουλουδιών.
Το συνολικό του έργο περιλαμβάνει δεκαεννέα ποιητικές συλλογές, μεταφράσεις και μια μελέτη για την Κύπρο.
Από τα πιο γνωστά του έργα, είναι η Κυπριακή Συμφωνία, ένα αφηγηματικό ποίημα, το οποίο καταγράφει την ιστορική εμπειρία του ’55-59.
Πηγή: Κώστας Νικολαϊδης: Η παράλληλη πορεία των Στρατή Τσίρκα και Θεοδόση Πιερίδη. Ιδεολογικές και λογοτεχνικές συγκλίσεις και αποκλίσεις.
Διαβάστε επίσης στη ΜτΧ: «Για να συγκινήσεις τον αναγνώστη, πρέπει να κλάψεις εσύ δέκα φορές για να κλάψει εκείνος μία». Η δοκιμασία του ποιητή Μόντη που έχασε όλη του την οικογένεια, αλλά στάθηκε όρθιος και έγινε η «Φωνή της Κύπρου»
