Συγκλονιστικές εικόνες από τον εξωτερικό και εσωτερικό χώρο του παλιού αεροδρομίου Λευκωσίας όπως έμεινε μετά την τουρκική εισβολή, δημοσιεύει η βρετανική Daily Mail με ειδικό ρεπορτάζ.
Το δημοσίευμα της βρετανικής Daily Mail στο οποίο γίνεται εκτενής αναφορά στο εγκαταλελειμμένο αεροδρόμιο της κυπριακής πρωτεύουσας, έχει τίτλο «Νεκροταφείο αεροπλάνων το παλιό αεροδρόμιο Λευκωσίας».
«Πουλιά έχουν πάρει τη θέση των επισκεπτών, ενώ καρέκλες ριγμένες στον χώρο του αεροδρομίου εδώ και δεκαετίες, που ποτέ δεν θα τις σηκώσει κάποιος», σημειώνεται στο ρεπορτάζ.
Το δημοσίευμα αναφέρει επίσης ότι πλέον το συγκεκριμένο αεροδρόμιο βρίσκεται στη νεκρή ζώνη, καθώς μετά το 1974 η Λευκωσία μοιράστηκε στα δύο.
Στις φωτογραφίες που δημοσιεύει η βρετανική ιστοσελίδα, φαίνεται και ένα παλιό αεροσκάφος της Cyprus Airways το οποίο όπως σημειώνεται, έχει εμφανή σημάδια από σφαίρες.
Με την τουρκική εισβολή το αεροδρόμιο ήταν η σκηνή μερικών μεγάλων μαχών μεταξύ Κύπρου και τούρκικων δυνάμεων, που οδήγησαν το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών να κηρύξουν ένα Ηνωμένο Έθνος για την Προστατευόμενη Περιοχή (UNPA) κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης. Αυτό απαιτούσε και από τις δύο πλευρές να αποσυρθούν τουλάχιστον 500 μέτρα από την περίμετρο του αεροδρομίου. Με την κατάπαυση του πυρός που υπογράφηκε στις 16 Αυγούστου 1974 το Αεροδρόμιο της Λευκωσίας έγινε μέρος των Ηνωμένων Εθνών για την ελεγχόμενη Ζώνη.
Η έκθεση του Κύπριου φωτογράφου στην Αθήνα το 2017
Το Διεθνές Αεροδρόμιο Λευκωσίας, έπρεπε να σφύζει από ζωή. Να αποτελεί ένα πολυπολιτισμικό κονσέρτο φωνών και ομιλιών, να ξεχειλίζει από ταξιδιώτες και να συνδέει τον κόσμο. Αντ’ αυτού, 43 χρόνια τώρα παραμένει βουβό και ερειπωμένο. Τα συντρίμια του μετετράπησαν σε ουδέτερη ζώνη ενώ η μοναδική του χρήση σήμερα είναι να εξυπηρετεί τις συνομιλίες, καθώς βρίσκεται στη νεκρή ζώνη.
Αυτή τη σιωπή του Αεροδρομίου, έλυσε με τη φωτογραφική του έκθεση «Nicosia International Airport», ο Άντρος Ευσταθίου, της οποίας οι πόρτες άνοιξαν στην Γκαλερί Ευριπίδη στην Αθήνα.
«Αυτή η φωτογράφηση έχει αλήθεια και μόνο»
Οι 24 φωτογραφίες, του Κύπριου φωτογράφου, επανέφεραν μνήμες και διηγήθηκαν την τραγική ιστορία του Αεροδρομίου Λευκωσίας, όταν στις 20 του Ιούλη 1974 η τουρκική εισβολή το μετέτρεψε σε ερείπιο.
Το project του Ευσταθίου, παρουσίασε την τελευταία πτήση που πραγματοποιήθηκε στο Αεροδρόμιο Λευκωσίας.
Με τις στολές εκείνης της εποχής, οι ανθρώπινες φιγούρες ενσαρκώνουν τον τρόμο που προκάλεσε η ημέρα της εισβολής. Ο ίδιος δηλώνει πως «θα μπορούσε να αποτελέσει και σενάριο κινηματογραφικής ταινίας».
Η αισθητική των ερειπίων προκαλεί πολλαπλά αισθήματα.
Το κτήριο αποτελεί ένα ορόσημο στη σύγχρονη κυπριακή ιστορία, σύμβολο της καταστροφής και της εγκατάλειψης.
Όπως ανέφερε ο κ. Ευσταθίου, «χρειάσθηκαν χρόνια μέχρι να ωριμάσει και να κατασταλάξει μέσα μου η ιδέα της φωτογράφισης προσώπων στο ερειπωμένο αεροδρόμιο της Λευκωσίας». Αρκετός χρόνος περισυλλογής μέσα σε μια άδεια αίθουσα αναμονής, σαν να ανέμενε ένα «σημάδι», που δεν άργησε να έρθει, καθώς το project αυτό, το βίωνε ως μια ανεξήγητη εμμονή.
Οι εικόνες του ’74, θυμίζουν εικόνες από το σημερινό βομβαρδισμένο Χαλέπι, αναβιώνοντας τις μνήμες του πολέμου τόσο έντονα, σαν να ζωντανεύει μπροστά μας το εγκαταλελειμένο κτήριο και να διηγείται την τραγική ιστορία όχι μόνο του κτηρίου, αλλά ολόκληρου του νησιού.
Έξι χρόνια ζωής μόνο
Λειτούργησε για πρώτη φορά το 1968. Πρακτικά δεν λειτούργησε ούτε μια δεκαετία. Ο Διεθνής Αερολιμένας Λευκωσίας (NIC) βρίσκεται στη δυτική πλευρά της κυπριακής πρωτεύουσας. Από το 1974 είναι εγκαταλλελειμένο και βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο της ΟΥΝΦΥΚΙΠ.
Το πρώτο αεροδρόμιο της Κύπρου λειτούργησε το 1936, στη Λάρνακα από την εταιρεία Misr Airwork, η οποία προγραμμάτισε εβδομαδιαίες πτήσεις από και προς το Κάιρο με μικρά τετρακινητήρια αεροπλάνα τύπου De Havilland DH-86.
Τα αιγυπτιακά δρομολόγια, μεταφέρθηκαν στη Λευκωσία στην περιοχή κοντά στον Γερόλακκο. Αργότερα, ο ίδιος χώρος χρησιμοποιήθηκε από τη Βασιλική Αεροπορία κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ η αποικιακή Κυβέρνηση οικοδόμησε εκεί τον Διεθνή Αερολιμένα Λευκωσίας.
Μετά τη δημιουργία Κυπριακού Κράτους, το νέο αεροδρόμιο εγκαινιάστηκε τον Μάρτιο του 1968, από τον Πρόεδρο Αρχιεπίσκοπο Μακάριο ΙΙΙ.
Χαρακτηρίστηκε ως «στολίδι» του νησιού και γρήγορα μετετράπη σε διακομεταμιστικό σταθμό και συγκοινωνιακό κόμβο στην Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή.
Σε αυτά τα έξι χρόνια λειτουργίας, εξυπηρέτησε εκατοντάδες ταξιδιώτες ενώ το 1973, που είναι η τελευταία χρονιά για την οποία έχουμε στοιχεία μετακίνησης, διακινήθηκαν από το αεροδρόμιο Λευκωσίας 785.564 επιβάτες.
Οι τρεις πτήσεις της εισβολής και επική μάχη
Τον Ιούλιο του 1974, το αεροδρόμιο αποτέλεσε έναν από τους κυριότερους στόχους της τουρκικής αεροπορίας που το βομβάρδισε ανηλεώς.
Κατά τη διάρκεια της εισβολής πραγματοποιήθηκαν μόνο τρεις πτήσεις. Οι δύο ήταν απογειώσεις δύο αεροσκαφών των ΚΑ που είχαν μείνει εγκλωβισμένα και αργότερα διευθετήθηκε η αναχώρησή τους (1976 και 1977). Η τρίτη ήταν η αναχώρηση του τότε ΓΓ του ΟΗΕ Κουρτ Βάλντχαϊμ, ο οποίος μετά την επίσκεψή του στην Κύπρο είχε δώσει συνέντευξη Τύπου και στη συνέχεια αναχώρησε με το αεροσκάφος των ΗΕ. Τα Ηνωμένα Έθνη τώρα συνεχίζουν να χρησιμοποιούν το αεροδρόμιο.
Διαβάστε για την τελευταία πτήση στο Αεροδρόμιο Λευκωσίας: Ο κυβερνήτης των κυπριακών αερογραμμών που έκανε την τελευταία προσγείωση στη Λευκωσία και είδε την τουρκική εισβολή από τον αέρα. Κατέγραψε τα αποβατικά στο ραντάρ του, αλλά του απάντησαν ότι όλα είναι υπό έλεγχο (βίντεο)
Στις 22 Ιουλίου, πραγματοποιήθηκε μία από τις πιο καθοριστικές μάχες. Εκείνη την ημέρα, 15 ελληνικά μεταγωγικά Νοράτλας και 10 C-47 Ντακότα, που ανήκαν στην 354η Μοίρα Μεταφορών «Πήγασος», μετέφεραν στην Κύπρο Ελληνες κομάντος, με την κωδική ονομασία «Νίκη». Οι κομάντος, υπερασπίστηκαν το αεροδρόμιο προσπαθώντας να εμποδίσουν την κατάληψή του από τον Αττίλα, λόγω όμως αποσυντονισμού και χάους, τα ελληνικά αντιαεροπορικά θεώρησαν ως εχθρικά τα μεταγωγικά και κτύπησαν το «Νίκη 4» και το «Νίκη 6» με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 33 καταδρομείς.
Ο φωτογράφος
Ο Άντρος Ευσταθίου, γεννημένος το 1974, σπούδασε από το 1994-1998, φωτογραφία στην Αθήνα. Το 2009 ίδρυσε στη Λευκωσία, τον πολυχώρο «isnotagallery» που φιλοξενεί περιοδικές
εκθέσεις διακεκριμένων καλλιτεχνών από την Κύπρο και το εξωτερικό.
Το φωτογραφικό του project «Nicosia International Airport» συμμετείχε στο επίσημο πρόγραμμα της Photobiennale της Θεσσαλονίκης το 2014.
Ζει και εργάζεται στη Λευκωσία.
Διαβάστε επίσης στη ΜτΧ: Το Μακελειό στο Χίλτον. 15 αιγύπτιοι κομάντος έκαναν απόβαση στο αεροδρόμιο Λάρνακας για να εκδικηθούν τρομοκρατική επίθεση. Τους σκότωσε όλους η εθνική φρουρά