Τον 19ο αιώνα το Γαλαξίδι ήταν από τα μεγαλύτερα ναυτικά κέντρα της χώρας.
Η πόλη ήταν σε καλή οικονομική κατάσταση και διέθετε 50 πλοία.
Μετά την κήρυξη της επανάστασης, με πρωτοβουλία του Ιωάννη Παπαδιαμοντόπουλου ήταν η πρώτη πόλη της Στερεάς Ελλάδας που σήκωσε το λάβαρο της επανάστασης.
1.400 άντρες στεριανοί και ναυτικοί αποφάσισαν να πολεμήσουν για την ελευθερία της Ελλάδας, υπό την αρχηγία του Γιάννη Μητρόπουλου, ενός γενναίου Γαλαξιδιώτη οπλαρχηγού που ήταν αγαπητός στην πόλη.
Ο ιστορικός Λάππας είχε αναφέρει ότι η δράση του μπορούσε να συγκριθεί μόνο με τους πολέμαρχους της Ρούμελης.
Οι Γαλαξιδιώτες στην επανάσταση
Στις 26 Μαρτίου 1821 ο Μητρόπουλος με τους άντρες του αρματώθηκαν και κατευθύνθηκαν στον ναΐσκο του Αγίου Παντελεήμονα, ο οποίος βρισκόταν δίπλα από τον Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Νικολάου, για να δώσουν όρκο θυσίας.
Στη συνέχεια πήγαν στην εκκλησία του Άη-Γιάννη του Προδρόμου και διακήρυξαν την συμμετοχή τους στην επανάσταση.
Πήραν μαζί τους πολεμοφόδια και μικρά κανόνια από πλοία και συναντήθηκαν με τους άντρες του οπλαρχηγού της Άμφισσας, Πανουργιά.
Πολιόρκησαν τους Τούρκους που ήταν κλεισμένοι στο κάστρο της Άμφισσας, που τότε ήταν γνωστή ως Σάλωνα.
Έπειτα από λίγες ημέρες έκαμψαν την αντίσταση τους και το πρώτο κάστρο των εχθρών έπεσε στα χέρια των Ελλήνων.
Ακολούθησε η μάχη της Αλαμάνας, όπου οι Γαλαξιδιώτες πολέμησαν στο πλευρό του Αθανάσιου Διάκου και ο Μητρόπουλος έκοψε το κεφάλι του Μήτρου Μασαβέτα, αδελφοποιητού του Διάκου, για να μην τον βρουν οι Τούρκοι.
Ο Μητρόπουλος με μερικούς άντρες του κλείστηκε στο Χάνι της Γραβιάς, που βρισκόταν ο Ανδρούτσος, το οποίο πολιορκούσαν χιλιάδες Τούρκοι υπό τον Ομέρ Βρυώνη.
Σύμφωνα με τον ιστορικό Τάκη Λάππα, όταν ο Μητρόπουλος είδε τον Χαλίλ Μπέη τον πυροβόλησε και τον σκότωσε γιατί είχε συλλάβει τον Αθανάσιο Διάκο στην Αλαμάνα.
Ο Ανδρούτσος τον συνεχάρη για την πράξη του λέγοντας: « Να μας ζήσεις Μητρόπουλε. Τέτοιο ξεπλέρωμα μήτε ο σχωρεμένος ο Διάκος δεν θα το καρτέραγε».
Μετά την έξοδο από το Χάνι οι Γαλαξιδιώτες πολέμησαν τους Τούρκους στη Ναύπακτο και αργότερα επέστρεψαν στο Γαλαξίδι.
Τότε ένα βράδυ που ο Μητρόπουλος κοιμόταν στο σπίτι του τον δολοφόνησαν με σπαθί.
Λέγεται ότι δολοφόνος ήταν κάποιος Βαρνάβας, ο οποίος δεν ήταν από το Γαλαξίδι και εικάζεται ότι τον έβαλαν οι Τούρκοι.
Ο Μητρόπουλος ήταν άλλος ένας γενναίος αγωνιστής που έπεσε θύμα της διχόνοιας που επικρατούσε τα επαναστατικά χρόνια.
Πως ο Κολοκοτρώνης κατατρόπωσε τους Τούρκους στην πρώτη τακτική μάχη του Αγώνα. Εντυπωσιακή πτήση με drone πάνω από το κάστρο της Καρύταινας όπου έγιναν φονικές μάχες (βίντεο)…
