Οι γυναίκες της επανάστασης. Ποια ήταν η Κωνσταντία που κατέβασε την ημισέληνο από τα μουσουλμανικά τεμένη και η κυρά-Μανώλαινα που μετέφερε κρυφά μέσα στα ρούχα, μπαρούτι στους αγωνιστές

Πηγή: Όσα δεν γνωρίζατε για την τουρκοκρατία και την επανάσταση του 1821, εκδόσεις Μεταίχμιο

Όταν η επανάσταση επεκτάθηκε από τη Μάνη και την Καλαμάτα στις γειτονικές περιοχές, οι Τούρκοι τρομοκρατημένοι έφευγαν από την Τριπολιτσά, ενώ τους καταδίωκαν Μανιάτες και άλλοι επαναστάτες. Μαζί μ’αυτούς είχε ενωθεί και μια Ελληνίδα – θηλυκός κλέφτης.

Η Κωνσταντία ήταν κόρη του άσπλαχνα εξοντωθέντος κλέφτη Ζαχαρία, ακολουθούμενη από πολλές ορεσίβιες γυναίκες. Η Κωνσταντία διψούσε για εκδίκηση.
Όταν έφτασε στο Λεοντάρι, κατέβασε από τα μουσουλμανικά τεμένη την ημισέληνο, σκότωσε τον βοεβόδα με τα ίδια της τα χέρια και έβαλε φωτιά στο σπίτι του.

Η κυρά-Μανώλαινα

Με το ξέσπασμα της επανάστασης στην Αθήνα, μια ηλικιωμένη γυναίκα του λαού, η κυρά-Μανώλαινα, εφοδίαζε τους αγωνιστές τακτικά με μπαρούτι.
Το προμηθευόταν κρυφά τη νύχτα από το σπίτι του κατασκευαστή Παυλή, το τύλιγε στον μπόγο με τα λερωμένα ρούχα της και με τη δικαιολογία πως πάει να τα πλύνει στο ρέμα της Καλλιρόης, περνούσε μπροστά στα μάτια των Τούρκων, φορτωμένη με τα ρούχα και το μπαρούτι, άλλοτε απ’τη Μεγάλη Πόρτα (πύλη του Αδριανού) και άλλοτε από την πόρτα της Μπουμπουνίστρας.
Όταν έφτανε στο ρέμα που βρισκόταν τότε έξω από την πόλη, παρέδιδε το πολύτιμο υλικό σε ανθρώπους των καπεταναίων, που την περίμεναν την προκαθορισμένη μέρα και ώρα.

Η Γυφτογιάνναινα

Η Γυφτογιάνναινα ήταν από τις λίγες Μεσολογγίτισσες που σώθηκε κατά την Έξοδο και έζησε πάνω από 90 χρόνια. Λίγο πριν πεθάνει, είπε στις γυναίκες που της κρατούσαν συντροφιά:
«Μωρέ τσούπρες, εγώ πεθαίνω όπου να ‘ναι. Πάρτε αυτό το κλειδί της κασέλας μου θα βρείτε μια καλή μου φορεσιά. Με αυτή θέλω να με θάψετε και τότε θα έχετε την ευχή μου, με όλη μου την καρδιά».
Όταν, λοιπόν, πέθανε, άνοιξαν την κασέλα και βρήκαν, από κάτω, όχι γυναικεία αλλά αντρικά ρούχα, εκείνα που φορούσε στην έξοδο, με το σελάχι και τα τσαρούχια. Έτσι η Γυφτογιάνναινα θάφτηκε με φορεσιά παλικαριού.

Πηγή: Όσα δεν γνωρίζατε για την τουρκοκρατία και την επανάσταση του 1821, Άγγελος Χόρτης , Έκτορας Χόρτης , Ιωάννης Γρυντάκης ,Γεώργιος Δάλκος. Εκδόσεις Μεταίχμιο