Ο Μότσαρτ είχε διαισθανθεί από νωρίς το τέλος του. Η μουσική γραφή του είχε καταλήξει να είναι τόσο ανυπόμονη, που ο ίδιος καταπιανόταν τόσο έντονα με τη σύνθεση, σε τόσο γρήγορους και εξαντλητικούς ρυθμούς ώσπου δεν ήταν λίγες οι φορές που έφθανε στη λιποθυμία. Τον Ιούλιο του 1791 τον επισκέφθηκε στο σπίτι του ένας μαυροφορεμένος, μασκοφόρος άνδρας (λέγεται ότι ονομαζόταν Φραντς φον Βάλσεγκ) ο οποίος του ανέθεσε τη σύνθεση ενός ρέκβιεμ (Requiem) με αφορμή τον θάνατο της συζύγου του. Ο μασκοφόρος δεν του αποκάλυψε το όνομά του. Ανώνυμα, απαίτησε από τον συνθέτη να τελειώσει το έργο όσο πιο γρήγορα μπορεί. Ο Μότσαρτ θεώρησε ότι παρουσιάστηκε μπροστά του εμμέσως ο ίδιος ο θάνατος, λόγω της εμφάνισης του μυστηριώδους αγγελιαφόρου. Το ρέκβιεμ άλλωστε αποτελεί σύνθεση για νεκρώσιμο ακολουθία.Mozart

Ο Mότσαρτ επηρεάστηκε αφάνταστα από τη σύνθεση του έργου φτάνοντας στο σημείο να πιστεύει ότι το ρέκβιεμ προορίζεται για τον δικό του θάνατο. Η σύνθεση του ρέκβιεμ ξεκίνησε σχεδόν ταυτόχρονα με την πρεμιέρα της κωμικής όπεράς του «Μαγεμένος Αυλός», έργο με τελείως διαφορετικό ύφος και πλοκή. Ο συνθέτης είχε εξοικειωθεί με το θάνατο, σε μια επιστολή του έγραφε:

«η ιδέα του θανάτου όχι μόνο δε μου είναι τρομακτική, αντιθέτως είναι πολύ ανακουφιστική και παρηγορητική και ευχαριστώ τον Θεό που φιλεύσπλαχνα μου έδωσε την ευκαιρία να κατανοήσω ότι ο θάνατος αποτελεί το κλειδί που ξεκλειδώνει την πύλη της αληθινής ευτυχίας. Κάθε βράδυ ξαπλώνω με αυτή τη σκέψη, ότι παρ’ όλο που είμαι νέος δεν θα ζήσω για να δω άλλη μια μέρα να ανατέλλει»

Ο μαυροντυμένος άνδρας που είχε παραγγείλει το έργο, τον επισκεπτόταν όλο και πιο συχνά και τον πίεζε επίμονα να τελειώσει το έργο. Ο Μότσαρτ στη φιγούρα του μυστηριώδους άνδρα βλέπει τον ίδιο τον θάνατο να τον πλησιάζει αργά και βασανιστικά. Η εισαγωγή του ρέκβιεμ μαρτυρά από την πρώτη στιγμή την ψυχική κατάσταση του Μόσταρτ τη στιγμή της σύνθεσης. Η υγεία του, τόσο η ψυχική όσο και η σωματική, είναι πιο κλονισμένη από ποτέ, καθώς, υποψιάζεται ότι τον έχουν δηλητηριάσει με υδράργυρο. Σύντομα εμφάνισε υψηλό πυρετό, αδυναμία και λιποθυμούσε συνεχώς. Ζούσε με την ιδέα του θανάτου. Όμως, το τι σκεφτόταν ακριβώς δεν θα το μάθουμε ποτέ.

«Το μυαλό μου είναι σε αναστάτωση. Η εικόνα του άγνωστου ξένου είναι συνεχώς μπροστά στα μάτια μου. Τον βλέπω να με παρακαλάει, να με πιέζει και ανυπόμονα να απαιτεί το έργο. Εγώ δουλεύω, η σύνθεση με κουράζει λιγότερο από το να αναπαύομαι. Άλλωστε, δεν χρειάζεται πια να φοβάμαι. Είμαι απόλυτα σίγουρος ότι το τέλος πλησιάζει. Αυτός είναι ο θρήνος μου. Δεν πρέπει να τον αφήσω μισοτελειωμένο…» 

Αν και η καριέρα του ήταν στην κορύφωσή της, βίωνε οικονομική καταστροφή, καθώς έκανε σπατάλες, έπαιζε τυχερά παιχνίδια και έκανε πολλά έξοδα για την ασθενή σύζυγό του και τα δυο αγόρια του.
Στις 5 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους και αφού η σωματική και ψυχική του υγεία είχαν κουρελιαστεί, ο Μότσαρτ πέθανε. Η σύζυγός του, Κοστάντσε, έπρεπε να παραδώσει το έργο πάση θυσία. Ανέθεσε στους δύο καλύτερους μαθητές του Μότσαρτ, οι οποίοι άφησαν όπως ήταν φυσικό, το σημάδι τους στη σύνθεση.

salieri
Στην ταινία ο μυστηριώδης μασκοφόρος είναι ο Σαλιέρι

Τα ερωτήματα γύρω από το μυστηριώδες ρέκβιεμ είναι πολλά.
Το πιο σημαντικό είναι ότι η ταυτότητα του Κόμη που παρήγγειλε το ρέκβιεμ δεν είναι μέχρι και σήμερα μετά βεβαιότητας γνωστή.
Η επικρατέστερη άποψη είναι ο Κόμης ότι ήταν ένας «γνωστός» απατεώνας ο οποίος οικειοποιούνταν μουσικά κομμάτια γνωστών συνθετών και τα παρουσίαζε ως δικά του. Ωστόσο, στο σενάριο της ταινίας «Amadeus», ο μαυροντυμένος άντρας είναι ο Αντόνιο Σαλιέρι, ένας καταξιωμένος συνθέτης της αυλής. Αυτή η εκδοχή δεν ευσταθεί.

Αρκετοί μελετητές διαφωνούν ακόμα και για τη συνολική αυθεντικότητα του έργου. Επικρατεί η άποψη ότι ο συνθέτης πρόλαβε να γράψει τη «Lacrymosa», ίσως το πιο συγκλονιστικό σημείο του ρέκβιεμ, το οποίο άφησε μισοτελειωμένο, αλλά και πάλι είναι ένα έργο μεγαλειώδες, Πέθανε περίπου 35 χρόνων και άφησε 600 έργα, μερικά εκ των οποίων είναι αξεπέραστα. Τάφηκε με έξοδα του δήμου σε ομαδικό τάφο. Ο ακριβής τόπος δεν εντοπίστηκε ποτέ και το μνήμα του στο νεκροταφείο της Βιέννης είναι κενοτάφιο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Η πρώτη γυναίκα που έπαιξε ροκ εντ ρολ 10 χρόνια πριν από τον Έλβις Πρίσλεϊ και τον Τζόνι Κας, που τη θαύμαζαν. Ροζέτα Θέιρπ, η γυναίκα που μάγευε την κιθάρα (βίντεο)…

 

 

 

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here