Τη δεκαετία του 1970, ο γιατρός Φριτς Ράιντερ είχε θέσει ως σκοπό της ζωής του, να βοηθήσει και να θεραπεύσει τους σεξουαλικούς εγκληματίες, χειρουργώντας τους στα αντίστοιχα κέντρα του εγκεφάλου.
Οι πρώτες του επεμβάσεις γίνονταν στο λεγόμενο κέντρο των ερωτικών επιθυμιών. Από τις πρώτες ενδείξεις φαίνονταν να είναι επιτυχείς και πως οι ασθενείς-εγκληματίες άλλαζαν ριζικά ψυχισμό και συμπεριφορά.
Στο χειρουργείο, ο γιατρός όπως υποστήριζε, εξουδετέρωνε το «άρρωστο» εγκεφαλικό κέντρο, στο οποίο δημιουργούνταν τα σεξουαλικά ένστικτα.
Η ασυνήθιστη αυτή επέμβαση ανήκε στις λεγόμενες «στερεοτακτικές εγχειρήσεις», οι οποίες πραγματοποιούντο μέχρι τότε μόνο για την καταπολέμηση ανίατων νευρικών παθήσεων.
Ο Ράιντερ με τους συνεργάτες ήταν πεπεισμένοι ότι είχαν τελειοποιήσει τη μέθοδο αυτή και μπορούσαν πλέον να τη χρησιμοποιήσουν και για τη θεραπεία της επιληψίας.
Η μέθοδος με τον ηλεκτρικό καθετήρα
Ωστόσο, μόνο σε τρεις περιπτώσεις τόλμησε ο Ράιντερ να «επιτεθεί» κατά του σεξουαλικού κέντρου του ανθρωπίνου εγκεφάλου.
Η διαδικασία είχε ως εξής: Άνοιγε με απόλυτη ακρίβεια, τρύπα στο κρανίο και εισήγαγε ηλεκτρικό καθετήρα, ο οποίος με την τάση του ρεύματος προκαλούσε εξασθένηση ή ακόμα και νέκρωση του σεξουαλικού κέντρου.
Η εγχείρηση διαρκούσε 4 ώρες και γινόταν με τοπική και όχι ολική αναισθησία.
Οι ασθενείς που χειρουργήθηκαν και τα αποτελέσματα
Οι τρεις ασθενείς, που ανέλαβε ο γιατρός για να εφαρμόσει την τακτική του, υπέφεραν από την ίδια αρρώστια. Από «ισχυρή προδιάθεση στην παιδεραστία», όπως υποστήριζε, ενώ η κατάσταση τους χαρακτηριζόταν «παθολογική».
Πρώτη περίπτωση
Ο πρώτος ασθενής, του οποίου τα ακριβή στοιχεία δεν δόθηκαν ποτέ στη δημοσιότητα, είχε γεννηθεί το 1910.
Ήταν έμπορος και είχε καταδικαστεί επανειλημμένως για ασέλγεια σε βάρος ανήλικων αγοριών.
Την τελευταία φορά το δικαστήριο είχε διατάξει τον εγκλεισμό του σε άσυλο ψυχοπαθών, ενώ είχε χαρακτηρισθεί «επικίνδυνος ψυχοπαθής» και «σχιζοφρενής».
Όταν η φαρμακευτική αγωγή αποδείχτηκε αναποτελεσματική, τον ανέλαβε ο Ράιντερ.
«Η σκέψη πως θα ήμουν αναγκασμένος να περάσω όλη μου τη ζωή σε άσυλο ήταν τόσο τρομερή, ώστε προτίμησα να υποβληθώ σε μια ‘’στερεοτακτική επέμβαση’’, με κίνδυνο της ζωής μου», είχε εκμυστηρευτεί ο ασθενής σε φίλο του.
Η επέμβαση έγινε το 1962 και τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά. Το πάθος της παιδεραστίας είχε εξαφανιστεί. Η ανδρική του ικανότητα και επιθυμία είχε παραμείνει, αλλά ήταν σαφώς πολύ μειωμένη.
Ο άλλοτε βιαστής είχε βρει το δρόμο προς τη φυσιολογική ερωτική ζωή, ενώ απέκτησε και ερωτική σύντροφο.
Δεύτερη περίπτωση
Ο δεύτερος ασθενής είχε γεννηθεί το 1932. Ήταν παιδαγωγός, αλλά έπασχε από σεξουαλική διαστροφή, αφού ερωτευόταν αγόρια μεταξύ 12 και 14 ετών.
Όπως παραδεχόταν, είχε απέχθεια για τις γυναίκες. Δεν μπορούσε καν να τις αντικρίζει.
Ένιωθε ότι ζούσε στο βούρκο, αλλά δεν είχε τη δύναμη να αντιδράσει.
Είχε συλληφθεί και καταδικαστεί κι αυτός για παιδεραστία και ζήτησε από μόνος του να χειρουργηθεί στον εγκέφαλο για να θεραπευτεί από το πάθος του.
«Ήξερα πως ήμουν άρρωστος και πως έκανα κακό στον εαυτό μου και την κοινωνία», έλεγε μετά την επέμβαση.
Ο Ράιντερ τον χειρούργησε το 1968. Από εκείνη τη στιγμή και έπειτα έκανε σχέσεις με γυναίκες.
Τρίτη περίπτωση
Ο τρίτος ασθενής ήταν ο περιβόητος Γίργκεν Μπατς, ο οποίος το Δεκέμβριο του 1967 είχε καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη για τη σεξουαλική κακοποίηση και δολοφονία 4 παιδιών.
Ο Ράιντερ τον θεωρούσε «άρρωστο εγκληματία», αλλά παράλληλα πίστευε ότι δεν ήταν πλήρως υπεύθυνος για τις πράξεις του.
Οι πρώτοι δισταγμοί
Εκφράστηκαν δισταγμοί. Όχι μόνο γιατροί, αλλά και δικαστικοί επιμελητές εξέφρασαν ανησυχίες για τη συγκεκριμένη περίπτωση, καθώς και για τη γενίκευση της μεθόδου για τη θεραπεία σεξουαλικώς διεστραμμένων εγκληματιών, στους οποίους η αγωγή ψυχοφαρμάκων δεν απέφερε αποτελέσματα.
Η ιατρική κοινότητα δεν δεχόταν ότι όλοι τους έπασχαν από παθολογικά αίτια.
Η επέμβαση στον Μπατς δεν πραγματοποιήθηκε τελικά, αλλά ο καθηγητής Ράιντερ ήταν αισιόδοξος ότι η εφεύρεση του θα είχε λαμπρό μέλλον και θα αποδεικνυόταν χρήσιμη και για τη θεραπεία της κλεπτομανίας, εξουδετερώνοντας και άλλα «νοσηρά» κέντρα του ανθρωπίνου εγκεφάλου.
Αντλήθηκε υλικό από το περιοδικό «Επίκαιρα»