Στα ορθόδοξα Ευαγγέλια, ο Ρωμαίος στρατιώτης που τρύπησε με τη λόγχη την πλευρά του σταυρωμένου Χριστού, δεν έχει όνομα.
Κατείχε το αξίωμα του Εκατόνταρχου στον ρωμαϊκό στρατό και έτσι αποκαλείται στα Ευαγγέλια.
Ονοματίζεται μόνο στο απόκρυφο Ευαγγέλιο του Νικόδημου ως «Λογγίνος», η λατινική εκδοχή της ελληνικής λέξης «λόγχη».
Ο Λογγίνος καταγόταν από την Καππαδοκία και υπηρετούσε στον ρωμαϊκό στρατό, υπό τον Πόντιο Πιλάτο.
Ήταν επικεφαλής της ομάδας που επιτηρούσε τον βασανισμό και τη σταύρωση του Χριστού.
Όταν του ζητήθηκε να εξετάσει αν ο Χριστός ήταν πράγματι νεκρός,
ο Λογγίνος τρύπησε με τη λόγχη τα πλευρά του και απ’ την πληγή έτρεξε αίμα και νερό.
Οι σταγόνες έσταξαν στο πρόσωπο του Εκατόνταρχου και θεράπευσαν το πρόβλημα όρασης που τον ταλαιπωρούσε.
Τότε, σύμφωνα με τους Ευαγγελιστές, αναφώνησε: «Αληθώς ο άνθρωπος ούτος, Υιός ήν Θεού».
Ο Λογγίνος μάρτυρας και της Ανάστασης
Ο Λογγίνος διατάχθηκε να φρουρήσει τον τάφο του Χριστού, με τους άντρες του και υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας σε άλλο ένα στιγμιότυπο που θα του έμενε αξέχαστο, την Ανάσταση.
Οι Αρχιερείς δωροδόκησαν τους φρουρούς για να αποκρύψουν το συνταρακτικό γεγονός που υπονόμευε τόσο την εξουσία τους.
Σύμφωνα με την παράδοση, ο Εκατόνταρχος αρνήθηκε να πει ψέματα, απέρριψε τα αργύρια των Αρχιερέων και παραιτήθηκε από τον στρατό.
Βαπτίστηκε χριστιανός και επέστρεψε στην Καππαδοκία, για να μεταδώσει το μήνυμα του χριστιανισμού.
Τον συντρόφευσαν κι άλλοι δύο στρατιώτες, που πίστεψαν στα θαύματα του Χριστού.
Όμως οι Ιουδαίοι Αρχιερείς δεν μπορούσαν να αφήσουν τέτοια προσβολή ατιμώρητη.
Απευθύνθηκαν στον Αυτοκράτορα της Ρώμης, Τιβέριο και κατηγόρησαν τον Λόγγινο ότι πρόδωσε τη Ρώμη και τάχθηκε υπέρ του παράφρονα που αυτοαποκαλούνταν Βασιλιάς της Ιουδαίας.
Η μαρτυρία και η αγιοποίηση του Λογγίνου
Ο Τιβέριος διέταξε τον επίτροπο της περιοχής, Πόντιο Πιλάτο, να τιμωρήσει παραδειγματικά τον αποστάτη.
Ο Πιλάτος έστειλε ομάδα στρατιωτών εναντίον του, οι οποίοι έφτασαν βράδυ έξω από την οικεία του πρώην Εκατόνταρχου.
Δεν γνώριζαν ότι ο άντρας που στεκόταν μπροστά τους ήταν ο στόχος τους και του ζήτησαν να τους κατευθύνει προς το σπίτι του Λόγγινου. Ο οικοδεσπότης τους καλωσόρισε και τους ετοίμασε φαγητό.
Οι στρατιώτες αποκάλυψαν ότι ταξίδεψαν για να σκοτώσουν τον προδότη Λόγγινο και
τους δύο συντρόφους του.
Ο Λογγίνος, ατάραχος, τους βεβαίωσε ότι θα τους έστελνε στο σπίτι που αναζητούσαν και τους προέτρεψε να μείνουν μαζί του για δύο μέρες, μέχρι να επιστρέψουν και οι άλλοι δύο στρατιώτες που έψαχναν.
Οι μέρες πέρασαν, οι σύντροφοι έφτασαν και ήρθε η ώρα για την αποκάλυψη.
Οι στρατιώτες έμειναν έκπληκτοι, όταν ο γενναιόδωρος οικοδεσπότης τους αποδείχθηκε πως ήταν «ο άτιμος Εκατόνταρχος που πρόδωσε τη Ρώμη».
Ακόμα περισσότερο παραξενεύτηκαν με την ειλικρίνεια του άντρα, που δεν προσπάθησε να αποφύγει το θάνατο.
Του ζήτησαν το λόγο και ο Λογγίνος απάντησε ότι ανυπομονούσε να μαρτυρήσει για την πίστη του.
Έτσι κι έγινε.
Οι στρατιώτες με βαριά καρδιά, εκτέλεσαν τις διαταγές τους, αποκεφάλισαν τον Εκατόνταρχο και τους συντρόφους και πήγαν τα κεφάλια στον Πιλάτο, ως απόδειξη θανάτου.
Ο Πιλάτος πέταξε περιφρονητικά τα κεφάλια απ’ το παράθυρο σε μια χωματερή.
Χρόνια μετά, μία τυφλή γυναίκα ξέθαψε το κεφάλι του Λόγγινου και όταν το ακούμπησε, η τύφλωσή της θεραπεύτηκε.
Ο Λογγίνος αγιοποιήθηκε και γιορτάζεται από την Ορθόδοξη και την Καθολική Εκκλησία.
Σύμφωνα με το Ευαγγέλιο του Νικόδημου, ο Λογγίνος τιμωρήθηκε για τον τραυματισμό του Χριστού και φυλακίστηκε σε μια σπηλιά, όπου ένα λιοντάρι κατασπάραζε το κορμί του κάθε βράδυ και κάθε μέρα γιατρευόταν, για να επαναληφθεί το μαρτύριο.
